Ợ chua đau dạ dày là vấn đề tiêu hóa phổ biến mà nhiều người gặp phải. Triệu chứng này có thể gây khó chịu, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và thậm chí là một dấu hiệu của các bệnh lý nghiêm trọng như viêm loét dạ dày hay trào ngược dạ dày thực quản. Hiểu rõ nguyên nhân và cách điều trị đúng cách sẽ giúp bạn cải thiện tình trạng này hiệu quả.
Menu xem nhanh:
1. Nguyên nhân gây tình trạng ợ chua đau dạ dày
Ợ chua đau dạ dày có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau. Dưới đây là các yếu tố phổ biến gây ra triệu chứng này.
1.1. Trào ngược dạ dày thực quản
Trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là một trong những nguyên nhân chính gây ợ chua và đau dạ dày. Khi axit dạ dày trào ngược lên thực quản, người bệnh có thể cảm thấy cơn ợ chua kèm theo đau bụng, khó chịu.
1.2. Viêm loét dạ dày
Viêm loét dạ dày cũng có thể gây ợ chua và đau. Viêm dạ dày thường xảy ra do sự tấn công của vi khuẩn Helicobacter pylori, căng thẳng, sử dụng thuốc không đúng cách hoặc thói quen ăn uống không lành mạnh. Khi niêm mạc dạ dày bị tổn thương, axit dạ dày có thể dễ dàng xâm nhập vào các khu vực này, gây cảm giác đau và ợ chua.
1.3. Ăn uống không điều độ
Chế độ ăn uống thiếu khoa học, bao gồm việc ăn quá no, ăn nhiều thức ăn cay nóng, chứa nhiều dầu mỡ hoặc uống rượu bia, có thể làm tăng sản sinh axit dạ dày. Điều này không chỉ gây ợ chua mà còn làm tăng cơn đau dạ dày, đặc biệt là khi dạ dày bị kích ứng.
Trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là một trong những nguyên nhân chính gây ợ chua và đau dạ dày
2. Triệu chứng của ợ chua đau dạ dày
Ợ chua đau bao tử có thể xuất hiện dưới nhiều hình thức khác nhau. Tuy nhiên, các triệu chứng thường gặp nhất bao gồm:
2.1. Cảm giác bỏng rát vùng ngực
Một trong những triệu chứng dễ nhận thấy của ợ chua là cảm giác bỏng rát vùng ngực, thường xảy ra sau khi ăn no hoặc khi nằm xuống sau bữa ăn. Điều này là do axit trong dạ dày trào ngược lên thực quản, tạo ra cảm giác khó chịu.
2.2. Đau bụng, đầy hơi
Khi bị ợ chua đau dạ dày, bạn có thể cảm thấy bụng đầy hơi, căng tức và đôi khi có những cơn đau âm ỉ. Đây là dấu hiệu cho thấy dạ dày không thể tiêu hóa hết thức ăn hoặc có sự gián đoạn trong quá trình tiêu hóa.
2.3. Khó nuốt và buồn nôn
Nhiều người khi bị ợ chua đau dạ dày cũng gặp phải tình trạng khó nuốt và cảm giác buồn nôn. Điều này có thể là do sự viêm nhiễm trong dạ dày hoặc trào ngược dạ dày gây kích ứng niêm mạc thực quản.
3. Phương pháp chẩn đoán ợ chua đau dạ dày
Để chẩn đoán chính xác tình trạng ợ chua đau bao tử, bác sĩ sẽ sử dụng một số phương pháp sau để xác định nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh:
3.1. Thăm khám lâm sàng
Bác sĩ sẽ bắt đầu với việc hỏi về các triệu chứng của bạn, bao gồm tần suất, thời gian và mức độ của ợ chua cũng như cảm giác đau dạ dày. Cùng với đó là việc thăm khám thể chất để phát hiện các dấu hiệu bất thường như đau khi ấn vào bụng, viêm loét dạ dày, vv.
3.2. Nội soi tiêu hóa
Đây là phương pháp quan trọng để xác định các vấn đề trong dạ dày và thực quản. Nội soi giúp bác sĩ nhìn thấy trực tiếp tình trạng viêm loét, tổn thương niêm mạc dạ dày, hoặc dấu hiệu của bệnh trào ngược dạ dày – thực quản (GERD). Phương pháp này rất hữu ích trong việc chẩn đoán các vấn đề nghiêm trọng như viêm loét dạ dày hoặc loét thực quản gây ra ợ chua.
