ALT là một loại chỉ số men gan và thường được sử dụng để bác sĩ đánh giá tình trạng tổn thương gan cùng các vấn đề liên quan. Chỉ số này tăng cao không chỉ là dấu hiệu bạn có thể bị mắc các bệnh về gan mà còn cảnh báo nhiều nguy hiểm với sức khỏe người bệnh. Vậy bạn đã hiểu hết về xét nghiệm ALT?
Menu xem nhanh:
1. Giúp bạn tìm hiểu xét nghiệm phát hiện tổn thương gan ALT
1.1. Thế nào là xét nghiệm ALT?
ALT là viết tắt của loại enzyme Alanine aminotransferase. Chúng được tìm thấy chủ yếu ở các tế bào của gan trong cơ thể. Ngoài ra, ALT cũng tồn tại với số lượng ít thấy hơn tại các bộ phận như thận, tim, cơ xương. Enzym này có chức năng chính là xúc tác chuyển đổi acid amin alanine thành L-glutamate và pyruvate. Đồng thời, ALT cũng là một chất trung gian quan trọng để giúp sản xuất năng lượng tế bào.
Với người khỏe mạnh, nồng độ ALT trong máu thấp và giữ ở mức ổn định. Nhưng vì 1 số nguyên nhân khiến cho tế bào gan bị phá hủy, lúc này ALT được giải phóng vào máu, vì thế chỉ số này sẽ tăng lên. Thông thường, ALT được giải phóng vào máu nhiều nhất là thời điểm trước khi dấu hiệu tổn thương gan rõ ràng và nặng nề.
Vì thế, xét nghiệm ALT là xét nghiệm thường được dùng để giúp phát hiện các tổn thương gan do bệnh lý, chấn thương hoặc do sử dụng thuốc. Xét nghiệm này có thể được thực hiện riêng lẻ hoặc kết hợp với phương pháp thăm khám khác để đánh giá chính xác chức năng và tình trạng tổn thương của gan.
Thông thường, xét nghiệm này sẽ được kết hợp với xét nghiệm AST, được xem là bộ xét nghiệm quan trọng nhất để có thể phát hiện tổn thương gan. Ngoài ra, xét nghiệm này còn dùng để giúp theo dõi hiệu quả quá trình điều trị bệnh gan và có sự thay đổi phác đồ điều trị cho phù hợp.
Đối với người khỏe mạnh, nồng độ ALT trong máu thấp và giữ ở mức ổn định
1.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm ALT
Tình trạng tăng chỉ số ALT trong máu ngoài bởi các vấn đề về gan còn có thể do một số nguyên nhân không mong muốn khác. Vì thế, bạn cần loại bỏ các yếu tố ảnh hưởng để có kết quả đánh giá được chính xác nhất. Cụ thể như:
– Thuốc điều trị bệnh nhân đang sử dụng
– Chấn thương cơ xương, tim, làm việc hay tập thể dục gắng sức hoặc việc tiêm thuốc vào mô cơ.
– Một số loại thực phẩm chức năng hoặc viên uống bổ sung khác cũng gây ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.
2. Đối tượng nào nên xét nghiệm phát hiện tổn thương gan ALT?
Xét nghiệm phát hiện tổn thương gan ALT có thể được thực hiện như xét nghiệm nằm trong bảng chuyển hóa toàn diện của gói khám sức khỏe định kỳ. Đặc biệt nếu bạn có các triệu chứng rối loạn chức năng gan thì cần thực hiện xét nghiệm kiểm tra này.
Một số dấu hiệu cho thấy gan của bạn đang gặp vấn đề rối loạn hoặc bệnh lý và cần được thực hiện xét nghiệm này như:
– Ăn uống mất ngon.
– Cảm thấy cơ thể đuối sức, mệt mỏi.
– Cảm giác buồn nôn và nôn
– Tình trạng vàng da
– Nước tiểu xuất hiện tình trạng sẫm màu.
