Điều trị nội khoa sỏi tiết niệu và tán sỏi công nghệ cao là hai phương pháp điều trị sỏi tiết niệu đều nhằm mục đích loại bỏ sạch sỏi ra khỏi hệ tiết niệu. Vậy khi nào người bệnh được chỉ định điều trị bằng hai phương pháp trên, cách thức hoạt động của hai phương pháp trên như thế nào, hãy cùng tìm hiểu chi tiết.
Menu xem nhanh:
1. Những thông tin về điều trị nội khoa sỏi tiết niệu
1.1 Chỉ định điều trị nội khoa sỏi tiết niệu khi nào?
Điều trị sỏi tiết niệu nội khoa nghĩa là người bệnh được sử dụng thuốc theo chỉ định kê đơn của bác sĩ sau khi đánh giá tình trạng sỏi dựa vào kết quả sau thăm khám, chẩn đoán. Người bệnh được sử dụng thuốc để loại bỏ sỏi cần đáp ứng các điều kiện:
– Sỏi tiết niệu kích thước nhỏ, sỏi ở giai đoạn mới hình thành chủ yếu là kích thước dưới 5mm.
– Đường tiết niệu phía dưới sỏi không hẹp.
– Thận hoạt động ổn định, không suy giảm chức năng.
– Hệ tiết niệu không có tình trạng viêm, nhiễm khuẩn.
Người bệnh lưu ý không tự ý sử dụng thuốc mà không có chỉ định của bác sĩ. Quá trình sử dụng thuốc cũng sẽ được dùng theo liệu trình để bác sĩ theo dõi và đánh giá mức độ hiệu quả, từ đó sẽ đưa ra phương hướng điều trị tiếp theo để loại sạch sỏi.
1.2 Nguyên lý hoạt động của phương pháp điều trị nội khoa
Với điều trị nội khoa, sỏi tiết niệu sẽ được tống xuất ra khỏi cơ thể bằng cách: Thuốc đi vào cơ thể làm giãn cơ trơn, lợi tiểu để tạo thuận lợi cho thận bài xuất nước tiểu cùng viên sỏi di chuyển dần ra bên ngoài mà không bị cản trở. Trong quá trình di chuyển sỏi có thể tác động đến niêm mạc hệ tiết niệu, điều trị nội khoa cũng sẽ giúp người bệnh giảm đau, dự phòng nguy cơ nhiễm trùng.
Đây chính là cơ chế người bệnh sử dụng thuốc mà không cần can thiệp rạch mổ vẫn có thể dẫn xuất sỏi ra bên ngoài. Tuy nhiên người bệnh tuyệt đối lưu ý không phải bất kỳ loại thuốc nào cũng sẽ có cơ chế như trên. Bởi nhiều bệnh nhân không đi thăm khám mà lại lựa chọn các bài thuốc lá, thuốc rễ cây… để uống với mong muốn sỏi trôi ra ngoài. Và cũng có nhiều trường hợp bệnh nhân đến viện sau thời gian sử dụng các bài thuốc lá, thuốc nam dài ngày nhưng không khỏi bệnh mà tình trạng sỏi còn tiến triển nặng hơn.
1.3 Người bệnh nên làm gì trong quá trình điều trị nội khoa
Để quá trình điều trị nội khoa sử dụng thuốc do bác sĩ kê đơn sau quá trình thăm khám lâm sàng và cận lâm sàng chi tiết, người bệnh nên tuân thủ một số điều dưới đây để gia tăng hiệu quả và tốc độ điều trị.
– Dùng thuốc đúng theo liệu trình và liều lượng như bác sĩ đã kê đơn.
– Tái khám định kỳ để bác sĩ theo dõi triệt để tình trạng sỏi.
– Uống nhiều nước khoảng 2-3 lít mỗi ngày, bổ sung thêm các loại nước trái cây.
– Không sử dụng rượu bia chất kích thích trong quá trình sử dụng thuốc điều trị sỏi.
– Hạn chế ăn nhiều muối, nhiều đường, đạm động vật, oxalate…
– Luyện tập thể dục thể thao đều đặn, trung bình khoảng 30 phút mỗi ngày. Nên lựa chọn các bài tập hoặc môn thể thao phù hợp với bản thân.
2. Những thông tin về tán sỏi tiết niệu công nghệ cao
2.1 Các phương pháp tán sỏi tiết niệu công nghệ cao
Để sỏi được loại bỏ nhanh chóng thường chỉ sau 1 lần điều trị, bệnh nhân không phải đối mặt với cuộc phẫu thuật kéo dài hàng giờ đồng hồ, không có vết rạch mổ lớn trên cơ thể và chờ phục hồi cả tháng, thì các phương pháp tán sỏi tân tiến đã ra đời.