3.3. Đo pH thực quản 24 giờ
Đây là phương pháp đặc biệt hiệu quả trong việc xác định tình trạng trào ngược dạ dày – thực quản (GERD). Phương pháp này đo mức độ axit trong thực quản suốt 24 giờ để kiểm tra xem có sự trào ngược axit lên thực quản hay không, từ đó giải thích nguyên nhân gây ợ chua và đau dạ dày.
Để chẩn đoán chính xác tình trạng ợ chua đau bao tử, bác sĩ sẽ sử dụng một số phương pháp sau để xác định nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh
3.4. Đo áp lực nhu động thực quản (HRM)
Phương pháp này đo hoạt động của cơ vòng thực quản và chức năng nhu động của thực quản, giúp xác định liệu cơ vòng thực quản có hoạt động đúng cách hay không. Nếu cơ vòng thực quản yếu hoặc không đóng kín đúng cách, axit dạ dày có thể trào ngược lên thực quản, gây ra ợ chua và cảm giác đau.
4. Cách điều trị ợ chua đau dạ dày
Việc điều trị ợ chua đau bao tử cần được thực hiện một cách hợp lý, tùy vào nguyên nhân và mức độ bệnh lý. Dưới đây là một số phương pháp điều trị hiệu quả.
4.1. Dùng thuốc giảm axit
Các loại thuốc giảm axit dạ dày như antacid hoặc thuốc ức chế bơm proton (PPI) có thể giúp giảm triệu chứng ợ chua. Những thuốc này giúp giảm sản xuất axit trong dạ dày, từ đó giảm đau và cảm giác khó chịu.
4.2. Thay đổi thói quen ăn uống
Để cải thiện tình trạng ợ chua đau dạ dày, bạn cần thay đổi chế độ ăn uống của mình. Hạn chế các thức ăn cay nóng, dầu mỡ, và uống rượu bia. Thay vào đó, nên ăn các món ăn dễ tiêu hóa như cháo, súp, hoặc các loại thực phẩm giàu chất xơ.
Việc điều trị ợ chua đau bao tử cần được thực hiện một cách hợp lý, tùy vào nguyên nhân và mức độ bệnh lý
5. Biện pháp phòng ngừa ợ chua đau dạ dày
Để tránh tình trạng ợ chua đau dạ dày tái phát, bạn cần tuân thủ một số biện pháp phòng ngừa hiệu quả.
5.1. Ăn uống đúng giờ
Thói quen ăn uống không đều đặn có thể khiến dạ dày sản xuất axit nhiều hơn. Do đó, hãy cố gắng ăn đúng giờ và không ăn quá no vào ban đêm.
5.2. Kiểm soát căng thẳng
Căng thẳng và lo âu là những yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề tiêu hóa, trong đó có ợ chua đau dạ dày. Bạn nên tìm cách thư giãn, giảm căng thẳng bằng các hoạt động như yoga, thiền hoặc đi bộ.
5.3. Duy trì trọng lượng cơ thể khỏe mạnh
Thừa cân hoặc béo phì có thể làm tăng áp lực lên dạ dày, gây ra trào ngược dạ dày và ợ chua. Do đó, duy trì một trọng lượng cơ thể hợp lý sẽ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh.
6. Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Nếu bạn thường xuyên bị ợ chua đau dạ dày và các triệu chứng không cải thiện sau khi thay đổi chế độ ăn uống, bạn nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Ngoài ra, nếu triệu chứng đi kèm với đau ngực, khó thở hoặc nôn ra máu, bạn cần tìm kiếm sự giúp đỡ y tế ngay lập tức.
Những cơn ợ chua đau dạ dày tuy phổ biến nhưng không nên coi thường. Việc nhận diện sớm nguyên nhân và áp dụng phương pháp điều trị kịp thời không chỉ giúp giảm triệu chứng mà còn bảo vệ sức khỏe tiêu hóa lâu dài. Hãy duy trì thói quen ăn uống khoa học, kiểm soát căng thẳng và thăm khám định kỳ để bảo vệ dạ dày và hệ tiêu hóa của bạn. Nếu tình trạng đau dạ dày kéo dài, đừng ngần ngại tìm kiếm sự giúp đỡ từ bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị đúng cách.
