Với sự phát triển của y học hiện đại, chúng ta đã có những biện pháp phòng ngừa ung thư cổ tử cung hiệu quả, trong đó tiêm phòng được xem là một trong những biện pháp quan trọng nhất. Câu hỏi đặt ra là “Nên tiêm phòng ung thư cổ tử cung khi nào?”. Bài viết này cung cấp thông tin chi tiết về thời điểm thích hợp để tiêm phòng ung thư cổ tử cung, đọc ngay bạn nhé.
Menu xem nhanh:
1. Hiểu về ung thư cổ tử cung và vai trò của vắc-xin
Ung thư cổ tử cung là ung thư phát triển ở cổ tử cung – phần nối giữa tử cung và âm đạo. Virus HPV (Human Papillomavirus) là nguyên nhân chính gây ra ung thư cổ tử cung. HPV là virus lây truyền qua đường tình dục, và có hơn 100 chủng khác nhau. Trong số đó, HPV 16 và 18 được xác định là nguyên nhân gây ra khoảng 70% các ca ung thư cổ tử cung.
Vắc-xin ung thư cổ tử cung được phát triển nhằm ngăn chặn sự lây nhiễm của các chủng HPV nguy hiểm nhất. Hiện nay, có ba loại vắc-xin được sử dụng rộng rãi trên thế giới: Gardasil, Gardasil 9 và Cervarix. Các vắc-xin này có khả năng chống lại nhiều chủng HPV gây ung thư, bao gồm cả HPV 16 và 18.
Virus HPV (Human Papillomavirus) là nguyên nhân chính gây ra ung thư cổ tử cung.
2. Giải đáp chi tiết: Nên tiêm phòng ung thư cổ tử cung khi nào?
2.1. Phụ nữ nên tiêm phòng ung thư cổ tử cung khi nào?
Thời điểm lý tưởng nhất để tiêm phòng ung thư cổ tử cung là trước khi có quan hệ tình dục lần đầu. Lý do là vì vắc-xin sẽ hiệu quả nhất khi cơ thể chưa tiếp xúc với virus HPV. Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và nhiều cơ quan y tế uy tín khác, độ tuổi tốt nhất để tiêm phòng là từ 9 đến 14 tuổi.
Ngoài việc tiêm phòng ở độ tuổi này giúp đảm bảo rằng vắc-xin được tiêm trước khi có nguy cơ phơi nhiễm với virus thông qua hoạt động tình dục; ở độ tuổi này, hệ miễn dịch của cơ thể phản ứng mạnh mẽ nhất với vắc-xin, tạo ra lượng kháng thể cao nhất để chống lại virus HPV.
2.2. Tiêm phòng cho phụ nữ trưởng thành
Mặc dù độ tuổi lý tưởng để tiêm phòng ung thư cổ tử cung là từ 9 đến 14 tuổi, nhưng mới đây Bộ Y tế Việt Nam vừa áp dụng chỉ định tiêm vắc xin Gardasil 9 (Mỹ) cho trẻ em và người lớn từ 9-45 tuổi, mở rộng cơ hội phòng bệnh cho người lớn từ 27-45 tuổi.
Đối với phụ nữ trưởng thành, việc tiêm phòng vẫn có thể mang lại lợi ích, đặc biệt là nếu họ chưa bị nhiễm các chủng HPV mà vắc-xin bảo vệ. Tuy nhiên, hiệu quả của vắc-xin có thể giảm đi ở những người đã có quan hệ tình dục hoặc đã nhiễm HPV. Vì vậy, phụ nữ trưởng thành nên tham khảo ý kiến bác sĩ để đánh giá lợi ích và rủi ro trước khi quyết định tiêm phòng.
Nhiều quốc gia khuyến nghị tiêm phòng cho phụ nữ đến 26 tuổi.
3. Lịch tiêm phòng và liều lượng
Lịch tiêm phòng ung thư cổ tử cung thường bao gồm 2 hoặc 3 mũi tiêm, tùy thuộc vào độ tuổi khi bắt đầu tiêm và loại vắc-xin được sử dụng. Ví dụ:
– Vắc-xin Gardasil: Tiêm 3 mũi, mũi thứ hai cách mũi thứ nhất 2 tháng, mũi thứ 3 cách mũi thứ hai 6 tháng.
