Nuốt nghẹn có đờm ở cổ có nguy hiểm không và cách điều trị

Nuốt nghẹn có đờm ở cổ là triệu chứng mà không ít người gặp phải và có thể do bệnh lý gây ra. Nó gây nhiều bất lợi cho sức khỏe, sinh hoạt của người mắc. Tìm hiểu nguyên nhân, cách chẩn đoán và điều trị tình trạng này sẽ giúp bạn tránh được những hệ lụy nghiêm trọng hơn.

1. Hiện tượng nuốt nghẹn có đờm ở cổ là gì?

Nuốt nghẹn có đờm ở cổ là tình trạng người bệnh cảm thấy khó nuốt, có cảm giác vướng víu, nghẹn ở cổ họng, kèm theo đờm đặc hoặc lỏng tích tụ, gây khó chịu khi ăn uống hoặc nuốt nước bọt. Đây là một biểu hiện khá phổ biến, có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ lành tính như viêm họng cho đến những bệnh lý nghiêm trọng hơn như u vòm họng hay trào ngược dạ dày thực quản.

Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo những bệnh lý tiềm ẩn nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

2. Dấu hiệu nhận biết và triệu chứng đi kèm

Một số dấu hiệu thường gặp khi bị nuốt nghẹn có đờm ở cổ bao gồm:

Cảm giác có cục đờm vướng ở cổ, dù ho hoặc khạc cũng không hết.

Nuốt khó, nuốt đau, đôi khi nuốt nước bọt cũng bị nghẹn.

Ho khan hoặc ho có đờm kéo dài.

Khàn tiếng, mất tiếng hoặc cảm giác rát cổ họng.

Có đờm đặc dính trong họng, thường vào buổi sáng sau khi ngủ dậy.

Ợ hơi, ợ chua (trong trường hợp do trào ngược dạ dày).

Cảm giác đầy tức, nghẹn ở vùng ngực (nếu có liên quan đến thực quản).

Các triệu chứng có thể diễn ra từng đợt hoặc kéo dài liên tục, ảnh hưởng đáng kể đến sinh hoạt hàng ngày, đặc biệt là ăn uống và giao tiếp.

3. Nguyên nhân gây nuốt nghẹn có đờm ở cổ

Hiện tượng này có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:

3.1. Bệnh lý thực quản – nguyên nhân phổ biến gây nuốt nghẹn có đờm ở cổ

Một số bệnh lý ở thực quản như viêm thực quản, hẹp thực quản, u thực quản, tắc nghẽn thực quản đều có thể dẫn đến tình trạng khó nuốt, nuốt nghẹn ở cổ và có đờm.

3.2. Nuốt nghẹn có đờm ở cổ do trào ngược dạ dày thực quản (GERD)

Axit từ dạ dày trào lên thực quản và họng có thể kích thích niêm mạc, làm tăng tiết chất nhầy và đờm, gây cảm giác nghẹn, nóng rát và đau khi nuốt.

3.3. Viêm họng, viêm amidan, các khối u vùng cổ – họng

Khi bị viêm họng, các mô niêm mạc sưng tấy, tiết nhiều dịch nhầy khiến đờm tích tụ ở cổ. Sự viêm nhiễm làm cổ họng trở nên nhạy cảm, gây cảm giác nghẹn khi nuốt.

Các khối u lành tính hoặc ác tính ở vòm họng, thanh quản, thực quản có thể chèn ép đường tiêu hóa và hô hấp, gây ra triệu chứng nuốt nghẹn, có đờm và thậm chí khó thở.

3.4. Viêm xoang, viêm mũi dị ứng

Dịch nhầy từ mũi chảy xuống họng (hội chứng chảy dịch mũi sau) gây kích ứng niêm mạc họng, tạo cảm giác có đờm vướng, kèm theo ho, hắt hơi hoặc nghẹt mũi.

3.5. Yếu tố tâm lý – stress

Một số người bị căng thẳng, lo âu kéo dài có thể gặp hiện tượng “globus pharyngeus” – cảm giác có cục nghẹn trong cổ dù không có bệnh lý thực thể. Khi đó, đờm xuất hiện như một phản ứng tự nhiên của cơ thể để làm dịu cảm giác khó chịu.

3.6. Dị vật hoặc tổn thương cơ học

Dị vật như xương cá, mảnh vụn thức ăn hoặc tổn thương từ việc nói to, la hét cũng có thể làm trầy xước niêm mạc, dẫn đến viêm nhẹ, tăng tiết đờm và gây nghẹn khi nuốt.

