Di căn xương xảy ra khi tế bào ung thư lây lan từ vị trí ban đầu tới xương. Chẩn đoán di căn xương chủ yếu dựa vào kết quả các xét nghiệm, kiểm tra hình ảnh và sinh thiết. Hầu hết các loại ung thư đều có thể di căn tới xương, trong đó có phổ biến nhất là ung thư vú và ung thư tuyến tiền liệt. Tế bào ung thư có thể di căn tới bất cứ đâu nhưng thường gặp nhất là ở cột sống, xương chậu và xương đùi.
Menu xem nhanh:
Xét nghiệm hình ảnh chẩn đoán di căn xương
Chẩn đoán di căn xương chủ yếu dựa vào kết quả các xét nghiệm, kiểm tra hình ảnh và sinh thiết.
Chụp X quang
Chụp X quang có thể cho thấy dấu hiệu sự lây lan của ung thư vào xương. Đây là loại xét nghiệm thường được sử dụng đầu tiên khi bệnh nhân ung thư có biểu hiện đau xương hoặc các triệu chứng khác.
Chụp X quang cũng giúp phát hiện tình trạng gãy xương do di căn.
Chụp xạ hình xương
Chụp xạ hình xương là phương pháp rất nhạy để phát hiện di căn xương và có thuận lợi thăm dò tất cả hệ xương. Trong một số trường hợp, xạ hình xương còn giúp phát hiện di căn xương trước khi người bệnh bắt đầu có triệu chứng.
Xạ hình xương giúp phát hiện di căn sớm hơn so với chụp X quang. Xạ hình xương cũng có thể được tiến hành lặp đi lặp lại theo thời gian để theo dõi đáp ứng của di căn xương với điều trị.
Chụp cắt lớp vi tính (CT)
Chụp cắt lớp vi tính cũng là một phương pháp được sử dụng phổ biến trong chẩn đóa di căn xương. Phương pháp này phân tích hình ảnh gấp 10 lần so với chụp X quang thường quy và giúp xác định vị trí để sinh thiết xương dưới chụp cắt lớp.
Chụp cắt lớp vi tính cũng rất hiệu quả trong việc đánh giá kích thước và hình dạng của khối u di căn trong xương cũng như độ bền chắc của xương.
Chụp cộng hưởng từ (MRI)
Chụp cộng hưởng từ là kỹ thuật thăm dò có độ nhạy cao để thăm dò tủy xương.
Qua chụp cộng hưởng từ, các bác sĩ có thể thấy hình ảnh xâm lấn tủy và cả mô mềm lân cận và thăm dò được ống sống. Chụp cộng hưởng từ là kỹ thuật thăm dò có độ nhạy cao để thăm dò tủy xương.
Các xét nghiệm khác
Xét nghiệm máu tìm chỉ điểm khối u
Một số loại ung thư sản xuất ra các chất được gọi là chỉ điểm khối u trong máu. Bệnh nhân ung thư có thể sẽ phải xét nghiệm máu thường xuyên để kiểm tra xem nồng độ của các chất chỉ điểm khối u trong máu có tăng lên hay không. Nếu nồng độ này tăng có nghĩa là ung thư đã lan rộng nhưng không chắc chắn là ung thư đã di căn đến xương hay không. Người bệnh sẽ phải thực hiện thêm các xét nghiệm khác để biết chính xác ung thư di căn tới xương hay vị trí nào khác trong cơ thể.
Một số xét nghiệm máu khác: khi ung thư lan đến xương, các tế bào ung thư hoặc các tế bào khác có thể sản xuất ra một số chất được phát hiện qua xét nghiệm máu, chẳng hạn như :
– Canxi: di căn xương có thể hòa tan xương, khiến nồng độ canxi trong xương tăng cao(còn gọi là chứng tăng canxi huyết).
– Phosphatase kiềm: Khi xương tan, nồng độ phosphatase kiềm có thể tăng. Gan cũng có thể sản xuất phosphatase kiềm, vì thế nồng độ phosphatase tăng cũng có thể là người bệnh có vấn đề về gan.
Xét nghiệm nước tiểu: một số chất có thể được tìm thấy trong nước tiểu khi xương bị tổn thương do ung thư di căn.
Sinh thiết
Trong hầu hết các trường hợp, ung thư được chẩn đoán bằng cách lấy một phần mô cơ thể và quan sát dưới kính hiển vi (sinh thiết).
Trong hầu hết các trường hợp, ung thư được chẩn đoán bằng cách lấy một phần mô cơ thể và quan sát dưới kính hiển vi. Thủ tục này được gọi là sinh thiết.
Với những người đã được chẩn đoán bị ung thư, bác sĩ có thể chẩn đoán người bệnh có di căn xương hay không dựa trên kết quả các xét nghiệm hình ảnh như chụp xạ hình xương. Nếu kết quả xét nghiệm máu cũng cho thấy có di căn xương, chẩn đoán càng được khẳng định. Trong những trường hợp này, bác sĩ không cần phải thực hiện sinh thiết. Tuy nhiên nếu đã thực hiện các xét nghiệm nêu trên nhưng vẫn chưa xác định được có di căn xương hay không, bác sĩ có thể sẽ chỉ định làm sinh thiết, lấy mẫu mô ở các vùng bất thường nghi ngờ ung thư để kiểm tra.
