Bệnh trĩ là một trong những vấn đề phổ biến mà nhiều phụ nữ mang thai gặp phải, đặc biệt trong những tháng cuối thai kỳ. Tình trạng này không chỉ gây đau rát, khó chịu mà còn ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của mẹ bầu. Vậy nguyên nhân nào khiến bệnh trĩ ở phụ nữ mang thai xuất hiện? Làm thế nào để giảm nhẹ triệu chứng và điều trị hiệu quả mà vẫn đảm bảo an toàn cho mẹ và bé?!
Menu xem nhanh:
1. Tổng quan về bệnh trĩ ở phụ nữ mang thai
Bệnh trĩ ở phụ nữ mang thai là tình trạng phổ biến, ảnh hưởng đến khoảng 25-35% thai phụ, đặc biệt trong tam cá nguyệt thứ ba. Khi mang thai, sự thay đổi về nội tiết tố, áp lực từ tử cung mở rộng và táo bón kéo dài là những nguyên nhân chính dẫn đến bệnh trĩ.
Bệnh trĩ không chỉ gây khó chịu, đau rát mà còn ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của mẹ bầu. Nếu không được kiểm soát đúng cách, bệnh có thể tiến triển nặng, gây chảy máu, viêm nhiễm hoặc thậm chí cần can thiệp y khoa sau sinh.
Bệnh trĩ không chỉ gây khó chịu, đau rát mà còn ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của mẹ bầu
2. Nguyên nhân gây bệnh trĩ ở phụ nữ mang thai
Có nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ ở phụ nữ mang thai, bao gồm:
2.1. Áp lực từ tử cung mở rộng
Khi thai nhi phát triển, tử cung lớn dần và tạo áp lực lên các tĩnh mạch vùng trực tràng. Điều này làm giảm lưu thông máu, gây giãn và sưng tĩnh mạch hậu môn, dẫn đến bệnh trĩ.
2.2. Sự thay đổi nội tiết tố
Hormone progesterone tăng cao khi mang thai có thể làm giãn thành mạch máu và giảm nhu động ruột, gây ra táo bón – một trong những yếu tố chính khiến trĩ hình thành.
2.3. Táo bón và thói quen rặn khi đi vệ sinh
Táo bón thường gặp ở phụ nữ mang thai do chế độ ăn uống thay đổi, ít vận động và tác động của hormone. Việc rặn mạnh khi đi vệ sinh làm tăng áp lực lên tĩnh mạch hậu môn, dẫn đến sự hình thành và phát triển của búi trĩ.
2.4. Tăng cân nhanh
Việc tăng cân nhiều trong thai kỳ làm tăng áp lực lên vùng hậu môn-trực tràng, góp phần làm giãn các tĩnh mạch, từ đó dẫn đến bệnh trĩ.
3. Triệu chứng của bệnh trĩ ở phụ nữ mang thai
Phụ nữ mang thai bị trĩ có thể gặp các triệu chứng sau:
– Ngứa ngáy, khó chịu vùng hậu môn do kích ứng da và tiết dịch từ búi trĩ.
– Đau rát khi đi vệ sinh, đặc biệt nếu có nứt kẽ hậu môn kèm theo.
– Chảy máu khi đi đại tiện, xuất hiện dưới dạng vệt máu đỏ tươi trên giấy vệ sinh hoặc phân.
– Sa búi trĩ: Trĩ ngoại có thể sờ thấy như khối mềm xung quanh hậu môn, trong khi trĩ nội có thể sa ra ngoài khi rặn mạnh.
Bệnh trĩ có thể gây ra nhiều triệu chứng khó chịu
4. Cách điều trị
Việc điều trị bệnh trĩ ở phụ nữ mang thai cần đảm bảo an toàn cho cả mẹ và thai nhi.
4.1. Điều chỉnh chế độ ăn uống giúp điều trị bệnh trĩ ở phụ nữ mang thai
– Tăng cường chất xơ từ rau xanh, hoa quả, ngũ cốc nguyên cám để hạn chế táo bón.
– Uống đủ nước (khoảng 2,5-3 lít/ngày) để làm mềm phân, giúp đại tiện dễ dàng hơn.
– Tránh thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ vì có thể gây kích ứng hệ tiêu hóa và làm nặng hơn tình trạng trĩ.
