Bệnh truyền nhiễm cấp tính đậu mùa từng gây ra nhiều thảm họa kinh hoàng trong lịch sử nhân loại. Ước tính số lượng cư dân toàn cầu tử vong do đậu mùa chỉ riêng trong thế kỷ XX đã là khoảng hàng chục triệu người. Vậy, đậu mùa là bệnh gì? Nếu đây là vấn đề bố mẹ quan tâm, đọc ngay bài viết sau của Thu Cúc TCI để biết các thông tin cơ bản về bệnh truyền nhiễm cấp tính này.
Menu xem nhanh:
1. Nguyên nhân phát sinh bệnh truyền nhiễm cấp tính đậu mùa
1.1. Giải đáp chi tiết: Đậu mùa là bệnh gì?
Đậu mùa là bệnh gì? Nguyên nhân phát sinh của bệnh truyền nhiễm cấp tính đậu mùa là một loại virus có tên variola virus. Tương tự các bệnh truyền nhiễm cấp tính khác, đậu mùa có thể lây từ người sang người ngay cả khi người bệnh đầu tiên chưa phát triển các triệu chứng rõ ràng.
Nguyên nhân phát sinh của đậu mùa là một loại virus có tên variola virus.
1.2. Phương thức lây nhiễm đậu mùa
Người nhiễm variola virus trở thành nguồn lây đậu mùa chủ yếu và bệnh truyền nhiễm cấp tình này thường lây qua đường hô hấp, với trung gian lây nhiễm là giọt bắn mũi, họng do người bệnh ho, hắt hơi ra không khí. Ngoài ra, trẻ cũng có thể nhiễm variola virus và khởi phát bệnh truyền nhiễm cấp tính đậu mùa nếu tiếp xúc với các tổn thương da của người bệnh. Các khu dân cư đông đúc hoặc các khu dân cư có điều kiện sống thấp, thiếu nước sạch là những vùng dễ bùng phát đậu mùa.
2. Dấu hiệu nhận biết bệnh truyền nhiễm cấp tính đậu mùa
Bệnh truyền nhiễm cấp tính đậu mùa thường xuất hiện với các triệu chứng đặc trưng là:
– Sốt cao: Sốt cao là một trong những dấu hiệu nhận biết đầu tiên của đậu mùa.
– Đau cơ xương khớp: Tương tự sốt cao, đau cơ xương khớp cũng là một trong những dấu hiệu nhận biết đậu mùa đầu tiên.
– Tổn thương da: Đầu tiên, đậu mùa gây ra những tổn thương da tồn tại dưới dạng ban mịn, màu đỏ. Theo thời gian, chúng lớn dần và nổi trên bề mặt da. Tổn thương da phát sinh do đậu mùa có kích thước tương đối đồng đều và phân bố trên toàn bộ cơ thể, bao gồm cả mặt, tứ chi và thân. Đậu mùa có hai dạng là đậu mùa nặng (gây ra bởi chủng variola major) và đậu mùa nhẹ (gây ra bởi chủng variola minor). Tổn thương da ở mỗi dạng là khác nhau. Trong đó, tổn thương da do đậu mùa nặng thường có số lượng lớn, sẽ vỡ và tạo thành vết thương có mủ. Còn tổn thương da do đậu mùa nhẹ thì có số lượng ít hơn. Đậu mùa có thể tồn tại trong vài tuần hoặc hơn và tổn thương da sẽ tiếp tục xuất hiện trong quá trình phát triển của bệnh truyền nhiễm cấp tính này.
Một trong những dấu hiệu nhận biết đầu tiên của đậu mùa là sốt cao.
3. Biến chứng bệnh truyền nhiễm cấp tính đậu mùa
Như đã chia sẻ phía trên, đậu mùa là một bệnh truyền nhiễm cấp tính nguy hiểm. Bệnh truyền nhiễm cấp tính này có thể gây ra nhiều biến chứng nặng nề, đặc biệt là trong trường hợp đậu mùa nặng. Theo đó, dưới đây là một số biến chứng có thể xuất hiện khi trẻ mắc đậu mùa chúng ta có thể kể đến ở đây:
– Nhiễm trùng đường hô hấp: Đậu mùa có thể gây nhiễm trùng đường hô hấp do các tổn thương có thể xuất hiện tại niêm mạc miệng và họng.
