U nang buồng trứng là loại khối u thường gặp nhất, chiếm khoảng 3,6% các bệnh lý phụ khoa. Đây là một loại bệnh phổ biến ở phụ nữ. Tuy nhiên không phải chị em nào cũng có đầy đủ kiến thức để hiểu đúng về căn bệnh này. Bài viết dưới đây sẽ chỉ ra những dấu hiệu u nang buồng trứng.
Menu xem nhanh:
1. U nang buồng trứng là gì?
U nang buồng trứng được hiểu là một khối chứa dịch hoặc chất rắn có dạng như bã đậu, phát triển ở phía trên hoặc bên trong buồng trứng. Khối u này có thể bắt nguồn từ các mô mới khác thường hoặc do sự tích tụ dịch từ ngăn trên của buồng trứng. U nang buồng trứng cũng có thể phát triển từ chính các mô của buồng trứng. Tỉ lệ mắc không phân biệt lứa tuổi, từ bé gái đến phụ nữ mãn kinh hay bà bầu đều có nguy cơ mắc phải bệnh này.
Bất kì ai cũng có thể mắc u nang buồng trứng, không phân biệt đối tượng và lứa tuổi
Trên thực tế 90% trường hợp mắc u nang buồng trứng đều ở thể lành tính, chỉ có số ít 10% rơi vào dạng ác tính. Tuy đây là một bệnh lý phụ khoa lành tính nhưng nếu không phát hiện sớm và kịp thời xử lí có thể gây vô sinh, hiếm muộn, thậm chí gây xoắn vỡ buồng trứng, gây nguy hiểm tính mạng. Nguy hiểm nhất, u nang buồng trứng có thể biến chứng thành ung thư buồng trứng – căn bệnh có tỉ lệ tử vong cao thứ 5 thế giới.
2. Các tác nhân dẫn đến bệnh u nang buồng trứng
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến sự phát triển của u nang buồng trứng, trong đó có một số yếu tố làm tăng nguy cơ u nang buồng trứng như:
– Lạm dụng thuốc tránh thai, thuốc kháng sinh, béo phì, sử dụng nhiều chất kích thích.
– Thể vàng hoạt động hơn mức bình thường dẫn đến hiện tượng rong kinh, chảy máu.
– Nhiễm trùng vùng chậu
– Chức năng tuyến giáp hoạt động kém, nhất là ở phụ nữ tiền mãn kinh
– Các khối u xuất hiện trong những tháng đầu thai kỳ
– Lượng hormone luteinizing trong buồng trứng tăng cao, gây ra rối loạn nội tiết tố. Biểu hiện thường thấy là mọc nhiều lông tay, lông chân, kinh nguyệt không đều
– Lạc nội mạc tử cung
– Yếu tố di truyền: Trước đấy có mẹ hoặc bà từng mắc u nang buồng trứng
3. Phân loại u nang buồng trứng
Để nhận biết được các dấu hiệu u nang buồng trứng, chị em cần tìm hiểu về các loại U nang buồng trứng. Dựa vào cấu tạo và tính chất của từng khối u, u nang buồng trứng sẽ được phân chia thành 2 nhóm chính:
3.1 U nang buồng trứng cơ năng
U nang buồng trứng cơ năng thường là những nang nhỏ chứa dịch có kích thước dưới 6cm. Hầu hết đều lành tính, có thể tự biến mất và không gây nguy hiểm. U nang cơ năng hình thành do những rối loạn hoạt động nội tiết của buồng trứng, thường được chia làm 3 loại:
– Nang noãn bọc: Là các nang noãn đã đủ chín nhưng không vỡ và cũng không rụng và cứ thế tiếp tục phát triển. Nang noãn bọc gây ra tình trạng chậm kinh ở nữ giới.
– Nang hoàng thể: Sau khi phóng noãn, các tế bào tiết progesteron để tạo thành hoàng thể sẽ thoái hóa dần trong vòng 21 ngày đầu chu kỳ. Nhưng nếu không thể thoái hóa vì một lí do nào đó sẽ tạo thành nang hoàng thể.
– Nang hoàng tuyến: Đây là loại nang có kích thước lớn hơn nang noãn bọc, hiếm gặp hơn và hay xuất hiện ở những bệnh nhân thai trứng hoặc phụ nữ hiếm muộn sửu dụng thuốc kích thích nội tố.
3.2 U nang buồng trứng thực thể
Ngược lại với u nang cơ năng, U nang buồng trứng thực thể thường tiến triển chậm và âm thầm qua nhiều năm. Khi các triệu chứng xuất hiện với tần suất rõ rệt và thường xuyên hơn cũng đồng nghĩa khối u đã to và chèn ép vào các khu vực xung quanh, gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí phát triển thành ung thư.