4.2. Bệnh trĩ ở phụ nữ mang thai có thể cải thiện bằng thay đổi thói quen sinh hoạt
– Không ngồi hoặc đứng quá lâu: Mẹ bầu nên thay đổi tư thế thường xuyên, tránh áp lực dồn xuống vùng hậu môn.
– Tập thể dục nhẹ nhàng: Đi bộ, yoga hoặc bơi lội giúp tăng nhu động ruột và giảm áp lực lên tĩnh mạch hậu môn.
– Hạn chế rặn mạnh khi đi vệ sinh, nên tập thói quen đi vệ sinh vào giờ cố định và sử dụng ghế kê chân để tư thế ngồi phù hợp hơn.
4.3. Phương pháp giảm đau tại chỗ
– Ngâm hậu môn trong nước ấm khoảng 10-15 phút/ngày giúp giảm viêm và giảm đau hiệu quả.
– Sử dụng khăn lạnh hoặc đá bọc vải chườm vùng hậu môn để giảm sưng đau.
– Dùng kem bôi hoặc thuốc đặt hậu môn theo chỉ định của bác sĩ để giảm viêm và hỗ trợ co búi trĩ.
4.4. Thăm khám để điều trị y khoa khi cần thiết
Nếu búi trĩ gây phiền phức nhưng các phương pháp trên không hiệu quả, chị em cần thăm khám chuyên khoa để được chỉ định điều trị phù hợp. Bác sĩ có thể chỉ định thuốc bôi chống viêm, giảm đau phù hợp với phụ nữ mang thai, tuy nhiên người bệnh cần tuyệt đối tuân thủ phác đồ điều trị để đảm bảo an toàn.
Người bệnh cần tuyệt đối tuân thủ phác đồ điều trị để đảm bảo an toàn
5. Cách phòng phòng tránh bị trĩ khi mang thai
Tránh táo bón là yếu tố quan trọng giúp ngăn ngừa bệnh trĩ khi mang thai – tham khảo ngay một số cách hiệu quả để phòng tránh táo bón:
– Bổ sung thực phẩm giàu chất xơ: Mẹ bầu nên tăng cường tiêu thụ các loại rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu để hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn.
– Uống đủ nước: Duy trì lượng nước cần thiết cho cơ thể, ít nhất 3 lít mỗi ngày, giúp làm mềm phân và giảm nguy cơ táo bón.
– Không nhịn đại tiện: Khi có nhu cầu, nên đi vệ sinh ngay để tránh phân khô cứng, gây khó khăn khi đi ngoài.
– Hạn chế ngồi hoặc đứng quá lâu: Nếu làm việc văn phòng, mẹ bầu nên đứng dậy vận động nhẹ nhàng vài phút mỗi giờ. Khi nghỉ ngơi, tư thế nằm nghiêng sẽ giúp giảm áp lực lên vùng hậu môn.
– Kiểm soát cân nặng hợp lý: Tăng cân quá mức trong thai kỳ có thể làm gia tăng áp lực lên trực tràng, khiến bệnh trĩ dễ xuất hiện hơn.
– Tránh lạm dụng thuốc nhuận tràng: Một số loại thuốc nhuận tràng có thể gây mất nước và kích thích co bóp tử cung, không an toàn cho thai kỳ. Thay vào đó, mẹ bầu nên ưu tiên điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt để hỗ trợ hệ tiêu hóa tự nhiên.
6. Cần làm gì khi sau sinh trĩ không thuyên giảm
Thông thường, bệnh trĩ do thai kỳ có thể tự cải thiện sau khi sinh. Tuy nhiên, nếu sau sinh, bệnh trĩ không cải thiện hoặc có dấu hiệu nặng hơn (chảy máu nhiều, đau kéo dài), mẹ bỉm nên đi khám ngay để có phương án điều trị phù hợp.
Bệnh trĩ ở phụ nữ mang thai là vấn đề phổ biến nhưng có thể kiểm soát tốt nếu mẹ bầu biết cách điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt và chăm sóc đúng cách. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời không chỉ giúp mẹ bầu giảm đau đớn mà còn ngăn ngừa biến chứng, đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé. Nếu có dấu hiệu trĩ nghiêm trọng, mẹ bầu nên tham khảo ý kiến bác sĩ để có hướng xử lý an toàn và hiệu quả.
