Ợ hơi đau thượng vị là triệu chứng phổ biến thường xuất hiện khi bạn có vấn đề về tiêu hóa. Đối với nhiều người, triệu chứng này có thể chỉ là dấu hiệu khó chịu nhẹ, nhưng đối với một số người khác, nó có thể là biểu hiện của các bệnh lý nghiêm trọng hơn. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về các nguyên nhân gây ợ hơi đau thượng vị, cách chẩn đoán chính xác và phương pháp điều trị hiệu quả để cải thiện tình trạng sức khỏe của mình.
Menu xem nhanh:
1. Ợ hơi đau thượng vị là gì?
Ợ hơi đau thượng vị là tình trạng xuất hiện cảm giác đau hoặc khó chịu ở vùng thượng vị – vùng bụng trên rốn và dưới xương ức. Triệu chứng này thường đi kèm với hiện tượng ợ hơi, gây ra cảm giác chướng bụng, buồn nôn và khó tiêu. Nếu tình trạng này xảy ra thường xuyên, nó có thể ảnh hưởng đáng kể đến cuộc sống và sinh hoạt hàng ngày của bạn.
Nhiều người có thể gặp tình trạng ợ hơi và/hoặc đau thượng vị, đặc biệt là sau khi ăn xong.
2. Nguyên nhân của hiện tượng đau thượng vị ợ hơi
Có nhiều nguyên nhân gây ra hiện tượng ợ hơi và nhói ở thượng vị, bao gồm các vấn đề về tiêu hóa và những bệnh lý nghiêm trọng hơn, trong đó phổ biến là:
2.1. Chế độ ăn uống không lành mạnh
Việc tiêu thụ nhiều thực phẩm cay, chua, nhiều dầu mỡ hoặc uống nhiều thức uống có ga và caffeine có thể gây kích thích dạ dày, gây ợ hơi và nóng rát thượng vị.
2.2. Rối loạn tiêu hóa
Các tình trạng rối loạn tiêu hóa như viêm dạ dày, viêm loét dạ dày tá tràng hoặc hội chứng ruột kích thích có thể dẫn đến ợ hơi và đau ngực. Khi lớp niêm mạc dạ dày bị tổn thương, bạn có thể cảm thấy đau và khó chịu ở vùng thượng vị.
2.3. Stress và căng thẳng
Căng thẳng tinh thần và áp lực có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, làm tăng tiết axit dạ dày và dễ gây ợ hơi. Những người có tâm lý căng thẳng kéo dài thường gặp phải triệu chứng ợ hơi và đau thượng vị.
2.4. Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD)
GERD là tình trạng axit từ dạ dày trào ngược lên thực quản, gây ra cảm giác nóng rát và đau ở vùng thượng vị. Ợ hơi cũng là triệu chứng phổ biến trong các trường hợp mắc bệnh GERD.
2.5. Các nguyên nhân khác
Bên cạnh các nguyên nhân trên, ợ hơi và đau thượng vị còn có thể là do tình trạng viêm tụy, sỏi mật, hoặc các vấn đề khác liên quan đến hệ tiêu hóa.
Các thực phẩm chưa chất kích thích, đồ uống có ga có thể làm tăng nguy cơ đau thượng vị ợ hơi.
3. Chẩn đoán ợ hơi đau thượng vị
Để có phương pháp điều trị phù hợp, việc chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây ra ợ hơi nóng rát thượng vị là rất quan trọng. Các phương pháp chẩn đoán ợ hơi thường được sử dụng gồm:
3.1. Thăm khám lâm sàng
Bác sĩ sẽ kiểm tra các triệu chứng qua việc hỏi về tiền sử bệnh, thói quen ăn uống và tình trạng tâm lý. Đây là bước đầu tiên để xác định các yếu tố có thể gây ra tình trạng đau thượng vị ợ hơi.
3.2. Nội soi dạ dày
Nội soi là phương pháp giúp bác sĩ quan sát trực tiếp lớp niêm mạc dạ dày và thực quản để phát hiện các tổn thương hoặc viêm nhiễm. Phương pháp này rất hữu ích trong việc chẩn đoán các bệnh lý dạ dày như viêm loét hay trào ngược.
3.3. Đo pH thực quản 24 giờ
Trường hợp nội soi không phát hiện thấy tổn thương hoặc tổn thương không rõ ràng ở niêm mạc thực quản nhưng vẫn nghi ngờ trào ngược, các bác sĩ có thể chỉ định đo pH thực quản 24 giờ để kiểm tra hoạt động và chức năng của thực quản. Phương pháp này giúp theo dõi lượng axit trong thực quản, từ đó đánh giá xem người bệnh có thực sự bị trào ngược hay không, mức độ, tính chất cơn trào ngược ra sao.