 

4. Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Bạn nên chủ động thăm khám khi có các biểu hiện sau:

Nuốt nghẹn kéo dài trên 1 tuần, không thuyên giảm dù đã dùng thuốc.

Đờm có màu vàng đậm, xanh hoặc kèm máu.

Sút cân, mệt mỏi kéo dài.

Cảm giác nghẹn ngày càng tăng, khó thở.

Khàn tiếng lâu ngày, khó nói.

Các dấu hiệu này có thể là cảnh báo cho những bệnh lý nghiêm trọng hơn như ung thư vòm họng, ung thư thực quản, cần được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

5. Phương pháp chẩn đoán nguyên nhân gây nuốt nghẹn có đờm

Khi đi khám, bác sĩ sẽ tiến hành một số kiểm tra như:

Khám họng, nội soi tai mũi họng: Kiểm tra tình trạng viêm, đờm tích tụ hoặc khối u.

Xét nghiệm máu, dịch tiết: Phát hiện vi khuẩn, virus gây viêm.

Đo áp lực và nhu động thực quản độ phân giải cao (HRM): Tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán các rối loạn nuốt.

Nội soi dạ dày – thực quản: Phát hiện trào ngược hoặc tổn thương thực quản.

Chụp CT, MRI vùng cổ: Trong trường hợp nghi ngờ có khối u hoặc dị vật.

6. Cách điều trị tình trạng nuốt nghẹn có đờm ở cổ

6.1. Điều trị theo nguyên nhân

Do viêm họng, viêm amidan: Sử dụng thuốc kháng sinh (nếu do vi khuẩn), thuốc chống viêm, giảm đau, nước súc họng và giữ ấm cổ.

Do viêm xoang: Dùng thuốc kháng histamin, thuốc xịt mũi, rửa mũi bằng nước muối sinh lý.

Do trào ngược dạ dày: Điều chỉnh chế độ ăn, dùng thuốc ức chế axit, kháng histamin H2 hoặc thuốc bao niêm mạc.

Do stress: Cân bằng tâm lý, nghỉ ngơi, có thể sử dụng thêm thuốc an thần nhẹ (theo chỉ định).

6.2. Biện pháp hỗ trợ tại nhà

Uống nhiều nước ấm để làm loãng đờm.

Súc miệng bằng nước muối ấm 2–3 lần/ngày.

Hạn chế thực phẩm lạnh, cay nóng, đồ uống có gas hoặc chứa caffeine.

Giữ ấm vùng cổ khi thời tiết thay đổi.

Tăng cường bổ sung vitamin C, kẽm từ rau xanh, trái cây tươi để nâng cao đề kháng.

Tập luyện thở, yoga, thiền để giảm stress.

6.3. Một số bài thuốc dân gian hỗ trợ

Gừng – mật ong: Gừng tươi giã nhỏ, trộn với một thìa mật ong, ngậm từ từ sẽ giúp giảm ho, long đờm.

Tắc hấp mật ong: Trái tắc (quất) cắt đôi, hấp cách thủy với mật ong giúp dịu cổ họng, giảm cảm giác nghẹn.

Lá hẹ – đường phèn: Hấp lá hẹ với đường phèn, dùng cả nước và cái để giảm đờm, kháng khuẩn họng.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng các bài thuốc dân gian chỉ nên dùng hỗ trợ, không thay thế hoàn toàn phương pháp điều trị y học hiện đại.

7. Phòng ngừa nuốt nghẹn có đờm ở cổ

Vệ sinh răng miệng và mũi họng sạch sẽ mỗi ngày.

Tránh hút thuốc lá, hạn chế tiếp xúc khói bụi.

Uống đủ nước mỗi ngày (1,5 – 2 lít).

Giữ ấm cơ thể, nhất là vùng cổ khi trời lạnh.

Tăng cường sức đề kháng qua chế độ ăn hợp lý và luyện tập thường xuyên.

Qua các thông tin trên, có thể thấy, nuốt nghẹn có đờm ở cổ là một triệu chứng phổ biến nhưng không nên xem nhẹ. Dù đôi khi chỉ là phản ứng sinh lý thông thường, song nó cũng có thể là dấu hiệu của các bệnh lý tiềm ẩn như viêm họng mãn tính, trào ngược dạ dày hoặc thậm chí là ung thư vòm họng. Việc phát hiện sớm nguyên nhân và điều trị kịp thời sẽ giúp giảm nhanh triệu chứng, ngăn ngừa biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Nếu bạn đang gặp tình trạng này kéo dài không dứt, tốt nhất nên đến cơ sở y tế để được thăm khám và chẩn đoán chính xác.