Chóng mặt, buồn nôn và ói mửa là những triệu chứng có thể gặp trong nhiều bệnh lý từ nhẹ cho tới đe dọa tính mạng ở các cơ quan khác nhau trên cơ thể, chẳng hạn như bệnh về đường tiêu hóa, hệ thần kinh và tim mạch. Chẩn đoán chính xác nguyên nhân của chóng mặt, buồn nôn và ói mửa là rất cần thiết để từ đó có kế hoạch điều trị hiệu quả.
Menu xem nhanh:
1. Những nguyên nhân có thể gây chóng mặt, buồn nôn và ói mửa
1.1. Bệnh về đường tiêu hóa
Viêm dạ dày là một bệnh khá phổ biến đặc trưng bởi tình trạng viêm ở dạ dày và ruột, thường gây ra buồn nôn, nôn mửa và tiêu chảy. Nguyên nhân gây bệnh thường là do các loại virus như norovirus.
Buồn nôn kéo dài, nôn mửa và tiêu chảy có thể dẫn đến mất nước và chóng mặt. Ngộ độc thực phẩm là một nguyên nhân phổ biến của các triệu chứng nêu trên. Vô tình nuốt phải các chất độc hại hoặc sử dụng thuốc quá liều cũng có thể dẫn tới tình trạng chóng mặt, buồn nôn và ói mửa. Các bệnh về đường tiêu hóa khác cũng có thể gây ra các triệu chứng này là tắc ruột, viêm ruột thừa, viêm túi mật hoặc viêm tụy.
Viêm dạ dày có thể gây ra tình trạng buồn nôn, nôn mửa và tiêu chảy.
1.2. Bệnh về hệ thần kinh
Đau nửa đầu là một bệnh hay tái phát với triệu chứng đặc trưng là đau nhói ở một bên đầu. Các triệu chứng khác thường đi kèm với chứng đau nửa đầu, bao gồm buồn nôn, nôn mửa, chóng mặt và rối loạn thị giác. Chấn thương ở đầu gây sưng não cũng có thể gây ra buồn nôn, nôn và chóng mặt, thường kèm theo các triệu chứng khác.
Tình trạng nhiễm trùng ở hệ thần kinh chẳng hạn như viêm màng não, cũng có thể gây ra những triệu chứng này tương tự như ở chảy máu não và u não.
Đau nửa đầu thường tái phát với triệu chứng đau nhói ở một bên đầu kèm theo buồn nôn và ói mửa.
1.3. Tai trong
Viêm dây thần kinh tiền đình và viêm mê đạo tai (labyrinthitis) là tình trạng viêm các dây thần kinh tai trong, thường do virus gây ra. Cả hai bệnh này đều gây ra một dạng cụ thể của chóng mặt là vertigo, khiến người bệnh có cảm giác chuyển động hoặc quay cuồng.
Các triệu chứng khác của viêm dây thần kinh tiền đình và viêm mê đạo tai, bao gồm buồn nôn, nôn mửa và mất thăng bằng. Buồn nôn và ói mửa liên tục có thể dẫn đến mất nước, trong đó tiếp tục làm trầm trọng thêm chóng mặt.
Ngoài ra say tàu xe cũng có thể để gây ra chóng mặt, buồn nôn và ói mửa ở một số người.
Viêm dây thần kinh tiền đình và viêm mê đạo tai (labyrinthitis) đều gây chóng mặt.
1.4. Nhồi máu cơ tim
Nhồi máu cơ tim là hiện tượng mạch máu nuôi tim (động mạch vành) bị tắc nghẽn gây thiếu oxy khiến cơ tim chết đi và không thể hồi phục. Buồn nôn, nôn và chóng mặt là triệu chứng phổ biến của một cơn nhồi máu cơ tim. Những triệu chứng khác bao gồm đau ngực, khó thở, đổ mồ hôi và cánh tay, đau ở cổ, hàm, lưng… Người bị nhồi máu cơ tim cần được cấp cứu ngay lập tức.
Buồn nôn, nôn và chóng mặt là triệu chứng phổ biến của một cơn nhồi máu cơ tim.
1.5. Các nguyên nhân khác
Có nhiều bệnh khác có thể gây ra buồn nôn, nôn và chóng mặt như suy thận, suy gan, rối loạn tuyến giáp và suy thượng thận. Sự mất cân bằng hóa chất nghiêm trọng trong cơ thể cũng có thể dẫn đến những triệu chứng này, chẳng hạn như nhiễm toan ceton do đái tháo đường – một tình trạng mà trong đó lượng đường trong máu quá cao và cơ thể phải sử dụng chất béo làm nguyên liệu thay thế.
2. Một số lưu ý khi bị chóng mặt, buồn nôn và ói mửa
Một số bệnh gây chóng mặt, buồn nôn và ói mửa không quá nghiêm trọng, có thể biến mất nhanh chóng mà không cần phải điều trị đặc hiệu. Tuy nhiên cần phải nhanh chóng tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức nếu có bất cứ triệu chứng nào của nhồi máu cơ tim, bị va đập mạnh vào đầu hoặc nôn ra máu.
Tương tự như vậy các triệu chứng như đau bụng dữ dội, động kinh hoặc các triệu chứng về thần kinh khác như lờ đờ, lú lẫn, cực kỳ buồn ngủ hoặc khó nói cũng là tình trạng cần được cấp cứu.
