Suy giảm trí nhớ, đãng trí, hay quên,… là những bệnh lý đặc trưng ở người lớn tuổi. Tuy nhiên, hiện nay tình trạng này đang bị trẻ hóa tới mức báo động. Đặc biệt, nó đang xuất hiện ở độ tuổi học sinh ngày một cao. Thực chất tình trạng suy giảm trí nhớ tuổi dậy thì này ra sao? Nguyên nhân bắt nguồn do đâu? và làm thế nào để có thể khắc phục được nó? Cùng phân tích kĩ hơn qua bài viết sau.
Menu xem nhanh:
1. Khái niệm về suy giảm trí nhớ
Suy giảm trí nhớ (tiếng anh: Dementina) còn được nhắc tới là chứng hay quên. Đây là tình trạng trí nhớ và nhận thức bị kém dần do suy thoái của não bộ.
Suy giảm trí nhớ gây nhiều ảnh hưởng đến việc học hành và tiếp thu kiến thức của trẻ
Suy giảm trí nhớ ở lứa tuổi dậy thì là hiện tượng chuyển thông tin về đến vỏ não bị ngưng trệ. Việc này dẫn đến giảm các chức năng của não bộ. Lâu dần sẽ khiến người bệnh có trí nhớ kém, khả năng tư duy thì dần bị sa sút theo thời gian. Chính vì vậy làm ảnh hưởng rất lớn đến kết quả học tập của trẻ.
2. Các biểu hiện ở chứng suy giảm trí nhớ
Những biểu hiện thường gặp mà cha mẹ và trẻ cần nắm rõ để phát hiện bệnh sớm như:
– Kém tập trung và thường xuyên lơ đễnh trong giờ học hay làm việc nhà đơn giản.
– Hay quên mọi thứ và khó khăn trong việc tiếp thu kiến thức, thông tin mới.
– Hạn chế về khả năng tư duy và suy luận logic, khó khăn trong việc đánh giá sự việc xung quanh.
– Rối loại hành vi, nhắc đi nhắc lại một sự việc nhiều lần.
– Tâm lý, suy nghĩ thay đổi thất thường (dễ bị nhầm với sự thay đổi ở tuổi mới lớn).
– Thường xuyên mất ngủ, khó ngủ, dễ thức giấc sớm.
– Phản ứng chậm, không năng động.
3. Nguyên nhân dẫn tới suy giảm trí nhớ ở tuổi dậy thì
Có nhiều nguyên nhân khác nhau khiến trẻ dậy thì mắc chứng suy giảm trí nhớ. Trong đó, đa phần các nguyên nhân đến từ lối sống hay thói quen sinh hoạt mà cha mẹ cần nắm rõ và giúp con kiểm soát như:
3.1. Do căng thẳng việc học hành
Lứa tuổi dậy thì đa phần các em sẽ gặp phải sự căng thẳng do áp lực học tập và thi cử. Thần kinh bị ức chế liên tục làm trẻ bị khó tập trung trong nhận thức và tiếp thu bài học. Từ đó khiến cho khả năng phản ứng với các sự vật, tốc độ tư duy và suy luận bị hạn chế. Khi này trẻ sẽ dễ bị phân tán tư tưởng, lơ đãng dẫn đến sa sút trong học tập
3.2. Rối loạn giấc ngủ khiến suy giảm trí nhớ tuổi dậy thì
Thời gian khuyến nghị với trẻ dậy thì cho giấc ngủ sẽ là 8-10 tiếng/đêm. Tuy nhiên trẻ thường có các thú vui yêu thích khác thay vì đi ngủ đúng giờ. Điều này sẽ gây tác động trực tiếp đến khả năng tập trung và ghi nhớ vào ban ngày.
Trẻ bị thiếu ngủ, mất ngủ, rối loạn giấc ngủ kéo dài cũng sẽ dẫn đến suy giảm trí nhớ
Khi bị thiếu ngủ, ngủ không đủ giấc, ngủ không sâu, làm cơ thể khó tái tạo năng lượng và đào thải độc tố. Ngoài ra còn không lưu trữ được các thông tin ký ức tại phần vỏ não. Thông tin bị ngưng trệ dẫn tới hiện tượng lúc nhớ lúc quên. Không những vậy, rối loạn giấc ngủ cũng ảnh hưởng đến tinh thần làm đầu óc trẻ không được tỉnh táo nhất là khi đang tiếp thu kiến thức mới.
