Khám tiểu đường thai kỳ: Mẹ bầu cần lưu ý những gì?

Khám tiểu đường thai kỳ là một trong những bước quan trọng giúp mẹ bầu theo dõi sức khỏe và phát hiện sớm nguy cơ tiểu đường trong thai kỳ. Để có kết quả xét nghiệm chính xác, mẹ bầu cần tuân thủ một số lưu ý quan trọng trước và sau khi khám. Hãy cùng Thu Cúc TCI khám phá chi tiết vấn đề này trong bài viết sau!

1. Tiểu đường thai kỳ là gì?

Tiểu đường thai kỳ (hay đái tháo đường thai kỳ) là tình trạng rối loạn lượng đường trong máu xảy ra ở phụ nữ mang thai. Đây là một bệnh lý phổ biến, thường xuất hiện từ tuần thai thứ 24 – 28 và có biến mất sau quá trình khi sinh nở. Theo nghiên cứu, khoảng 2% – 10% phụ nữ mang thai gặp phải tình trạng này.

Mặc dù đái tháo đường thai kỳ không đồng nghĩa với việc mẹ bầu mắc bệnh từ trước khi mang thai hay sẽ tiếp tục mắc bệnh sau sinh, nhưng nó làm tăng nguy cơ phát triển đái tháo đường tuýp 2 trong tương lai. Nếu không được kiểm soát tốt, tiểu đường thai kỳ có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của cả mẹ và bé, làm tăng nguy cơ biến chứng trong thai kỳ và khiến trẻ có nguy cơ mắc tiểu đường trong tương lai.

2. Những dấu hiệu nhận biết có nguy cơ mắc tiểu đường thai kỳ

Tiểu đường thai kỳ thường diễn tiến âm thầm và hiếm khi gây ra triệu chứng rõ rệt. Phần lớn các trường hợp chỉ được phát hiện thông qua xét nghiệm trong những lần khám thai định kỳ. Tuy nhiên, một số dấu hiệu có thể giúp mẹ bầu nhận biết sớm, bao gồm:

–  Khát nước liên tục

–  Đi tiểu nhiều lần trong ngày, lượng nước tiểu nhiều hơn so với các thai phụ khác.

–  Mệt mỏi, thiếu sức sống, dễ cảm thấy kiệt sức.

–  Mờ mắt do sự thay đổi lượng đường trong máu.

–  Tăng cân quá nhanh so với mức khuyến nghị.

–  Vết thương lâu lành, dễ bị trầy xước và nhiễm trùng.

–  Dễ bị nhiễm nấm vùng kín, đặc biệt khi thuốc trị nấm thông thường không mang lại hiệu quả.

3. Khám tiểu đường thai kỳ là gì và tại sao quan trọng?

Khám tiểu đường thai kỳ là xét nghiệm quan trọng giúp phát hiện tình trạng tiểu đường thai kỳ – một rối loạn chuyển hóa có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé. Tiểu đường thai kỳ xảy ra khi cơ thể mẹ bầu không sản xuất đủ insulin cần thiết để duy trì đường huyết ổn định., dẫn đến nguy cơ sinh non, tiền sản giật hoặc ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Vì vậy, việc thực hiện xét nghiệm đúng thời điểm và tuân thủ các hướng dẫn trước và sau khi khám sẽ giúp có kết quả chính xác.

4. Thời điểm nào mẹ bầu nên đi khám tiểu đường thai kỳ

Các bác sĩ thường khuyến cáo mẹ bầu thực hiện khám tiểu đường thai kỳ vào tuần thứ 24 – 28 của thai kỳ. Tuy nhiên, nếu mẹ có các yếu tố nguy cơ như béo phì, tiền sử tiểu đường thai kỳ hoặc gia đình có người mắc tiểu đường, bác sĩ có thể chỉ định khám sớm hơn.

5. Những lưu ý quan trọng trước khi đi khám tiểu đường thai kỳ

Để có kết quả chính xác, mẹ bầu cần tuân thủ những hướng dẫn sau trước khi thực hiện xét nghiệm:

5.1. Nhịn ăn trước khi xét nghiệm

– Hầu hết các xét nghiệm khám đái tháo đường thai kỳ yêu cầu mẹ bầu nhịn ăn từ 8 – 12 giờ trước khi làm xét nghiệm.
– Mẹ chỉ nên uống nước lọc và tránh các loại đồ uống có đường hoặc có chứa caffein như trà, cà phê.