3.4 Đo HRM
Đo HRM hay đo áp lực thực quản độ phân giải cao được sử dụng để đánh giá chức năng thực quản. Ở phương pháp này, một ống thông nhỏ gắn cảm biến sẽ được đưa vào thực quản của bệnh nhân thông qua mũi và ghi lại áp lực tại đây sau mỗi lần bệnh nhân nuốt. Nhờ đó kiểm tra hoạt động của các cơ thực quản, đặc biệt là cơ thực quản dưới (LES).
3.3. Xét nghiệm máu
Xét nghiệm máu có thể giúp phát hiện tình trạng viêm nhiễm hoặc các dấu hiệu bất thường khác có thể gây ra ợ hơi đau thượng vị.
3.4. Siêu âm và chụp CT
Siêu âm và chụp CT thường được sử dụng để kiểm tra các cơ quan khác trong bụng như gan, tụy và túi mật để loại trừ các nguyên nhân khác gây ra triệu chứng đau thượng vị.
Với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm và việc ứng dụng đầy đủ, đồng bộ các phương pháp kể trên, Hệ thống Y tế Thu Cúc TCI có khả năng chẩn đoán chính xác các bất thường về tiêu hóa, trong đó có triệu chứng ợ hơi đau thượng vị. Bệnh viện ĐKQT Thu Cúc là một trong số ít đơn vị ở miền Bắc triển khai phương pháp đo pH thực quản 24 giờ và đo HRM trong quy trình chẩn đoán, được bệnh nhân đánh giá cao. Cùng với đó các thiết bị nội soi, xét nghiệm máu, siêu âm, chụp CT… đều hiện đại và được đầu tư, cập nhật liên tục. Đội ngũ kỹ thuật viên tại TCI được đào tạo chuyên nghiệp, giúp các quy trình được thực hiện với độ chính xác cao và đảm bảo sự thoải mái cho người bệnh.
Đội ngũ chuyên gia và thiết bị hiện đại tại Thu Cúc TCI sẽ giúp chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây bệnh và tư vấn điều trị đúng hướng.
4. Phương pháp điều trị ợ hơi đau thượng vị
4.1. Sử dụng thuốc điều trị ợ hơi đau thượng vị
Nếu ợ hơi nhói ở thượng vị do bệnh lý nền như GERD, viêm loét dạ dày tá tràng hoặc sỏi mật gây ra, việc điều trị dứt điểm bệnh lý này là rất quan trọng. Các loại thuốc có thể được bác sĩ kê đơn để giảm triệu chứng ợ hơi và bất thường ở thượng vị bao gồm:
– Thuốc giảm axit: giúp trung hòa lượng axit trong dạ dày, giảm cảm giác nóng rát.
– Thuốc ức chế axit: giảm sản xuất axit trong dạ dày, giúp làm lành tổn thương niêm mạc.
– Thuốc kháng sinh: nếu nguyên nhân gây ra do vi khuẩn HP, bác sĩ có thể kê kháng sinh để điều trị.
Hãy tuân theo hướng dẫn của bác sĩ và thực hiện các liệu pháp điều trị bệnh nền để cải thiện triệu chứng.
4.2. Phương pháp điều trị ợ hơi đau thượng vị không dùng thuốc
Ngoài việc sử dụng thuốc, các biện pháp không dùng thuốc cũng có thể hỗ trợ điều trị hiệu quả:
– Tập thể dục đều đặn: giúp cải thiện tiêu hóa và giảm căng thẳng.
– Thực hiện các bài tập hít thở: giảm stress và hỗ trợ hệ tiêu hóa.
– Liệu pháp thư giãn: yoga và thiền giúp giảm căng thẳng, cải thiện triệu chứng đau thượng vị ợ hơi.
– Thay đổi chế độ ăn uống và lối sống: hạn chế đồ cay, chua, thức uống có ga, chia bữa ăn thành các phần nhỏ, ăn chậm và nhai kỹ, tránh nằm ngay sau khi ăn.
5. Cách phòng ngừa
Phòng ngừa là cách tốt nhất để tránh tình trạng ợ hơi đau thượng vị. Dưới đây là một số lời khuyên để duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh:
– Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh: tăng cường chất xơ từ rau xanh, hoa quả và ngũ cốc nguyên cám, hạn chế thức ăn có nhiều dầu mỡ, đường và muối, uống đủ nước.
– Kiểm soát căng thẳng: bằng cách tham gia các hoạt động thể thao, yoga, hoặc các hoạt động giải trí yêu thích.
– Thăm khám sức khỏe định kỳ: giúp bạn phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn trong hệ tiêu hóa và điều trị kịp thời.
Ợ hơi đau thượng vị không chỉ là một triệu chứng đơn giản mà có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý nghiêm trọng. Hiểu rõ nguyên nhân, cách chẩn đoán và các phương pháp điều trị sẽ giúp bạn cải thiện triệu chứng và duy trì sức khỏe tốt hơn. Nếu tình trạng này kéo dài, hãy tìm kiếm sự hỗ trợ từ bác sĩ để được tư vấn và điều trị đúng cách.
