Trong thời gian gần đây, các ca đột quỵ não xảy ra trong lúc vận động ngày càng nhiều nhất là trường hợp các ca bệnh hoàn toàn khỏe mạnh, không có triệu chứng cảnh báo. Vậy làm thế nào để phòng tránh đột quỵ sau tập thể thao, cùng theo dõi bài viết sau đây.
Menu xem nhanh:
1. Hiện tượng đột quỵ xảy ra như thế nào?
Đột quỵ xảy ra khi các mạch máu đi nuôi não rơi vào tình trạng vỡ, tắc nghẽn nghiêm trọng. Hậu quả là não bộ của chúng ta không được cung cấp đủ oxy, dưỡng chất cần thiết. Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng tới quá trình thực hiện chức năng của não, gây ra nhiều tổn thương nặng nề. Nghiêm trọng hơn, căn bệnh này không loại trừ một ai, dù ở độ tuổi nào.
Trên thực tế, đột quỵ được xếp trong nhóm nguyên nhân hàng đầu gây tử vong. Ngày nay, tỷ lệ người tử vong do đột quỵ đang có xu hướng gia tăng, nhất là ở nhóm người trẻ. Đặc biệt, đột quỵ sau tập thể thao xảy ra ngày càng thường xuyên, mọi người cần lưu ý để bảo vệ sức khỏe của mình.
2. Lưu ý các nguyên nhân và triệu chứng gây đột quỵ sau tập thể thao
2.1. Một số nguyên nhân khiến bạn bị đột quỵ sau tập thể thao
Đột quỵ sau khi luyện tập thể thao thường do người bệnh đã có sẵn các yếu tố nguy cơ như tuổi cao, bệnh nền kết hợp với thời tiết lạnh.
Trong khi vận động, tập luyện thể thao, nhịp tim và huyết áp của bạn thay đổi bất thường và khó kiểm soát. Chúng thường hoạt động nhanh hơn rất nhiều so với bình thường, hiện tượng thiếu máu não cũng thường kèm theo. Nếu không chú ý để kiểm soát và nghỉ ngơi, ăn uống phù hợp, bạn rất dễ đối mặt với nguy cơ bị đột quỵ sau khi tập luyện.
Chuyên gia cảnh báo một số nguyên nhân gây ra tình trạng đột quỵ sau tập luyện như sau:
– Người cao tuổi tập thể dục vào sáng sớm, khi thời tiết còn lạnh, nhiều sương đêm.
– Tắm ngay sau khi tập luyện, cơ thể còn nhiều mồ hôi.
– Người mắc một số bệnh nền như tim mạch, cao huyết áp, béo phì, tiểu đường, mỡ máu, …
– Thường xuyên thức khuya, ngủ ít, ngủ không đủ 8 tiếng mỗi đêm.
– Ăn uống không khoa học, thường xuyên bỏ bữa, thiếu dưỡng chất.
– Lạm dụng chất kích thích, uống nhiều rượu bia trong thời gian dài.
– Thường xuyên trong trạng thái căng thẳng, lo âu, buồn bực.
2.2. Triệu chứng cảnh báo đột quỵ sau tập thể thao
Một trong những vấn đề được quan tâm đó là triệu chứng cảnh báo đột quỵ sau khi tập luyện. Việc này vô cùng quan trọng vì nếu phát hiện kịp thời, bệnh nhân sẽ được sơ cứu hoặc cấp cứu phù hợp, hạn chế biến chứng nghiêm trọng xảy ra.
Có thể thấy rằng, những dấu hiệu của đột quỵ thường xuất hiện bất ngờ. Để có thể phát hiện kịp thời, mỗi người cần theo dõi sát sao tình hình sức khỏe, để ý tới triệu chứng bất thường dù là nhỏ nhất. Đặc biệt, đột quỵ thường gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới một bên cơ thể.
