Dấu hiệu bệnh trĩ thường gặp và cách nhận biết sớm
Tuy không nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng nhưng bệnh trĩ lại gây ra nhiều bất tiện, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và sinh hoạt hàng ngày. Việc phát hiện sớm dấu hiệu bệnh trĩ sẽ giúp người bệnh có hướng xử lý kịp thời, ngăn ngừa biến chứng và nâng cao hiệu quả điều trị.
1. Tìm hiểu chung về bệnh trĩ
Bệnh trĩ hình thành do sự giãn nở quá mức của các đám rối tĩnh mạch ở hậu môn, tạo thành búi trĩ. Căn bệnh này thường được chia thành ba loại: trĩ nội, trĩ ngoại và trĩ hỗn hợp. Dù không đe dọa tính mạng, nhưng bệnh trĩ nếu để lâu có thể dẫn đến thiếu máu, viêm nhiễm hậu môn và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Nhận biết sớm các triệu chứng là cách tốt nhất để phòng ngừa những hệ lụy không mong muốn.
2. Dấu hiệu bệnh trĩ thường gặp
2.1. Chảy máu khi đi đại tiện
Chảy máu là biểu hiện đầu tiên mà nhiều bệnh nhân mắc trĩ gặp phải. Ban đầu, lượng máu thường rất ít, dính trên giấy vệ sinh hoặc bề mặt phân. Khi bệnh tiến triển, máu có thể nhỏ thành giọt hoặc phun thành tia, gây tình trạng thiếu máu và mệt mỏi kéo dài. Đây là một trong những dấu hiệu bệnh trĩ điển hình mà người bệnh không nên chủ quan.

2.2. Sa búi trĩ ra ngoài
Một triệu chứng rõ rệt khác là tình trạng búi trĩ sa ra ngoài hậu môn. Ở giai đoạn sớm, búi trĩ có thể tự co lại sau đại tiện, nhưng khi bệnh nặng hơn, chúng thường xuyên sa ra và phải dùng tay đẩy mới vào được. Dấu hiệu này không chỉ gây bất tiện mà còn làm tăng nguy cơ viêm loét, nhiễm trùng.
2.3. Đau rát khi đi đại tiện
Người mắc trĩ thường cảm thấy đau rát mỗi lần đi vệ sinh. Cơn đau có thể tăng lên khi búi trĩ to hoặc khi có biến chứng nứt kẽ hậu môn đi kèm. Triệu chứng này làm người bệnh sợ đi đại tiện, từ đó dễ dẫn đến táo bón và khiến bệnh ngày càng nặng hơn.
2.4. Ngứa ngáy và tiết dịch hậu môn
Ngứa rát quanh hậu môn là biểu hiện khá phổ biến do dịch tiết nhiều hoặc do viêm nhiễm. Khi tiết dịch kéo dài, vùng hậu môn luôn trong tình trạng ẩm ướt, dễ gây khó chịu, mùi hôi và làm tổn thương da xung quanh.
3. Dấu hiệu bệnh trĩ theo từng loại bệnh trĩ
3.1. Dấu hiệu bệnh trĩ nội
Bệnh trĩ nội xuất hiện ở bên trong ống hậu môn, thường khó quan sát bằng mắt thường ở giai đoạn đầu. Các dấu hiệu thay đổi theo từng cấp độ bệnh:
– Trĩ nội độ 1: Người bệnh thường chỉ thấy chảy máu khi đi đại tiện, máu dính trên giấy vệ sinh hoặc bề mặt phân, búi trĩ chưa sa ra ngoài.
– Trĩ nội độ 2: Búi trĩ bắt đầu sa ra ngoài hậu môn khi rặn, sau đó có thể tự co lên. Triệu chứng chảy máu xuất hiện thường xuyên hơn.
-Trĩ nội độ 3: Búi trĩ sa ra ngoài mỗi khi đi đại tiện và không tự co lại được, người bệnh phải dùng tay đẩy mới vào. Cảm giác đau rát, ngứa ngáy và ẩm ướt xuất hiện nhiều.
– Trĩ nội độ 4: Búi trĩ thường xuyên nằm ngoài hậu môn, không thể đẩy vào được, dễ viêm loét và nhiễm trùng, gây đau đớn dữ dội và khó điều trị.
3.2. Dấu hiệu bệnh trĩ ngoại
Khác với trĩ nội, trĩ ngoại hình thành bên ngoài hậu môn, có thể nhìn thấy bằng mắt thường. Bệnh nhân thường cảm nhận được khối sưng đau quanh hậu môn, đặc biệt khi ngồi lâu hoặc vận động mạnh. Ngoài ra, người mắc trĩ ngoại còn có hiện tượng đau rát, tiết dịch, ngứa ngáy và có thể chảy máu khi búi trĩ bị tổn thương.
3.3. Dấu hiệu bệnh trĩ hỗn hợp
Bệnh trĩ hỗn hợp là sự kết hợp giữa trĩ nội và trĩ ngoại, do đó biểu hiện thường phức tạp hơn. Người bệnh vừa có triệu chứng chảy máu, búi trĩ sa trong ống hậu môn, vừa xuất hiện khối trĩ lồi ra ngoài. Cảm giác đau rát, ẩm ướt, tiết dịch và ngứa ngáy quanh hậu môn diễn ra thường xuyên, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt hàng ngày.