3.3. Thay đổi nội tiết tố dẫn đến suy giảm trí nhớ tuổi dậy thì
Cùng sự gia tăng của các hormone mới khi đến tuổi dậy thì sẽ làm não bộ bị kích thích quá mức gây ra các cảm xúc khó kiểm soát. Khi não bộ phát triển trong giai đoạn tuổi dậy thì sẽ ảnh hưởng ít nhiều tới các phần khác của não như: vỏ não trước, trán. Suy giảm thần kinh là vấn đề khó tránh với sự tiến hóa liên tục mà não bộ.
3.4. Nguyên nhân do chế độ dinh dưỡng
Dinh dưỡng trong độ tuổi phát triển là vô cùng quan trọng cho trẻ. Để có một bộ não khỏe mạnh đòi hỏi một chế độ dinh dưỡng đầu đủ và cân bằng. Nếu ăn uống thiếu chất kéo dài, giờ giấc an uống không khoa học, thiếu vitamin,… dễ khiến trẻ bị mệt mỏi, xanh xao. Cộng với việc hoạt động và tư duy trong học tập liên tục ở độ tuổi này, từ đó dẫn đến suy giảm chức năng ghi nhớ.
4. Một số phương pháp khắc phục suy giảm trí nhớ
Khi các biểu hiện của chứng suy giảm trí nhớ ở trẻ dậy thì mới xuất hiện và chưa có nhiều diễn biến nguy hiểm, cần can thiệp sớm các biện pháp điều trị và ngăn ngừa bệnh trở nặng. Chủ yếu vẫn đến từ việc thay đổi thói quen và duy trì một lối sống khỏe như:
– Rèn luyện cơ thể bằng thể dục, thể thao thường xuyên. Đây là cách tốt nhất để thúc đẩy sự tuần hoàn, hô hấp và tăng oxy cho não.
– Hạn chế bực tức, căng thẳng và stress (được xem như một trong những nguyên nhân hàng đầu gây bệnh). Cha mẹ có thể hướng dẫn trẻ thiền, yoga, nghe nhạc thư giãn,… để cải thiện tâm trạng. Các hoạt động nhẹ nhàng vui chơi có thể giúp tuần hoàn máu được lưu thông và làm hệ thần kinh được cải thiện hơn.
– Chú trọng hơn về chế độ dinh dưỡng hàng ngày cho trẻ. Nên hạn chế cho trẻ ăn quá nhiều đồ ăn nhanh, đồ ăn chiên rán ở nhiệt độ cao, thực phẩm chứa nhiều Carbohydrate, rượu, bia, thuốc lá,… Thay vào đó, nên sử dụng nhiều đồ ăn từ rau xanh và thực phẩm giàu dinh dưỡng. Một số loại tốt cho não như: cá hồi, cá biển (giàu omega-3); nấm, sữa, ngũ cốc (vitamin B); trứng (giàu choline);…
Một số thực phẩm có lợi cho não bộ
– Rèn luyện trí nhớ qua các trò chơi trí tuệ, tư duy logic từ 15-30 phút/ngày thay vì giải trí bằng mạng xã hội. Các trò chơi vừa giúp giải tỏa căng thẳng lại giúp não bộ trẻ được thoải mái tư duy.
Suy giảm trí nhớ ở lứa tuổi dậy thì không phải một căn bệnh quá nguy hiểm đến tính mạng. Tuy nhiên, cũng không thể xem nhẹ vì nó tác động trực tiếp đến việc học tập của các em. Vì vậy cha mẹ cần chủ động hơn trong việc quan tâm và theo dõi sát tình hình sức khỏe của con. Từ đó thể ngăn ngừa và điều trị kịp thời, tránh những tình trạng không mong muốn xảy ra.