Nếu trong hoặc sau khi luyện tập thể thao, bạn gặp phải một số triệu chứng sau đây thì cần lưu ý:
– Đau đầu dữ dội, đi lại khó khăn, loạng choạng
– Hoa mắt, chóng mặt, cảm giác mất thăng bằng, dễ ngã
– Nhìn kém, thị lực đột ngột suy giảm (thường xảy ra ở một hoặc cả hai mắt)
– Cảm thấy tê một bên cánh tay, chân hoặc miệng, cơ mặt
– Khó cầm nắm, cử động hay vận động đơn giản
Những triệu chứng này thường diễn biến phức tạp trong khoảng 24-72 giờ đầu tiên khi đột quỵ xảy ra. Điều quan trọng là cần phát hiện và xử lý kịp thời để cứu sống người bệnh đồng thời ngăn chặn biến chứng nghiêm trọng xảy ra.
3. Khi đột quỵ xảy ra, cách xử trí như thế nào?
3.1. Khi bắt gặp người bị đột quỵ, bạn nên làm gì?
– Bước 1: Lập tức gọi cấp cứu 115. Lưu ý rằng, 3-4h đầu từ khi khởi phát cơn đột quỵ được coi là “thời gian vàng” để cứu sống người bệnh. Vì vậy, bạn cần khẩn trương tiến hành sơ cứu cho bệnh nhân đột quỵ trong thời gian này.
– Bước 2: Bình tĩnh để người bị đột quỵ nằm yên, cho nằm nghiêng đầu về một bên để loại trừ nếu bị nôn thì chất nôn không vào phổi.
– Bước 3: Nới lỏng quần áo, bỏ trang sức, theo dõi sắc diện và nhịp thở.
– Bước 4: Quan sát xem người bệnh đột quỵ đang tỉnh hay hôn mê.
Trường hợp người bị đột quỵ vẫn tỉnh hoặc lơ mơ hoặc hôn mê song thở bình thường, hãy trấn an họ, nhắc họ thở chậm, hít sâu.
Nếu người bị đột quỵ đã ngưng thở thì cần hô hấp nhân tạo mục đích cung cấp oxy cho não và kéo dài thời gian. Cách hô hấp nhân tạo theo các bước như sau:
– Một tay bịt mũi, tay kia kéo hàm xuống dưới để miệng từ từ mở ra.
– Ngậm chặt miệng người bệnh rồi thổi liên tục hai hơi với người lớn, một hơi với trẻ em dưới 8 tuổi.
– Quan sát lồng ngực của họ, thổi hơi vừa phải, đủ thấy lồng ngực nhô lên. Sau đó để lồng ngực xẹp xuống rồi tiếp tục thổi.
– Lặp đi lặp lại động tác thổi ngạt: người lớn và trẻ em trên 8 tuổi, thổi ngạt 20 lần/phút. Trẻ dưới 8 tuổi, thổi ngạt 20-30 lần/phút.
– Bước 5:
Khi xe cấp cứu đến, đưa người bị đột quỵ đến cơ sở y tế theo sự hỗ trợ của nhân viên y tế.
3.2. Cảnh báo những điều không được làm với người bị đột quỵ
Để tránh làm tình trạng bệnh nặng thêm và bỏ lỡ thời gian vàng trong điều trị, tuyệt đối:
– Không bấm huyệt
– Không châm cứu
– Không đánh gió
– Không cho bệnh nhân ăn uống hay tự ý dùng thuốc
4. Phòng tránh đột quỵ sau khi chơi thể thao như thế nào?
Trong quá trình tập luyện, bạn nên lựa chọn các bài tập phù hợp với khả năng và tình trạng sức khỏe của mình. Đặc biệt, bạn nên theo dõi các chỉ số cơ thể như huyết áp, nhịp tim.
Khi phát hiện triệu chứng bất thường, ngay lập tức bạn nên nghỉ ngơi, thư giãn và dừng tập ít nhất 3 ngày. Bên cạnh đó, mọi người cần đảm bảo chế độ dinh dưỡng phù hợp, ăn ít các món giàu cholesterol, tăng cường rau xanh và trái cây cho cơ thể.
Bên cạnh đó, mỗi người nên chủ động tầm soát nguy cơ đột quỵ định kỳ 6 tháng/lần. Với những người thuộc nhóm nguy cơ cao thì cần xin ý kiến bác sĩ về tần suất tầm soát.