Các phương pháp tán sỏi sử dụng công nghệ cao bao gồm: Tán sỏi ngoài cơ thể sử dụng sóng xung kích, tán sỏi qua da đường hầm nhỏ bằng laser, tán sỏi nội soi ngược dòng bằng laser và tán sỏi nội soi ống mềm bằng laser. Các phương pháp tán sỏi kể trên sẽ phù hợp cho từng loại sỏi, kích thước sỏi ở đường tiết niệu của người bệnh. Các phương pháp này có thể được sử dụng đơn lẻ hoặc kết hợp để xử lý các trường hợp người bệnh có sỏi phức tạp.
2.2 Chỉ định điều trị tán sỏi công nghệ cao cho người bệnh sỏi tiết niệu
Người bệnh được chỉ định thực hiện tán sỏi cũng cần thông qua quá trình thăm khám và thực hiện đầy đủ các xét nghiệm chẩn đoán. Bởi với mỗi phương pháp điều trị sẽ yêu cầu người bệnh đáp ứng các yêu cầu khác nhau. Và nhìn chung khi bệnh nhân không đáp ứng điều trị nội khoa, sỏi không thể tự di chuyển ra bên ngoài thì lúc này bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp tán sỏi ít xâm lấn.
– Tán sỏi ngoài cơ thể bằng sóng xung kích: Chỉ định thực hiện đối với sỏi thận <1,5cm, sỏi niệu quản ⅓ trên sát bể thận <1cm. Thận đảm bảo hoạt động tốt, người bệnh không có nhiễm khuẩn đường tiết niệu, không có gấp khúc hay nẹp niệu quản hoặc niệu đạo.
– Tán sỏi qua da đường hầm nhỏ bằng laser: Chỉ định thực hiện đối với sỏi thận, sỏi niệu quản ⅓ trên >1,5cm. Người bệnh không có các mạch máu bất thường tại thận, không có chống chỉ định về gây mê hồi sức.
– Tán sỏi nội soi ống mềm bằng laser: Chỉ định thực hiện đối với sỏi thận <2,5cm. Người bệnh không có tình trạng hẹp niệu đạo hoặc niệu quản không thể đặt được máy nội soi, không có tình trạng viêm nhiễm và không có chống chỉ định gây mê hồi sức.
– Tán sỏi nội soi ngược dòng bằng laser: Chỉ định thực hiện đối với sỏi niệu quản ⅓ dưới, ⅓ giữa, sỏi bàng quang >1cm hoặc <1cm không tự thoát ra ngoài theo đường nước tiểu. Bệnh nhân cũng cần đảm bảo không có tình trạng hẹp – gấp khúc niệu đạo, niệu quản đoạn dưới sỏi, không có tình trạng nhiễm khuẩn đường tiết niệu.
2.3 Cách thức loại bỏ sỏi bằng tán sỏi công nghệ cao
Với mỗi phương pháp tán sỏi sẽ có cách thức loại bỏ viên sỏi ra khỏi cơ thể là khác nhau. Cụ thể là:
– Tán sỏi ngoài cơ thể bằng sóng xung kích là hình thức loại bỏ sỏi không mổ, ứng dụng năng lượng sóng xung kích chiếu xuyên qua da với một áp lực lớn để làm vỡ vụn sỏi. Vụn sỏi sẽ theo dòng nước tiểu trôi ra ngoài.
– Tán sỏi qua da đường hầm nhỏ là cách điều trị sỏi thông qua một đường hầm chọc xuyên từ ngoài da vào trong thận. Đường hầm giúp đưa thiết bị nội soi và tán sỏi vào để bắn phá và hút gắp sỏi ra ngoài.
– Tán sỏi nội soi ống mềm bằng laser là phương pháp sử dụng ống soi mềm đi từ niệu đạo vào bàng quang, lên niệu quản và thận để tiếp cận sỏi. Ống soi mềm giúp bác sĩ tiếp cận sỏi ở vị trí cao và khó tiếp cận và bắn phá sỏi bằng năng lượng laser, cuối cùng sẽ hút sỏi ra bên ngoài.
– Tán sỏi nội soi ngược dòng bằng laser cũng tương tự như nguyên lý hoạt động của tán sỏi nội soi ống mềm. Điểm khác biệt của phương pháp này là sử dụng ống soi cứng tiếp cận và bắn phá các loại sỏi tiết niệu ở đoạn dưới của hệ tiết niệu.
3. Kết luận
Có thể nói điều trị nội khoa sử dụng thuốc và tán sỏi tiết niệu công nghệ cao là các phương pháp loại bỏ sỏi nhẹ nhàng và được sử dụng phổ biến hiện nay. Người bệnh khi phát hiện mắc sỏi tiết niệu nên nhanh chóng đến các bệnh viện uy tín để được thăm khám và loại bỏ sỏi kịp thời. Việc giữ sỏi lâu trong hệ tiết niệu có thể khiến người bệnh không thể đáp ứng điều trị bằng các phương pháp kể trên, đồng thời gia tăng nhiều biến chứng khó lường.