Ợ hơi là phản ứng bình thường của cơ thể, nhưng nếu tình trạng này kéo dài dai dẳng, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo vấn đề tiêu hóa. Ợ hơi mãn tính không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Vậy nguyên nhân do đâu và làm sao để khắc phục? Cùng tìm hiểu ngay!
Menu xem nhanh:
1. Ợ hơi mãn tính là gì? Khi nào cần lo lắng?
1.1 Ợ hơi mãn tính là gì?
Ợ hơi là hiện tượng sinh lý bình thường giúp cơ thể loại bỏ lượng khí dư thừa trong dạ dày. Tuy nhiên, khi tình trạng này diễn ra liên tục, kéo dài nhiều tuần, nhiều tháng không thuyên giảm dù đã thay đổi chế độ ăn uống và sinh hoạt, đó có thể là dấu hiệu của ợ hơi mãn tính.
Không giống như ợ hơi sinh lý xảy ra tạm thời sau khi ăn hoặc uống nước có gas, ợ hơi kéo dài có thể liên quan đến các bệnh lý tiêu hóa hoặc rối loạn chức năng dạ dày – ruột. Nếu không được kiểm soát, nó có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống.
1.2. Dấu hiệu nhận biết ợ hơi mãn tính
Nếu bạn thường xuyên gặp tình trạng ợ hơi mà không rõ nguyên nhân, hãy chú ý đến các dấu hiệu sau để nhận biết liệu mình có đang mắc ợ hơi mãn tính hay không:
– Ợ hơi nhiều lần trong ngày, kéo dài liên tục nhiều tuần.
– Ợ hơi xuất hiện ngay cả khi chưa ăn uống gì.
– Đi kèm với cảm giác đầy bụng, khó tiêu, trướng bụng.
– Ợ hơi kèm theo ợ chua, nóng rát vùng ngực, cổ họng.
– Đôi khi có cảm giác thức ăn bị đẩy ngược lên thực quản.
– Hôi miệng dai dẳng, gây mất tự tin trong giao tiếp.
– Triệu chứng nặng hơn vào ban đêm, ảnh hưởng đến giấc ngủ.
Nếu bạn gặp một hoặc nhiều dấu hiệu trên, rất có thể hệ tiêu hóa của bạn đang gặp vấn đề cần được thăm khám và điều trị sớm.
Ợ hơi là phản ứng bình thường của cơ thể, nhưng nếu tình trạng này kéo dài dai dẳng, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo vấn đề tiêu hóa
2. Nguyên nhân gây ợ hơi mãn tính: Không chỉ do ăn uống
Nhiều người nghĩ rằng ợ hơi mãn tính chỉ xuất phát từ thói quen ăn uống hoặc do ăn phải thực phẩm dễ gây đầy hơi. Tuy nhiên, thực tế có nhiều nguyên nhân phức tạp hơn gây ra tình trạng này.
2.1. Trào ngược dạ dày thực quản (GERD)
GERD (Gastroesophageal Reflux Disease) hay trào ngược dạ dày thực quản là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất của ợ hơi mãn tính. Khi axit dạ dày trào ngược lên thực quản, cơ thể phản ứng bằng cách đẩy hơi ra ngoài, dẫn đến tình trạng ợ hơi liên tục. Kèm theo đó, người bệnh có thể gặp phải cảm giác nóng rát vùng ngực, ợ chua và đau họng.
2.2. Rối loạn nhu động dạ dày
Dạ dày co bóp kém hoặc rối loạn nhu động dạ dày có thể khiến thức ăn bị tiêu hóa chậm hơn bình thường, gây tích tụ khí và dẫn đến ợ hơi mãn tính. Những người có hệ tiêu hóa nhạy cảm hoặc bị rối loạn tiêu hóa chức năng thường dễ gặp tình trạng này.
2.3. Viêm loét dạ dày – tá tràng
Viêm loét dạ dày không chỉ gây đau rát thượng vị mà còn ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa thức ăn, khiến dạ dày tiết nhiều khí hơn bình thường, gây ra ợ hơi kéo dài.
2.4. Nhiễm vi khuẩn HP
Vi khuẩn HP là tác nhân chính gây viêm loét dạ dày. Khi vi khuẩn này tồn tại trong dạ dày, nó làm tăng tiết axit, gây viêm nhiễm và làm chậm quá trình tiêu hóa thức ăn, từ đó dẫn đến đầy bụng, chướng hơi và ợ hơi mãn tính.
2.5. Hội chứng ruột kích thích
Những người mắc hội chứng ruột kích thích (Irritable Bowel Syndrome – IBS) thường có rối loạn chức năng tiêu hóa, kèm theo các triệu chứng như đầy hơi, tiêu chảy hoặc táo bón, và ợ hơi kéo dài.
GERD (Gastroesophageal Reflux Disease) hay trào ngược dạ dày thực quản là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất của ợ hơi mãn tính
3. Ợ hơi mãn tính có nguy hiểm không?
Ợ hơi thông thường không đáng lo ngại, nhưng khi tình trạng này kéo dài có thể gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và cuộc sống hằng ngày:
3.1. Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống
Ợ hơi liên tục, đặc biệt là hơi thở có mùi gây mất tự tin khi giao tiếp, ảnh hưởng đến công việc và các mối quan hệ xã hội.
