Khàn tiếng ở trẻ và những điều cần biết

Khàn tiếng thường gặp ở trẻ 5-10 tuổi. Khàn tiếng do nhiều nguyên nhân, thường gặp trong viêm thanh quản cấp. Bệnh thường khởi phát bằng một nhiễm khuẩn hô hấp trên: sau khi sổ mũi, xuất hiện triệu chứng đau họng, ho, khàn tiếng. Nếu điều trị hết viêm thì sẽ hết khàn tiếng. 

Nguyên nhân gây khàn tiếng ở trẻ

Khàn tiếng ở trẻ em thường do dùng giọng quá sức, do cách phát âm sai của trẻ chủ yếu là la hét, nô đùa ở những nơi tập trung đông người như trường học, trại hè…
Một số ít trường hợp trẻ bị khàn tiếng là do viêm VA, những bệnh phát ban như sởi cũng gây khàn tiếng kéo dài ở trẻ em.

Trẻ em bị khàn tiếng do nhiều nguyên nhân như thường xuyên la hét, nô đùa, sử dụng tiếng nói quá nhiều

Cha mẹ đưa con đi khám với biểu hiện là khàn tiếng ở các mức độ khác nhau, nói rất chóng mệt, những trẻ này khi nói phải sử dụng sự hỗ trợ của các vùng cổ làm bé phải “gân cổ” khi nói, trẻ rất khó khăn khi học đọc, học ngoại ngữ… Tuy nhiên mức độ khàn tiếng không tương ứng với các biến đổi thực thể tại thanh quản.
Bên cạnh đó, khàn tiếng còn là triệu chứng của rất nhiều bệnh như viêm thanh quản cấp hoặc mạn tính, các khối u lành hoặc ác tính, liệt dây thần kinh thanh quản, nhược cơ dây thanh…

Các giai đoạn biến đổi thanh quản ở trẻ khàn tiếng

Thông thường, khi trẻ khàn tiếng kéo dài có thể phát sinh ra những tổn thương ở dây thanh không hồi phục như teo dọc theo bờ tự do dây thanh, khi nói sẽ nhanh mệt.
Đối với trẻ khàn tiếng, soi thanh quản sẽ thấy biến đổi ở dây thanh theo từng giai đoạn, nếu theo dõi một trẻ trong vòng 5 – 7 năm sẽ thấy:

Trẻ bị khàn tiếng có thể gây ra các biến chứng nếu không điều trị sớm

• Giai đoạn đầu: chỉ là các rối loạn cơ năng, bản thân thanh quản hoàn toàn bình thường nhưng khi trẻ phát âm thanh thiệt và các sụn phễu siết lại, thanh môn co thắt mạnh.
• Giai đoạn sau giọng bị khàn, siết, phối hợp với một áp lực phát âm quá mức khi nói.
• Viêm thanh quản teo: một hoặc cả hai dây thanh bị teo nhỏ lại, chỉ quan sát được băng thanh thất, đây thường là di chứng của viêm thanh quản loét trong các bệnh nhiễm khuẩn nặng (cúm, sởi…).

Ngoài việc soi thanh quản, việc chẩn đoán khàn tiếng ở trẻ phải phụ thuộc vào khám chi tiết chức năng phát âm, theo dõi trương lực của các cơ ngoài cổ, sức nén của bụng, xuất thanh của giọng cứng, khám âm vực của giọng, cao độ trung bình của giọng nói khi trò chuyện, cần khám bổ sung bằng đo phế động khí tức là ghi lại các cử động hô hấp.

Điều trị khàn tiếng ở trẻ 

Đa số các trường hợp khàn tiếng ở trẻ áp dụng phương pháp chữa trị bảo tồn gồm điều trị phục hồi giọng: uốn sửa cách phát âm, cần phải giữ trẻ yên tĩnh, không được la hét và giữ gìn vệ sinh về giọng, chỉ riêng với các trường hợp có hạt xơ ở dây thanh mới cần can thiệp phẫu thuật (cắt hạt). Tuy nhiên ngay cả sau khi cắt hạt rồi vẫn cần điều trị phục hồi giọng và tránh la hét để bảo đảm hạt không tái phát.

Cha mẹ cần đưa trẻ đi khám bác sĩ tai mũi họng để kịp thời điều trị sớm bệnh

Điều trị chống viêm chỉ áp dụng trong các trường hợp có kèm hiện tượng viêm. Việc cắt hạt xơ dây thanh ở trẻ dưới 15 tuổi cũng cần phải cân nhắc vì tỷ lệ tái phát rất cao. Nhiều nghiên cứu cho  rằng, sau tuổi 15 do sự thay đổi của các hormon nội tiết, các hạt xơ này có thể tiêu đi, nếu chúng không biến mất mới tiến hành phẫu thuật.
Để có phương pháp điều trị khàn tiếng cho trẻ nhanh chóng, an toàn, cha mẹ nên đưa bé tới trực tiếp các cơ sở y tế, bệnh viện có chuyên khoa Tai mũi họng để được tư vấn chữa trị hiệu quả.

Cách phòng ngừa bệnh khàn tiếng ở trẻ

Ở những trẻ hay bị những đợt khàn tiếng hoặc ở những trẻ mà bố mẹ bị khàn nên được xếp vào nhóm đối tượng có nguy cơ cao. Những trẻ này bên cạnh việc phải tránh cho trẻ mọi ảnh hưởng có thể gây ra mệt giọng mà còn phải tránh các điều kiện thuận lợi cho các rối loạn giọng này phát sinh, chủ yếu là dự phòng các viêm nhiễm đường hô hấp trên, thể trạng dị ứng, la hét hoặc hát ở những nơi có nhiều bụi bặm.