Có nhiều loại u nang buồng trứng khác nhau
Các dạng u nang buồng trứng thực thể gồm:
– U nang nước: Đây là dạng u dễ gặp nhất. U nang nước là một túi có chứa dịch bên trong, túi dài, vỏ mỏng. Túi u nước này rất dễ bị bục vỡ. Nang có thể biến chuyển thành ung thư nếu trên bề mặt hoặc lòng u chứa các nhú hoặc nổi nhiều mạch máu.
– U nang nhầy: Đây là khối u chứa nhiều thùy, có kích thước lớn, bên trong chứa nhiều dịch nhầy màu vàng và đặc. U nang nhầy có mức độ ung thư hóa thấp hơn so với các loại u nang khác.
– U nang bì: Kích thước khối u nang này thường không lớn nhưng lại có vỏ dày và rất nặng nên thường gây xoắn cuống. Bên trong khối u nang chứa các tổ chức của da đã bị hóa thạch như răng, xương, tóc, tuyến bã…
– Nang lạc nội mạc buồng trứng: Khối u nang được hình thành và phát triển ngay trên bề mặt buồng trứng và công phá các mô lành gây nên tình trạng đau bụng dưới khi có kinh nguyệt. Ngoài ra các vỏ nang thường dính vào các bộ phận xung quanh, gây tắc vòi trứng dẫn đến vô sinh.
4. Điểm danh các dấu hiệu nhận biết u nang buồng trứng
U nang buồng trừng đa phần đều lành tính và không gây nguy hiểm đến tính mạng nên thường không có các biểu hiện rõ ràng hay cụ thể. Tuy nhiên khi kích thước u phát triển, bạn có thể nhận biết các dấu hiệu u nang buồng trứng thông qua các trường hợp dưới đây:
– Cảm giác căng, đau nhói vùng bụng dưới: Triệu chứng này hay bị chị em đánh đồng với các biểu hiện của đau bụng kinh, hoặc do vận động quá sức gây nên. Tuy nhiên đây là một trong những biểu hiện đầu tiên khi khối U nang buồng trứng trong tử cung đang dần lớn lên, tạo thành sự chèn ép gây căng tức bụng dưới và các vùng xung quanh.
– Đau vùng xương chậu: Các cơn đau âm ỉ ở vùng xương chậu có thể xuất hiện theo từng cơn hoặc kéo dài từ vùng xương chậu tới quanh thắt lưng, lan xuống đùi và làm ê ẩm cả 1 vùng lưng dưới. Tần suất cơn đau và mức độ đau sẽ lớn dần khi kích thước khối u ngày càng phát triển.Thậm chí có thể tạo nên những cơn đau nhói dữ dội.
– Bị đau khi quan hệ tình dục: Khối u phát triển tạo áp lực lên vùng xương chậu, chèn ép lên các mô và cơ âm đạo. Bởi vậy có rất nhiều trường hợp khi “yêu” sẽ cảm thấy đau dữ dội một bên so với bên còn lại. Thường nếu xuất hiện dấu hiệu này nghĩa là u nang buồng trứng đã ở giai đoạn biến chứng, các cơn đau theo thời gian sẽ ngày càng khó chịu và gia tăng về cường độ, kèm theo hiện tượng nôn mửa.
– Xuất huyết âm đạo bất thường: Xuất huyết âm đạo bất thường nếu như không trong chu kì kinh nguyệt rất có thể là dấu hiệu của các khối u ác tính như ung thư cổ tử cung hay ung thư âm đạo. Vì vậy khi có các hiện tượng chảy máu âm đạo bất thường, dù là rất ít thì chị em cũng không nên chủ quan mà cần phải đến cơ sở y tế kiểm tra ngay
– Tiểu tiện nhiều: Khối u nang khi đã phát triển lớn sẽ dồn ép lên bàng quang khiến người bệnh có thể đi tiểu nhiều lần, bí tiểu hoặc đau buốt khi đi tiểu. Biểu hiện này hay bị nhiều người nhầm lẫn với bệnh thận nhưng thực ra đó lại là một trong những dấu hiệu U nang buồng trứng.
– Thừa cân, béo phì: Chị em để ý nếu thấy bụng ngày càng chướng to một cách bất thường, ấn đau hạ vị, đồng thời cân nặng cũng tăng không kiểm soát thì rất có thể là do kích thước u nang đã lớn.
– Chu kì kinh nguyệt không đều hoặc rong kinh: Vòng kinh của phụ nữ thường từ 28 – 35 ngày, và kéo dài từ 4 đến 7 ngày. Nếu tự dưng kinh nguyệt kéo dài hoặc xuất hiện trường hợp rong kinh, mầu máu chuyển sang đen sẫm, khí hư có mùi khó chịu thì cần lưu ý bởi đấy chính là dấu hiệu u nang buồng trứng.
Trên đây là những dấu hiệu u nang buồng trứng phổ biến nhất mà chị em rất dễ gặp phải. Khi xuất hiện những dấu hiệu trên, dù rời rạc hay dồn dập, đau ít hay đau nhói nhiều thì khả năng chị em bị mắc u nang buồng trứng vẫn có nguy cơ xảy ra. Để biết chính xác hơn cần tiến hành làm thêm một số xét nghiệm và siêu âm. Chị em hãy liên hệ với cơ sở y tế uy tín để có biện pháp chữa trị đúng đắn và kịp thời.