5.2. Hạn chế tiêu thụ các thực phẩm có thể làm tăng đường huyết nhanh

–  Trong 1-2 ngày trước xét nghiệm, mẹ nên hạn chế ăn thực phẩm có nhiều đường và tinh bột như: bánh ngọt, nước ngọt có ga, cơm trắng, khoai tây…

–  Ưu tiên ăn các thực phẩm lành mạnh như rau xanh, protein từ cá, thịt nạc, đậu hũ….

5.3. Duy trì chế độ nghỉ ngơi hợp lý và hạn chế vận động mạnh

Căng thẳng hoặc vận động quá mức có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm. Vì vậy, mẹ nên ngủ đủ giấc và tránh tập thể dục cường độ cao trước ngày khám.

5.4.Thông tin với bác sĩ nếu đang dùng thuốc

Một số loại thuốc có thể làm thay đổi chỉ số đường huyết. Nếu mẹ đang dùng thuốc nào đó, hãy báo trước với bác sĩ để được bác sĩ hướng dẫn phù hợp.

6. Lưu ý sau khi khám tiểu đường thai kỳ

Sau khi thực hiện thăm khám, mẹ bầu cần lưu ý những điều sau để đảm bảo sức khỏe:

6.1. Theo dõi kết quả xét nghiệm

– Nếu kết quả đường huyết bình thường, mẹ không cần quá lo lắng nhưng vẫn nên duy trì chế độ ăn uống lành mạnh để kiểm soát đường huyết.
– Nếu kết quả cao hơn mức bình thường, bác sĩ có thể yêu cầu làm thêm xét nghiệm dung nạp glucose để xác nhận chẩn đoán.

6.2. Tuân thủ lịch khám và siêu âm định kỳ theo chỉ dẫn của bác sĩ

– Theo dõi chỉ số đường huyết thường xuyên: Mẹ bầu cần kiểm tra đường huyết định kỳ theo chỉ định của bác sĩ để đảm bảo mức đường trong máu ổn định, tránh các biến chứng nguy hiểm như tiền sản giật, sinh non hoặc thai quá lớn.

– Siêu âm thai để theo dõi sự phát triển của em bé : Siêu âm thai giúp đánh giá sự phát triển của thai nhi, kiểm tra cân nặng, tình trạng nước ối và phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường. Đặc biệt, bác sĩ sẽ theo dõi được nguy cơ thai to hơn bình thường (do dư thừa đường huyết), từ đó có kế hoạch sinh an toàn.

6.3. Điều chỉnh chế độ ăn uống – Nếu mẹ được chẩn đoán hoặc có nguy cơ sau khi khám tiểu đường thai kỳ

– Nếu bị tiểu đường thai kỳ, mẹ cần điều chỉnh chế độ ăn uống bằng cách tăng cường thực phẩm giàu chất xơ như rau xanh, ngũ cốc nguyên cám và các loại đậu để làm chậm quá trình hấp thu đường vào máu.
– Bên cạnh đó, bổ sung đủ protein từ thịt nạc, cá, trứng, sữa chua không đường và các loại hạt để duy trì năng lượng ổn định.
– Mẹ cũng nên hạn chế thực phẩm chứa nhiều đường và tinh bột tinh chế như bánh kẹo, nước ngọt, cơm trắng và bánh mì trắng để tránh làm tăng đường huyết đột ngột.
– Uống đủ nước, chia nhỏ bữa ăn thành 5-6 bữa mỗi ngày và tránh ăn quá nhiều một lúc để kiểm soát đường huyết tốt hơn.

6.4. Kiểm soát đường huyết thường xuyên theo hướng dẫn của bác sĩ

– Nếu được chẩn đoán mắc tiểu đường thai kỳ, mẹ bầu nên thường xuyên kiểm tra huyết áp, chức năng thận, tim mạch để đảm bảo sức khỏe ổn định trong thai kỳ
– Có thể sử dụng máy đo đường huyết cá nhân để kiểm tra chỉ số đường huyết sau ăn.

6.5. Tăng cường vận động nhẹ nhàng

–  Vận động nhẹ nhàng như đi bộ, yoga bầu có thể giúp cơ thể kiểm soát đường huyết tốt hơn.
–  Tránh các bài tập nặng hoặc quá sức để không ảnh hưởng đến thai nhi.