– Cảm thấy đau hoặc đầy bụng.
– Triệu chứng ngứa ngáy da.
– Phân có màu đất sét hoặc có màu sáng hơn.
Xét nghiệm này có thể được chỉ định cùng với các loại xét nghiệm khác nếu bệnh nhân bị nghi mắc bệnh lý về gan. Kể cả với bệnh nhân mà gan bị tổn thương nhẹ, không có dấu hiệu rõ ràng thì chỉ số ALT vẫn tăng và cần biết để phòng ngừa bệnh sớm.
Những người có nguy cơ mắc bệnh lý về gan, tổn thương gan cần thực hiện xét nghiệm này thường xuyên gồm:
– Người bị nghiện rượu nặng.
– Có tiền sử bị phơi nhiễm virus viêm gan.
– Người bị béo phì.
– Đang sử dụng các loại thuốc điều trị có tác dụng phụ gây tổn thương cho gan.
– Người mắc bệnh tiểu đường hoặc các hội chứng chuyển hóa khác.
Những người có nguy cơ mắc các bệnh lý về gan cần tiến hành xét nghiệm này
3. Ý nghĩa của việc xét nghiệm ALT
Chỉ số ALT trong máu thuộc giới hạn cho phép được cho là bình thường. Đây hoàn toàn không phải dấu hiệu của ảnh hưởng bệnh lý nghiêm trọng. Tuy nhiên, nếu chỉ số ALT cao thì bạn nên chú ý cảnh giác, bởi đây có thể là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề về gan đang gặp phải.
Nếu chỉ số ALT tăng cao, không được sớm phát hiện, xác định và điều trị kịp thời thì bệnh có thể diễn tiến nghiệm trọng, nặng nhất là suy gan và biến chứng, đe dọa đến tính mạng của bệnh nhân.
a. Chỉ số ALT tăng nhẹ đến trung bình
Với các bệnh lý như viêm gan cấp, nhẹ, bệnh gan mạn tính, thông thường nồng độ ALT trong máu sẽ không tăng nhiều, gấp dưới 4 lần so với bình thường. Ở mức tăng chỉ số ALT này được đánh giá vấn đề gan đang ở mức bình thường đến nhẹ, nhưng bạn không nên chủ quan mà vẫn cần thực hiện xét nghiệm này thường xuyên để theo dõi sự thay đổi.
Các nguyên nhân khiến chỉ số ALT tăng nhẹ đến vừa có thể do bị tắc nghẽn ống mật hoặc gan nhiễm mỡ. Một số trường hợp lạm dụng bia rượu, tổn thương tim hoặc có khối u trong gan cũng khiến cho chỉ số ALT tăng nhẹ.
b. Chỉ số ALT tăng cao
Nồng độ ALT tăng rất cao, có thể tăng gấp 100 lần so với chỉ số bình thường là dấu hiệu cảnh báo của bệnh viêm gan virus cấp tính hoặc mạn tính, tổn thương gan do uông thuốc, nhiễm độc chất, trụy mạch kéo dài hoại tử tế bào gan,…
Trong viêm gan cấp tính, lúc này chỉ số ALT máu thường sẽ duy trì cao trong khoảng từ 1 – 2 tháng, sau đó khoảng 3 – 6 tháng nồng độ ALT sẽ trở về so với mức bình thường.
Nếu chỉ số ALT cao thì bạn nên chú ý cảnh giác về sức khỏe của mình
Bạn nên lưu ý, để có thể chẩn đoán chính xác bệnh lý, bên cạnh thực hiện xét nghiệm đánh giá tổn thương gan ALT thì còn cần kết hợp với các phương pháp thăm khám khác. Vì vậy, hãy chủ động gặp bác sĩ để trao đổi trước khi tiến hành thực hiện bất kỳ phương pháp thăm khám nào để được tư vấn tốt nhất.
