Phình mạch não là một bệnh lý nguy hiểm thường được biết đến là phổ biến hơn ở người cao tuổi. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, tình trạng phình mạch não ở người trẻ đang gia tăng, gây lo ngại cho cộng đồng y khoa và xã hội. Đây là một hiện tượng bất thường của thành mạch máu não, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt là khi phình mạch bị vỡ. Vậy tại sao bệnh lý này lại xuất hiện ở người trẻ và những yếu tố nào khiến bệnh trở nên phổ biến hơn ở độ tuổi này?
Menu xem nhanh:
1. Phình mạch não là gì?
Phình mạch não là tình trạng mạch máu trong não phát triển không bình thường, tạo thành các túi phình nhỏ trên thành mạch. Khi túi phình này phát triển lớn, thành mạch máu trở nên mỏng yếu, làm tăng nguy cơ vỡ mạch máu, dẫn đến xuất huyết não – một tình huống nguy hiểm, có thể đe dọa tính mạng.
Phình mạch não thường không có triệu chứng rõ rệt cho đến khi nó vỡ. Khi điều này xảy ra, bệnh nhân có thể trải qua những triệu chứng nghiêm trọng như đau đầu dữ dội, nôn mửa, mờ mắt, thậm chí mất ý thức.
2. Tình trạng phình mạch não ở người trẻ đang gia tăng
Trước đây, phình mạch não chủ yếu xảy ra ở người cao tuổi, đặc biệt là những người từ 50 tuổi trở lên, vì mạch máu của họ đã bị suy yếu do tuổi tác. Tuy nhiên, ngày nay, ngày càng có nhiều trường hợp phình mạch não được phát hiện ở người trẻ tuổi. Điều này đã gây ra sự quan tâm lớn về nguyên nhân và cách phòng ngừa bệnh lý này trong một nhóm dân số vốn dĩ thường khỏe mạnh.
Phình mạch não có xu hướng gia tăng ở người trẻ
2.1. Sự thay đổi về lối sống tăng nguy cơ phình mạch não ở người trẻ
Một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến phình mạch não ở người trẻ trở nên phổ biến hơn là do sự thay đổi trong lối sống hiện đại. Áp lực công việc, học tập, căng thẳng kéo dài và thói quen sinh hoạt không lành mạnh như hút thuốc, uống rượu bia và thiếu vận động đang ngày càng trở nên phổ biến. Những yếu tố này có thể làm tăng nguy cơ tăng huyết áp – một nguyên nhân chính dẫn đến phình mạch não.
Người trẻ hiện nay phải đối mặt với áp lực lớn từ xã hội và công việc, dẫn đến tình trạng căng thẳng kinh niên. Stress kéo dài không chỉ làm suy giảm sức khỏe tinh thần mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe mạch máu, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và phình mạch não.
2.2. Thói quen hút thuốc, lạm dụng chất kích thích tăng nguy cơ phình mạch não ở người trẻ
Hút thuốc lá là một trong những yếu tố nguy cơ lớn nhất dẫn đến phình mạch não, và điều đáng lo ngại là thói quen này đang phổ biến ở người trẻ. Nicotine trong thuốc lá gây co thắt mạch máu, làm tăng huyết áp và gây tổn thương thành mạch máu, tạo điều kiện cho việc hình thành phình mạch. Ngoài ra, lạm dụng rượu bia và các chất kích thích khác cũng có tác động tương tự, làm gia tăng áp lực lên thành mạch máu não.
2.3. Sự gia tăng các yếu tố nguy cơ tiềm ẩn
Một số người trẻ có nguy cơ mắc phình mạch não cao hơn do các yếu tố di truyền hoặc các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn như bệnh lý tăng huyết áp, tiểu đường, hoặc cholesterol cao. Mặc dù những vấn đề này thường được liên kết với người cao tuổi, ngày càng nhiều người trẻ đang phải đối mặt với chúng do chế độ ăn uống thiếu lành mạnh và ít vận động.
Ngoài ra, có những trường hợp phình mạch não không rõ nguyên nhân rõ ràng, nhưng các nhà khoa học tin rằng có thể có liên quan đến yếu tố di truyền. Những người có tiền sử gia đình mắc các bệnh về tim mạch hoặc mạch máu có thể có nguy cơ cao hơn mắc phình mạch não.