3.2. Cảnh báo các bệnh lý tiêu hóa nguy hiểm
Ợ hơi kéo dài có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý nguy hiểm như trào ngược dạ dày, viêm loét dạ dày hoặc thậm chí là ung thư dạ dày nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
3.3. Gây mất ngủ và mệt mỏi
Ợ hơi thường xảy ra vào ban đêm, đặc biệt là khi nằm xuống, khiến người bệnh khó chịu, mất ngủ kéo dài, ảnh hưởng đến sức khỏe toàn diện.
4. Chẩn đoán ợ hơi mãn tính: Cách xác định nguyên nhân chính xác
Để xác định nguyên nhân gây ợ hơi mãn tính, bác sĩ có thể chỉ định một số phương pháp chẩn đoán dựa trên triệu chứng lâm sàng và xét nghiệm cận lâm sàng.
4.1. Khai thác triệu chứng và tiền sử bệnh
Bác sĩ sẽ hỏi về thời gian xuất hiện triệu chứng, tần suất ợ hơi, các dấu hiệu đi kèm như đau bụng, ợ chua, chướng bụng, khó tiêu, cũng như tiền sử bệnh lý tiêu hóa (trào ngược dạ dày, viêm loét dạ dày, hội chứng ruột kích thích).
4.2. Nội soi dạ dày – thực quản
Nội soi tiêu hóa trên là phương pháp quan trọng để phát hiện các tổn thương bên trong dạ dày và thực quản như viêm loét, trào ngược dạ dày thực quản (GERD), hoặc dấu hiệu nhiễm vi khuẩn HP. Nếu có bất thường, bác sĩ có thể lấy mẫu sinh thiết để kiểm tra kỹ hơn.
4.3. Xét nghiệm tìm vi khuẩn HP
Vi khuẩn HP là nguyên nhân phổ biến gây viêm loét dạ dày và dẫn đến ợ hơi kéo dài. Bác sĩ có thể chỉ định một số xét nghiệm để phát hiện HP như:
– Test hơi thở Urease (UBT): Người bệnh sẽ thổi vào một thiết bị đo khí để phát hiện sự hiện diện của vi khuẩn HP trong dạ dày.
– Xét nghiệm phân: Kiểm tra sự tồn tại của vi khuẩn HP trong mẫu phân.
– Xét nghiệm máu: Định lượng kháng thể HP, tuy nhiên ít được sử dụng do không phản ánh chính xác tình trạng nhiễm khuẩn hiện tại.
4.4. Đo pH thực quản 24h
Nếu nghi ngờ trào ngược dạ dày, bác sĩ có thể đề nghị đo pH thực quản 24 giờ để đánh giá mức độ axit trào ngược và xác định xem đây có phải là nguyên nhân chính gây ợ hơi mãn tính hay không.
4.5. Đo áp lực thực quản (HRM)
HRM giúp đánh giá hoạt động của thực quản và cơ thắt thực quản dưới, xác định liệu ợ hơi mãn tính có liên quan đến rối loạn nhu động hay không. Nếu thực quản co bóp bất thường hoặc cơ thắt thực quản dưới hoạt động không đúng cách, khí có thể bị ứ đọng, gây ợ hơi kéo dài. Phương pháp này thường được chỉ định khi ợ hơi đi kèm khó nuốt hoặc đau ngực không rõ nguyên nhân, giúp bác sĩ tìm ra nguyên nhân chính xác.
HRM giúp đánh giá hoạt động của thực quản và cơ thắt thực quản dưới, xác định liệu ợ hơi mãn tính có liên quan đến rối loạn nhu động hay không.
5. Giải pháp khắc phục ợ hơi mãn tính hiệu quả
Điều trị ợ hơi mãn tính cần kết hợp giữa thay đổi thói quen sinh hoạt, chế độ ăn uống và các phương pháp y khoa.
5.1. Điều chỉnh chế độ ăn uống
– Hạn chế thực phẩm gây đầy hơi như đậu, bắp cải, hành tây, đồ uống có ga.
– Ăn chậm, nhai kỹ để giảm lượng khí nuốt vào dạ dày.
– Tránh ăn quá no hoặc ăn ngay trước khi đi ngủ.
– Uống nước ấm thay vì nước lạnh để hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn.
5.2. Thay đổi thói quen sinh hoạt
– Không nằm ngay sau khi ăn, nên đi lại nhẹ nhàng để hỗ trợ tiêu hóa.
– Giảm căng thẳng, stress, vì stress cũng có thể làm tăng tình trạng ợ hơi kéo dài.
– Hạn chế hút thuốc và sử dụng rượu bia, cà phê.
5.3. Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ
Nếu ợ hơi mãn tính liên quan đến bệnh lý tiêu hóa, bác sĩ có thể kê đơn thuốc ức chế axit, kháng sinh (nếu nhiễm HP) hoặc thuốc điều hòa nhu động ruột. Tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc mà không có chỉ định y khoa, điều này có thể gây tác dụng phụ nguy hiểm.
5.4. Thăm khám chuyên khoa tiêu hóa
Nếu đã áp dụng các biện pháp trên mà tình trạng không cải thiện, bạn nên đi khám để thực hiện các xét nghiệm như nội soi dạ dày, đo pH thực quản hoặc xét nghiệm HP để tìm ra nguyên nhân chính xác.
Ợ hơi kéo dài không chỉ gây khó chịu mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý nguy hiểm. Nếu bạn đang gặp tình trạng này, hãy chủ động thay đổi thói quen sinh hoạt và thăm khám bác sĩ để có hướng điều trị phù hợp.