– Mù lòa: Nếu variola virus tấn công, mắt trẻ có thể viêm và mù lòa.
– Nhiễm trùng thứ phát: Tổn thương da do đậu mùa có thể nhiễm trùng và làm trẻ sưng, đau da xung quanh vùng tổn thương.
– Rối loạn chức năng thận: Đậu mùa có thể làm tổn thương đa tạng, nặng nề nhất là thận, làm rối loạn chức năng thận.
– Sưng, phù nề não: Trẻ mắc đậu mùa cũng có thể sưng, phù nề não.
– Nhiễm trùng máu: Nếu nhiễm trùng thứ phát tại các tổn thương da lan vào máu, trẻ có thể nhiễm trùng máu – một trạng thái nhiễm trùng nặng, có thể gây tử vong.
– Tử vong: Trong quá khứ, tỷ lệ tử vong do đậu mùa nặng (variola major) là khoảng 20 – 50%. Tỷ lệ tử vong do đậu mùa nhẹ (variola minor) thì thấp hơn, khoảng dưới 1%.
4. Điều trị bệnh truyền nhiễm cấp tính đậu mùa
Điều trị bệnh truyền nhiễm cấp tính đậu mùa chủ yếu là điều trị triệu chứng và ngăn chặn sự phát tán của variola virus. Theo đó, bố mẹ có thể tham khảo một số thông tin cơ bản về vấn đề này dưới đây:
– Tập trung cải thiện tình trạng sức khỏe tổng thể: Trẻ nên được nghỉ ngơi cũng như được uống đủ nước, ăn đủ dinh dưỡng để cải thiện tình trạng sức khỏe chung, hỗ trợ hệ miễn dịch “chiến đấu” với variola virus.
– Điều trị triệu chứng: Các triệu chứng sốt, đau, nhiễm trùng có thể được điều trị bằng các thuốc hạ sốt, giảm đau, chống nhiễm trùng. Các tổn thương da cần chăm sóc đặc biệt theo một số lưu ý như tránh gãi để không làm vỡ chúng, thường xuyên vệ sinh cơ thể để tránh tích tụ vi khuẩn trên da, tạo điều kiện cho tình trạng nhiễm trùng xuất hiện.
Sử dụng thuốc hạ sốt, giảm đau để kiểm soát các triệu chứng sốt, đau.
– Cách ly: Để ngăn chặn sự lây lan của variola virus, trẻ mắc đậu mùa phải được cách ly, đặc biệt là trong giai đoạn các tổn thương da vỡ.
Phía trên là thông tin cơ bản về bệnh truyền nhiễm cấp tính đậu mùa. Những thông tin đó đã từng rất quan trọng. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, chúng không còn thực sự có giá trị. Bởi sau một thời gian dài hoành hành, cướp đi sinh mạng của hàng trăm triệu người và để lại di chứng vĩnh viễn cho một số lượng nhiều không kém những người còn lại, cuối cùng, năm 1980, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã công bố bệnh truyền nhiễm cấp tính đậu mùa đã bị loại bỏ hoàn toàn và không còn có thể xuất hiện tự nhiên ở bất kỳ nơi nào trên thế giới. Đây là thành quả của một chiến dịch tiêm chủng toàn cầu. Việc nghiên cứu về đậu mùa ở thế kỷ XXI chỉ còn là tập trung bảo quản mẫu virus variola trong các phòng thí nghiệm an toàn cao để nắm bắt thông tin về loại virus này, sẵn sàng áp dụng những thông tin đó vào các nghiên cứu về sinh học và y học liên quan.
Bố mẹ có thể dùng câu trả lời cho câu hỏi đậu mùa là bệnh gì phía trên để làm đầy kho tàng kiến thức nuôi dưỡng trẻ. Tuy nhiên, bố mẹ không cần lo lắng về bệnh truyền nhiễm cấp tính này.
