Tụy nằm vắt ngang trên ổ bụng, ngay sau dạ dày. Viêm tụy là một trong các bệnh lý cấp cứu tụy hay gặp. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể dẫn đến các biến chứng, thậm chí nguy hiểm dẫn đến tử vong.
Menu xem nhanh:
1. Viêm tụy là gì?
Viêm tuỵ là một bệnh tiến triển, luôn có hoại tử mô tụy, mô tụy hoại tử có thể bị nhiễm trùng. Tiên lượng bệnh rất xấu. Nguy hiểm hơn, việc sản xuất ra Cytokin phối hợp với quá trình viêm tụy nặng có thể đưa đến nguy cơ suy tụy.
2. Nguyên nhân gây viêm tụy
Viêm tuỵ có thể do một số nguyên nhân sau:
Viêm tụy cấp do sỏi mật. Nhiều trường hợp viêm tụy cấp có sỏi mật kèm. Do về mặt giải phẫu giữa đường mật và ống tụy có chỗ đổ chung nhau nên một số trường hợp sỏi mật làm tắc ống tụy dẫn đến ứ đọng và gây nên viêm tụy. Mặc dù còn nhiều vấn đề nghiên cứu chưa thấy rõ về mặt sinh bệnh học nhưng mối liên quan giữa sỏi mật và viêm tuỵ là có. Tương tự, nếu có giun trong đường mật, chui xuống làm tắc nghẽn chỗ đổ chung này sẽ gây nên viêm tụy.
Viêm tuỵ do rượu: Rượu làm tăng độ tập trung protein trong dịch tụy, sự lắng đọng protein sẽ dẫn đến hiện tượng vôi hóa, gây viêm tụy.
Viêm tuỵ còn có thể gặp sau phẫu thuật ổ bụng, đặc biệt là các phẫu thuật ở đường mật và dạ dày. Ngoài ra, viêm tuỵ còn có thể xảy ra có các yếu tố mạch máu, độc tố, dị ứng và các yếu tố khác. Các độc tố như rượu methyl, oxit kẽm, các chất ức chế men cholin esterase, muối cobalt và chlorothiazid có thể làm tổn thương tụy và dẫn đến viêm tuỵ.
3. Triệu chứng viêm tuyến tụy
Người bệnh thường đau đột ngột vùng trên rốn, đôi khi có thể từ từ, mới đầu nhẹ sau đó tăng dần. Đau lan dần ra sau lưng. Có thể đau liên tục vừa phải và kéo dài, có lúc đau dữ dội như dao đâm, đau vật vã làm cho bệnh nhân nghẹt thở. Vị trí đau ít thay đổi, nếu có lệch sang phải hay bên trái thì là dấu hiệu tổn thương ở đầu hay đuôi tụy. Người bệnh thường kèm theo nôn và nôn ngay cả khi dạ dày trống rỗng. Triệu chứng này giúp phân biệt với các trường hợp đau dạ dày cấp tính.
4. Xét nghiệm và chẩn đoán viêm tụy
Xét nghiệm máu: nếu thấy nồng độ amylase trong máu và nước tiểu tăng cao cần nghĩ tới viêm tuỵ.
Các chẩn đoán hình ảnh đặc biệt có giá trị trong viêm tụ. Các chẩn đoán hình ảnh này bao gồm siêu âm ổ bụng, chụp cắt lớp vi tính,…
Nếu không được chẩn đoán và xử trí kịp thời, viêm tụy có thể diễn biến thành hoại tử tụy, dẫn đến chảy máu tụy, thậm chí gây hoại tử tụy các tạng xung quanh như hoại tử mạch mạc treo gây chảy máu trong ổ bụng, gây thủng tá tràng, đại tràng… muộn hơn sẽ biến chứng thành áp-xe tụy. Bệnh nhân tử vong do chảy máu, sốc nhiễm khuẩn.
5. Điều trị viêm tụy
Điều trị bảo tồn bằng hút dạ dày, bù nước điện giải, điều trị biến chứng đông máu rải rác lòng mạch, tăng cường nuôi dưỡng qua ăn ống thông dạ dày hoặc tiêm truyền, có thể dùng kháng sinh dự phòng và thuốc ức chế bài tiết để tụy nghỉ ngơi như somatostatin, stilamin…
Viêm tuỵ từ 2 đến 3 tuần, nếu có các biến chứng như chảy máu, rò tiêu hóa, áp-xe… cần phải phẫu thuật sớm để giải quyết. Tùy theo thương tổn mà có thể chọn đường mổ, cách xử trí phẫu thuật phù hợp.
6. Quy trình khám và điều trị viêm tụy tại Bệnh viện Thu Cúc
Bệnh viện Thu Cúc là địa chỉ khám và điều trị viêm tuỵ uy tín. Lựa chọn khám và điều trị viêm tuỵ tại bệnh viện Thu Cúc, người bệnh sẽ được:
Trải nghiệm dịch vụ y tế hiện đại, với quy trình thăm khám khoa học
Bước 1: Đăng ký khám
Bước 2: Bác sĩ giỏi trực tiếp thăm khám thực thể và chỉ định thực hiện các xét nghiệm, chẩn đoán cần thiết
Bước 3: Khám cận lâm sàng, người bệnh được hướng dẫn thực hiện chẩn đoán hình ảnh như siêu âm, chụp x quang,… làm xét nghiệm máu.
Bước 4: Trả kết quả về phòng khám ban đầu, bác sĩ sẽ căn cứ cụ thể vào kết quả để hướng dẫn, tư vấn cách điều trị. Đối với trường hợp cần phẫu thuật ngoại khoa, sẽ được xếp lịch mổ, chọn bác sĩ mổ. Nhanh chóng, tiện lợi, an toàn.
Bước 5: Chăm sóc hậu phẫu đối với những bệnh nhân phải phẫu thuật.
Bước 6: Bình phục và thanh toán viện phí.
Ý kiến người bệnh
“Nhà mình có bác ở quê ra điều trị viêm tuỵ, gia đình mình đưa bác tới bệnh viện Thu Cúc, đến đây các bác sĩ kết luận bác bị viêm tuỵ cấp cần phẫu thuật. Cũng may ở bệnh viện Thu Cúc các thủ tục làm phẫu thuật rất nhanh, ngay khi có kết quả và chỉ đinh mổ, bác minh được xếp lịch và chọn bác sĩ mổ luôn. Hiện tại bác mình đã ra viện và khoẻ mạnh, gia đình mình rất biết ơn các bác sĩ, y tá tại bệnh viện Thu Cúc đã chăm sóc bác chu đáo”. (Lê Thu Trang, Phạm Ngũ Lão, Hai Bà Trưng, HN)
