Nhiễm vi khuẩn HP là tình trạng phổ biến toàn cầu với những ảnh hưởng nhất định tới sức khỏe tới người bệnh. HP dương tính là nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh lý đường tiêu hóa phổ biến như: viêm dạ dày cấp, loét dạ dày, ung thư dạ dày.
Menu xem nhanh:
1. Cơ chế gây bệnh tiêu hóa của vi khuẩn HP
Vi khuẩn HP khi khu trú và phát triển ở môi trường axit dịch vị dạ dày, chúng sẽ dễ dàng di chuyển qua lớp dịch nhầy đi tới lớp dưới niêm mạc. Tại đây HP sẽ bám dính vào tế bào biểu mô và gây ra các tổn thương/bệnh lý tiêu hóa theo cơ chế sau:
– Tạo môi trường kiềm chống lại acid dịch vị bằng cách tăng tiết thêm men urease làm phân hủy urease tạo ra amoniac. Chất này cùng với các độc tố tế bào cytokine sẽ dần phá hủy chất nhầy dạ dày, phá bỏ lớp bảo vệ thành niêm mạc.
– HP sinh nội độc tố gây ra các tổn thương trực tiếp đến lớp tế bào biểu mô dạ dày. Theo thời gian gây nên tình trạng thoái hóa, hoại tử, long tróc tế bào và tạo điều kiện cho acid – pepsin thấm vào rồi gây trợt loét.
– Tăng tiết đáng kể lượng acid HCl và pepsin. Đây là 2 yếu tố chính tấn công và gây bệnh viêm loét dạ dày tá tràng.
– Giải phóng các yếu tố trung gian là nguyên nhân gây viêm (interleukin – IL…, các gốc tự do), gây tổn thương sưng, phù nề niêm mạc.
Vi khuẩn HP hoạt động tại lớp nhầy niêm mạc dạ dày gây ra những ảnh hưởng lớn tới sức khỏe người bệnh.
2. HP dương tính phát triển thành bệnh lý tiêu hóa
Nhiễm vi khuẩn HP gây ra các triệu chứng khó chịu cho người bệnh như rối loạn tiêu hóa, chán ăn, ợ chua, khó tiêu,… Các trường hợp nghiêm trọng hơn nếu vi khuẩn không được tiêu diệt sớm sẽ nhanh chóng phát triển gây ra các bệnh lý ở đường tiêu hóa điển hình.
2.1. HP dương tính gây viêm dạ dày cấp
Dựa theo cơ chế hoạt động của vi khuẩn HP là dần bào mòn lớp nhầy bảo vệ, tác động này gây ra các tổn thương viêm tại thành niêm mạc dạ dày. Viêm dạ dày cấp khởi phát đột ngột kèm theo các triệu chứng khá điển hình như đau bụng vùng thượng vị, ợ chua, chán ăn, cảm giác buồn nôn và đôi khi có thể là nôn ra máu.
2.2. Loét dạ dày – tá tràng ở cả 2 thể cấp và mạn tính
Theo thống kê, có tới 90 – 95% người bệnh loét tá tràng và trên 70% người bệnh loét dạ dày có tiểu sử nhiễm vi khuẩn HP.
Loét dạ dày tá tràng cấp tính gây ra các cơn đau bụng lặp đi lặp lại kèm theo cảm giác khó tiêu, đầy bụng, ợ chua, nóng rát thượng vị, cảm giác buồn nôn hoặc nôn ngay sau ăn. Trường hợp bỏ qua điều trị ở giai đoạn cấp tính, viêm loét sẽ chuyển qua thể mạn tính. Ở giai đoạn này, tổn thương âm thầm khởi phát kèm theo nguy cơ cao xuất hiện các biến chứng như: thủng dạ dày, hẹp môn vị, xuất huyết, thậm chí là ung thư dạ dày.
Nhiễm vi khuẩn HP là nguyên nhân hàng đầu gây viêm loét dạ dày tá tràng.
2.3. HP dương tính gây ung thư dạ dày
Vi khuẩn HP có đến hơn 200 chủng khác nhau, trong đó tỷ lệ người nhiễm HP tiến triển thành ung thư dạ dày chỉ chiếm khoảng 1%. Tức là không phải ai mắc HP cũng đều bị ung thư. Cụ thể, khi nhiễm khuẩn HP mang gen CagA có độc lực cao sẽ làm tăng nguy cơ diễn biến thành ung thư. Tuy nhiên chỉ có một số rất ít loại vi khuẩn HP mang gen này.
Nhưng không vì vậy mà người bệnh có thể chủ quan vì theo nghiên cứu, khoảng 90% các ca ung thư dạ dày đều có liên quan đến vi khuẩn HP. Vì vậy, đối với người bệnh nhiễm vi khuẩn H.Pylori hoặc nghi ngờ nhiễm khuẩn cần chủ động đến các cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán tìm vi khuẩn HP cũng như xác định xem có hay không vi khuẩn HP thuộc nhóm độc lực cao mang gen CagA nhằm tầm soát tốt nguy cơ gây bệnh cũng như ngăn chặn kịp thời các diễn biến xấu của bệnh.
3. Xử lý đúng cách trường hợp nhiễm khuẩn HP
Thoạt tiên, với trường hợp nghi ngờ về các triệu chứng nhiễm khuẩn HP như đau bụng thượng vị, ợ chua, khó tiêu, cảm giác buồn nôn hoặc nôn,.. người bệnh cần chủ động thăm khám chuyên khoa tiêu hóa để được chẩn đoán bệnh bằng các phương pháp phù hợp.
Sau khi đã xác định chính xác về HP dương tính, bác sĩ chuyên khoa sẽ lên phác đồ điều trị HP chi tiết dựa theo tình trạng bệnh chi tiết cùng khả năng tương thích với thuốc của người bệnh.
Người bệnh tuân thủ thực hiện nghiêm túc phác đồ điều trị HP theo đúng chỉ định để cho hiệu quả điều trị tốt, diệt trừ HP thành công và ngăn ngừa tỷ lệ tái nhiễm. Song song với đó là duy trì chế độ ăn khoa học, thói quen sinh hoạt điều độ để tăng hiệu quả điều trị tốt nhất.
Người bệnh nhiễm vi khuẩn HP cần chủ động thăm khám chuyên khoa tiêu hóa để các bác sĩ hướng dẫn và chỉ định xử lý đúng cách.
HP dương tính không quá khó điều trị, nhưng không thể chủ quan lơ là. Điều trị sớm và tiêu diệt HP giúp giải trừ nguy cơ phát triển bệnh lý đường tiêu hóa khác, bảo vệ sức khỏe toàn diện cho người bệnh.