3. Những dấu hiệu phình mạch não ở người trẻ
Như đã đề cập, phình mạch não thường không có triệu chứng rõ rệt cho đến khi nó vỡ. Tuy nhiên, ở một số trường hợp, phình mạch lớn có thể gây ra các triệu chứng nhẹ hoặc dấu hiệu cảnh báo. Người trẻ nên cảnh giác với các triệu chứng sau:
– Đau đầu dữ dội và đột ngột: Đây có thể là dấu hiệu cảnh báo của một túi phình sắp vỡ hoặc đã vỡ.
– Cảm giác chóng mặt, buồn nôn, và nôn mửa: Những triệu chứng này có thể xuất hiện khi túi phình ảnh hưởng đến chức năng của não.
– Mờ mắt hoặc rối loạn thị giác: Phình mạch ở gần các dây thần kinh thị giác có thể gây ảnh hưởng đến tầm nhìn.
– Cảm giác yếu hoặc tê một phần cơ thể: Khi phình mạch ảnh hưởng đến các dây thần kinh và chức năng não.
Nếu xuất hiện những triệu chứng này, người bệnh cần phải được thăm khám và điều trị kịp thời tại cơ sở y tế chuyên khoa.
Đau đầu dữ dội và đột ngột
4. Các phương pháp chẩn đoán phình mạch não
Hiện nay, có nhiều phương pháp chẩn đoán giúp phát hiện phình mạch não ở giai đoạn sớm, đặc biệt ở người trẻ khi chưa có triệu chứng rõ rệt:
– Chụp cộng hưởng từ (MRI): Kỹ thuật này giúp tạo ra hình ảnh chi tiết của não và có thể phát hiện các túi phình nhỏ trên thành mạch máu.
– Chụp mạch máu não (CT Angiography): Phương pháp này sử dụng thuốc cản quang để làm rõ các mạch máu não, giúp xác định kích thước và vị trí của túi phình.
– Siêu âm Doppler: Phương pháp này sử dụng sóng âm để kiểm tra sự lưu thông máu trong các mạch máu lớn, phát hiện các vùng có nguy cơ cao.
Chụp MRI chẩn đoán phình mạch não tại TCI
5. Phòng ngừa phình mạch não ở người trẻ
Để giảm nguy cơ mắc phình mạch não, người trẻ cần duy trì một lối sống lành mạnh, bao gồm:
– Kiểm soát huyết áp: Đây là yếu tố quan trọng nhất để ngăn ngừa phình mạch. Hãy thường xuyên kiểm tra huyết áp và duy trì nó ở mức ổn định.
– Bỏ thuốc lá và hạn chế rượu bia: Hút thuốc và uống rượu bia là những yếu tố làm tăng nguy cơ phình mạch não, đặc biệt là ở người trẻ.
– Tập thể dục đều đặn: Vận động thường xuyên giúp cải thiện tuần hoàn máu và giữ cho mạch máu khỏe mạnh.
– Chế độ ăn uống lành mạnh: Hạn chế muối, chất béo, và đường; thay vào đó, tập trung vào việc ăn nhiều rau xanh, hoa quả và các thực phẩm giàu chất xơ.
– Khám sức khỏe định kỳ, phát hiện sớm những bất thường, những bệnh lý tiềm ẩn làm tăng nguy cơ phình mạch máu não ở người trẻ.
Phình mạch não không còn là bệnh lý chỉ gặp ở người cao tuổi. Sự gia tăng của bệnh ở người trẻ do lối sống hiện đại, áp lực công việc, và thói quen không lành mạnh đang trở thành mối lo ngại cho cộng đồng. Việc nhận biết sớm các triệu chứng, khám sức khỏe định kỳ, và duy trì lối sống lành mạnh là chìa khóa giúp ngăn ngừa và kiểm soát phình mạch não ở người trẻ. Điều quan trọng là phải nâng cao nhận thức về bệnh và có các biện pháp phòng ngừa phù hợp để bảo vệ sức khỏe não bộ.