5. Các thắc mắc thường gặp liên quan đến u nang buồng trứng
5.1 U nang buồng trứng để lâu có nguy hiểm không?
Để xác định mức độ nguy hiểm của U nang buồng trứng cần phụ thuộc rất nhiều yếu tố:
– Xác định thuộc tính khối u nang là u lành tính hay u ác tính
– Kích thước của khối u
– Các biến chứng kèm theo
Nếu U nang buồng trứng của bạn là u lành, không có dấu hiệu gia tăng về kích thước và không gây khó chịu thì không cần xử lí, thông thường các u nang buồng trứng lành tính sẽ biến mất dần theo thời gian và không gây ra bất kì biến chứng cũng như ảnh hưởng sức khỏe nào.
Nếu U nang buồng trứng là u ác tính, to dần và kèm theo các triệu chứng như đau bụng dưới, bí tiểu, đau xương chậu…khối u xoắn làm ngưng trệ quá trình tuần hoàn máu, dẫn đến thiếu máu, vỡ u nang thì cần phải phẫu thuật để cắt bỏ ngay.
5.2 Mẹ bầu bị u nang buồng trứng có ảnh hưởng đến thai nhi không?
Một số loại U nang buồng trứng xuất hiện ở những tháng đầu tiên của thai kì nhưng sau đó sẽ biến mất dần khi mẹ sinh con mà không gây ảnh hưởng đến thai nhi. Tuy nhiên, cũng có trường hợp u nang lành tính phát triển kích thước, làm chèn ép lên thai nhi, ảnh hưởng đến sự phát triển của bé. Cũng có trường hợp u nang buồng trứng biến chứng thành u vỡ, u xoắn hoặc u chuyển ác tính. Lúc này, bác sĩ sẽ cân nhắc tình trạng sức khỏe của mẹ và thai nhi để có biện pháp điều trị phù hợp.
5.3 Làm gì để phòng ngừa và điều trị u nang buồng trứng?
Chị em có thể phòng ngừa bệnh U nang buồng trứng bằng các biện pháp đơn giản như:
– Thăm khám phụ khoa định kì 6 tháng/ lần để tầm soát các bệnh lí phụ khoa
– Hạn chế các thực phẩm chứa nhiều mỡ động vật, chất béo bão hòa, chất kích thích
– Thêm vào thực đơn các loại rau xanh, trái cây và các thực phẩm chứa gốc vitamin A, C, hydrocacbon, cenlulose
– Xây dựng chế độ sinh hoạt hợp lý, tránh căng thẳng, stress
– Vệ sinh vùng kín đúng cách, tránh lạm dụng các loại dung dịch vệ sinh phụ nữ chứa nhiều hóa chất
– Hạn chế tối đa việc nạo, phá thai, tránh lạm dụng các thuốc tránh thai trong thời gian dài
Ngoài ra, để điều trị dứt điểm u nang buồng trứng, tùy theo kích cỡ, đặc điểm khối u mà bác sĩ sẽ có phác đồ điều trị phù hợp. Một số phương pháp được ứng dụng thành công trong điều trị u nang buồng trứng có thể kể đến như: phẫu thuật bóc tách khối u, phẫu thuật mở bụng, nội soi hoặc cắt bỏ toàn bộ buồng trứng.
Phẫu thuật bóc tách u nang buồng trứng được thực hiện tại Bệnh viện Thu Cúc TCI
Trên đây là những nguyên nhân, dấu hiệu u nang buồng trứng và các cách điều trị, phòng ngừa hiệu quả nhất. Với thế mạnh sở hữu đội ngũ giáo sư, bác sĩ đầu ngành trong nước và quốc tế, Bệnh viện ĐKQT Thu Cúc đã được hàng ngàn chị em tin tưởng lựa chọn là nơi thăm khám điều trị các bệnh lý phụ khoa nói chung và bệnh u nang buồng trứng nói riêng.
Bên cạnh trình độ kĩ thuật chuyên môn cao, Thu Cúc TCI còn trang bị hệ thống máy móc hiện đại và tối tân nhất, đáp ứng điều trị và xử lý các ca bệnh khó như mổ bóc tách u xơ tử cung, mổ cắt tử cung, mổ lạc nội mạc tử cung,… Đặc biệt, dịch vụ chăm sóc sau mổ 24/24, của Thu Cúc TCI sẽ giảm gánh lo và giúp cho các chị em có những trải nghiệm nhẹ nhàng thoải mái nhất sau khi hoàn thành ca mổ.
Nếu các chị em có bất kì thắc mắc gì cần giải đáp hoặc cần tư vấn về các bệnh lý phụ khoa thì hãy nhanh tay gọi điện để đặt lịch khám và tư vấn với bác sỹ qua tổng đài của Thu Cúc TCI nhé!
