Phẫu thuật thay khớp gối được thực hiện để loại bỏ phần khớp và xương sụn hỏng ra khỏi khớp, sau đó thay thế bằng một khớp gối nhân tạo. Mục tiêu của phẫu thuật là giảm bớt các triệu chứng đau đớn do tổn thương khớp gối và trả lại khả năng vận động cho người bệnh trong sinh hoạt.
Menu xem nhanh:
Ai thường được chỉ định phẫu thuật thay khớp gối?
Phẫu thuật thay khớp gối nhân tạo được chỉ định cho các trường hợp sụn khớp gối bị tổn thương quá nặng mà các phương pháp điều trị nội khoa hay bảo tồn đều không mang đến hiệu quả.
Phẫu thuật thay khớp gối nhân tạo được chỉ định cho các trường hợp sụn khớp gối bị tổn thương quá nặng mà các phương pháp điều trị nội khoa hay bảo tồn đều không mang đến hiệu quả. Bên cạnh đó, những người bị thoái hóa khớp, dính khớp, viêm khớp dạng thấp hay chấn thương khiến sụn khớp bị tổn thương…cũng có thể được chỉ định thực hiện thay khớp gối nếu:
- Đau nhiều ở khớp gối kể cả khi đi lại hoặc nghỉ ngơi, dùng thuốc để điều trị nhưng không hiệu quả.
- Khớp gối biến dạng, cứng khớp, khó cử động khớp gối.
- Dùng thuốc tiêm corticoide hay thuốc bôi trơn khớp gối không có hiệu quả.
Người bệnh thường sẽ phải nằm viện trong vài ngày đầu để theo dõi sau phẫu thuật thay khớp gối. Để giảm đau và khó chịu, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc giảm đau. Người bệnh nên cố gắng vận động nhẹ nhàng sớm. Di chuyển xung quanh phòng bệnh, hành lang…làm tăng lưu lượng máu đến cơ bắp chân và có thể giúp làm giảm sưng.
Những lưu ý khi tự chăm sóc tại nhà sau phẫu thuật thay khớp gối
Khi ra viện, người bệnh có thể đi lại với sự hỗ trợ của nạng tuy nhiên cần sự giúp đỡ của người nhà, bạn bè trong việc nấu nướng, tắm rửa và làm các công việc nhà khác.
Cố gắng vận động
Vật lý trị liệu dành cho người bệnh phẫu thuật thay khớp gối bao gồm các bài tập cải thiện sự linh hoạt và sức mạnh.
Để đầu gối mới nhanh chóng ổn định, sớm hoạt động bình thường, người bệnh cần tuân thủ các hướng dẫn của bác sĩ điều trị về việc tập đi lại sau phẫu thuật. Nghỉ ngơi quá nhiều có thể làm chậm quá trình hồi phục tuy nhiên bệnh nhân cũng không nên quá nôn nóng. Tập trung vào việc di chuyển quanh nhà, đi dạo và tập thể dục theo tư vấn của chuyên gia vật lý trị liệu.
Vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu dành cho người bệnh phẫu thuật thay khớp gối bao gồm các bài tập cải thiện sự linh hoạt và sức mạnh. Người bệnh có thể thực hiện các bài tập này tại trung tâm vật lý trị liệu hoặc ở nhà (cần hỏi chuyên gia cách thực hiện đúng). Thời gian luyện tập thường kéo dài ít nhất là 2 tháng.
Tốc độ phục hồi
Tốc độ hồi phục sau phẫu thuật thay khớp gối còn tùy vào từng trường hợp cụ thể. Bác sĩ sẽ tư vấn cho người bệnh biết thời điểm nào là an toàn để quay trở lại sinh hoạt, làm việc như trước. Dưới đây là một số hướng dẫn:
- Nghỉ ngơi trong nhà: 3-6 tuần
- Quan hệ tình dục: 4-6 tuần
- Công việc: 6-8 tuần
- Bơi: 6-8 tuần
Bảo vệ khớp gối nhân tạo
Các hình thức thể dục tác động nhiều tới khớp gối như chạy bộ, nhảy cao… có thể ảnh hưởng xấu tới khớp gối nhân tạo vừa thay thế.
Khớp gối nhân tạo ngày càng được thiết kế tinh vi hơn nhưng chúng không thể hoàn hảo như một khớp gối bình thường. Chúng có thể bị mòn theo thời gian hoặc trở lên lỏng lẻo, thiếu liên kết với xương. Mô sẹo có thể phát triển xung quanh vị trí cấy ghép, hạn chế phạm vi chuyển động.
Người bệnh có thể kéo dài tuổi thọ của khớp gối nhân tạo bằng một số biện pháp sau. Sử dụng nạng hoặc khung tập đi cho tới khi khả năng giữ thăng bằng khi di chuyển được khôi phục hoàn toàn sau mổ. Ngã có thể gây ra tổn thương nghiêm trọng cho khớp mới. Các hình thức thể dục tác động nhiều tới khớp gối như chạy bộ, nhảy cao… có thể ảnh hưởng xấu tới khớp gối nhân tạo vừa thay thế. Mặc dù vậy vẫn có nhiều lựa chọn khác như đi bộ, đạp xe, khiêu vũ và bơi lội – đây đều là những hoạt động an toàn cho hầu hết những người thay khớp gối.