– Vắc-xin Gardasil 9: Đối với trẻ em và thanh thiếu niên dưới 15 tuổi, tiêm 2 mũi, mũi thứ hai cách mũi thứ nhất 6-12 tháng; trường hợp mũi thứ hai tiêm cách mũi thứ nhất ít hơn 5 tháng, cần tiêm thêm mũi thứ 3, cách mũi thứ hai ít nhất 3 tháng (đảm bảo 3 mũi tiêm trong 12 tháng). Đối với người từ 15 tuổi đến 45 tuổi, tiêm 3 mũi, tương tự lịch tiêm vắc-xin Gardasil.
Tuân thủ đúng lịch tiêm là rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả bảo vệ tối đa của vắc-xin. Nếu bỏ lỡ một mũi tiêm, bạn nên liên hệ với bác sĩ để được hướng dẫn cách tiếp tục lịch tiêm một cách phù hợp.
4. An toàn và tác dụng phụ của vắc-xin ung thư cổ tử cung
Vắc-xin ung thư cổ tử cung đã được chứng minh là an toàn qua nhiều năm sử dụng trên toàn cầu. Các nghiên cứu lâm sàng và theo dõi sau khi đưa vào sử dụng đã cho thấy vắc-xin có hồ sơ an toàn tốt. Tuy nhiên, như mọi loại vắc-xin khác, vắc-xin ung thư cổ tử cung cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ nhẹ.
Các tác dụng phụ thường gặp nhất bao gồm đau, sưng, đỏ tại chỗ tiêm, đôi khi sốt nhẹ hoặc mệt mỏi. Những phản ứng này thường tự khỏi sau vài ngày và không để lại hậu quả lâu dài. Các phản ứng nghiêm trọng rất hiếm gặp, nhưng nếu xảy ra, cần được chăm sóc y tế ngay lập tức.
Các tác dụng phụ thường gặp nhất bao gồm đau, sưng, đỏ tại chỗ tiêm, đôi khi sốt nhẹ hoặc mệt mỏi.
5. Tiêm phòng không thay thế cho tầm soát ung thư cổ tử cung
Mặc dù tiêm phòng ung thư cổ tử cung là một biện pháp phòng ngừa hiệu quả, nhưng nó không thể thay thế hoàn toàn cho việc tầm soát ung thư cổ tử cung định kỳ. Vắc-xin không bảo vệ chống lại tất cả các chủng HPV gây ung thư, và cũng không có hiệu quả đối với những trường hợp đã nhiễm HPV trước khi tiêm phòng.
Vì vậy, phụ nữ vẫn nên thực hiện các biện pháp tầm soát ung thư cổ tử cung theo khuyến nghị của bác sĩ, bao gồm xét nghiệm Pap smear và xét nghiệm HPV. Việc kết hợp giữa tiêm phòng và tầm soát định kỳ sẽ mang lại hiệu quả bảo vệ tối ưu chống lại ung thư cổ tử cung.
Phía trên là câu trả lời cho câu hỏi “Nên tiêm phòng ung thư cổ tử cung khi nào?”. Tiêm phòng ung thư cổ tử cung là một bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe phụ nữ. Thời điểm lý tưởng để tiêm phòng là từ 9 đến 14 tuổi, trước khi có quan hệ tình dục lần đầu. Tuy nhiên, phụ nữ trưởng thành cũng có thể cân nhắc tiêm phòng sau khi tham khảo ý kiến bác sĩ. Việc tuân thủ lịch tiêm, kết hợp với tầm soát ung thư cổ tử cung định kỳ, sẽ mang lại sự bảo vệ toàn diện nhất.
Quyết định tiêm phòng ung thư cổ tử cung là một quyết định quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe bản thân và những người thân yêu. Bằng cách tiêm phòng đúng thời điểm và duy trì lối sống lành mạnh, chúng ta có thể giảm đáng kể nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung, góp phần tạo ra một tương lai khỏe mạnh hơn cho cộng đồng. Hãy chủ động trao đổi với bác sĩ để được tư vấn chi tiết, bạn nhé.