4. Nguyên nhân khiến dấu hiệu bệnh trĩ xuất hiện
Những yếu tố nguy cơ phổ biến bao gồm: táo bón kéo dài, chế độ ăn ít chất xơ, thường xuyên sử dụng rượu bia và đồ cay nóng, ngồi lâu ít vận động hoặc thói quen rặn mạnh khi đi ngoài. Ngoài ra, phụ nữ mang thai và sau sinh cũng dễ mắc bệnh trĩ do áp lực ổ bụng tăng cao.
5. Các phương pháp điều trị bệnh trĩ hiện nay
Người bệnh nên chủ động thăm khám ngay khi nhận thấy các dấu hiệu bất thường như: chảy máu nhiều, búi trĩ sa thường xuyên, đau rát dữ dội hay tiết dịch hậu môn kéo dài. Can thiệp y tế kịp thời giúp tránh biến chứng nguy hiểm, đồng thời mang lại hiệu quả điều trị cao hơn.
5.1. Điều trị nội khoa
Với những trường hợp bệnh trĩ giai đoạn nhẹ, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng thuốc bôi kết hợp thuốc uống. Các loại thuốc này giúp làm giảm triệu chứng như đau rát, ngứa ngáy, đồng thời có tác dụng chống viêm và sát trùng tại chỗ. Đây là phương pháp đơn giản, an toàn và không cần nằm viện, tuy nhiên người bệnh cần kiên trì điều trị khoảng một tháng để đạt hiệu quả tốt.
5.2. Điều trị đốt trĩ Laser Diode
Một trong những phương pháp hiện đại và được nhiều người lựa chọn hiện nay là đốt trĩ Laser Diode. Ưu điểm nổi bật của kỹ thuật này là có thể can thiệp từ giai đoạn sớm, ngay từ trĩ độ 2 đã loại bỏ búi trĩ, giúp ngăn chặn bệnh tiến triển nặng hơn. Quá trình diễn ra nhanh chóng, chỉ khoảng 30 phút và bệnh nhân hoàn toàn tỉnh táo, có thể trò chuyện với bác sĩ trong suốt quá trình.
Sau can thiệp, người bệnh hầu như không cảm thấy đau đớn, ít chảy máu, không lo biến chứng hẹp hậu môn. Thời gian hồi phục nhanh, chỉ sau vài giờ có thể đi lại, ăn uống bình thường và thường được xuất viện trong vòng một ngày.

5.3. Phẫu thuật Longo
Phẫu thuật Longo cũng là một phương pháp phổ biến trong điều trị bệnh trĩ. Bác sĩ sử dụng súng khâu cắt tự động nhập khẩu từ Mỹ, giúp kéo búi trĩ trở lại vị trí ban đầu, đồng thời cắt và khâu phần mạch máu nuôi dưỡng khiến búi trĩ dần co nhỏ. Ưu điểm của phương pháp này là ít gây đau do vị trí phẫu thuật nằm ở vùng vô cảm của ống hậu môn, an toàn với nhiều đối tượng kể cả người mắc bệnh nền như tiểu đường hay cao huyết áp. Người bệnh thường chỉ cần lưu viện trong khoảng 48 giờ trước khi có thể trở lại sinh hoạt bình thường.
5.4. Thắt mạch và khâu treo búi trĩ
Đây là kỹ thuật dựa trên việc xác định mạch máu nuôi búi trĩ bằng siêu âm Doppler, sau đó tiến hành khâu thắt lại. Khi lượng máu đưa về giảm, búi trĩ sẽ tự co nhỏ dần. Phương pháp này áp dụng được cho nhiều loại trĩ, ít gây đau và giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục. Thời gian nằm viện ngắn, tạo điều kiện để người bệnh sớm quay lại với cuộc sống thường ngày.
5.5. Phẫu thuật Milligan Morgan và Ferguson
Đây là những phương pháp cắt trĩ kinh điển được áp dụng từ lâu, phù hợp với nhiều loại trĩ khác nhau. Bác sĩ sẽ tiến hành cắt riêng từng búi trĩ, buộc cuống và khâu khéo léo để xử lý triệt để. Dù đòi hỏi kỹ thuật tỉ mỉ, phương pháp này mang lại hiệu quả loại bỏ búi trĩ toàn diện. Người bệnh thường cần lưu viện khoảng 3 – 4 ngày để theo dõi và chăm sóc sau mổ trước khi xuất viện.
Việc nhận biết sớm dấu hiệu bệnh trĩ có ý nghĩa quan trọng trong phòng ngừa và điều trị bệnh. Các triệu chứng điển hình như chảy máu, sa búi trĩ, ngứa rát hay tiết dịch hậu môn không nên bị xem nhẹ. Chủ động thăm khám và thay đổi thói quen sinh hoạt sẽ giúp người bệnh kiểm soát tốt tình trạng, giảm thiểu biến chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống.