Theo thống kê tại Việt Nam ngày càng có nhiều người bị bệnh trào ngược dạ dày. Bệnh lý này thường diễn ra âm thầm, rất khó phát hiện. Khi bệnh ở giai đoạn đầu thường chỉ xảy ra triệu chứng ợ hơi, ợ chua khiến người bệnh nhầm tưởng đây chỉ là phản ứng bình thường của cơ thể vì vậy chủ quan. Nếu trào ngược dạ dày kéo dài sẽ có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.
Menu xem nhanh:
1. Bệnh trào ngược dạ dày là gì?
Bệnh trào ngược dạ dày là hiện tượng dịch dạ dày trào ngược lên vùng cổ họng, miệng khiến người bệnh bị ợ chua, buồn nôn. Khi cơ thể hoạt động bình thường, thức ăn được đưa vào miệng sau đó xuống thực quản. Cơ vòng thực quản dưới mở ra cho phép thức ăn đưa xuống dạ dày. Sau đó bộ phận này đóng kín lại để ngăn không cho thức ăn và dịch vị trào ngược trở lại.
Bệnh trào ngược là bệnh lý thuộc hệ tiêu hóa rất phổ biến
2. Các dấu hiệu khi bị trào ngược dạ dày
Khi bị trào ngược, bệnh nhân sẽ có nhiều biểu hiện khác nhau. Dưới đây là một số biểu hiện thường gặp khi mắc bệnh.
2.1 Ợ hơi, ợ nóng, ợ chua
Ợ hơi là biểu hiện thường gặp nhất ở giai đoạn đầu khi mới mắc bệnh. Ngoài ra còn xuất hiện tình trạng ợ nóng với cảm giác nóng rát từ dạ dày dày, dưới xương ức lan lên cổ. Ợ chua đi kèm cùng ợ hơi, ợ nóng và để lại vị chua trong miệng. Các triệu chứng trên thường xuất hiện sau khi ăn no, đầy bụng, khi nằm ngủ.
2.2 Buồn nôn, nôn khi bị bệnh trào ngược
Acid trào ngược lên họng gây kích thích tạo ra cảm giác buồn nôn. Tình trạng này có thể xảy ra ở bất cứ thời điểm nào trong ngày, đặc biệt là ban đêm. Lý do là khi nằm ngủ tạo điều kiện thuận lợi cho acid dịch vị dâng lên.
2.3 Khản giọng và ho
Dây thanh quản tiếp xúc với acid dạ dày bị tổn thương. Đa số người mắc bệnh trào ngược sẽ bị khàn giọng do dây thanh phù nề. Tình trạng này diễn ra lâu ngày sẽ chuyển thành ho, khó nói chuyện do dịch viêm chảy xuống thanh phế quản.
2.4 Bệnh trào ngược gây đau tức ngực thượng vị
Khi nằm bạn thường có cảm giác thắt hoặc bị đè ép ở phần ngực. Đôi khi cảm giác này sẽ xuyên ra sau lưng và cánh tay. Nguyên nhân là do acid trào ngược lên kích thích và các đầu mút sợi thần kinh ở thực quản. Lúc này cơ quan phản ứng đau của cơ thể sẽ phát ra tín hiệu.
Các bệnh tim mạch và bệnh phổi cũng xuất hiện triệu chứng này vì vậy bạn nên đi khám để giúp xác định rõ bệnh.
2.5 Miệng tiết nhiều nước bọt
Lượng acid trong dạ dày tăng sẽ khiến miệng tiết ra nhiều nước bọt. Cơ chế này nhằm giúp trung hòa lượng acid trào lên để bảo vệ cơ thể tránh bị tổn thương.
Dấu hiệu khi mắc bệnh là ợ hơi, ợ chua
3. Nguyên nhân chủ yếu gây bệnh
Bệnh trào ngược dạ dày có thể bắt nguồn từ các nguyên nhân khác nhau. Phần lớn nguyên nhân được chia thành hai nhóm chính
3.1 Nguyên nhân dẫn đến sự suy yếu của cơ thắt thực quản dưới
– Tác dụng phụ của các loại thuốc huyết áp, thuốc chống viêm, giảm đau,…
– Ảnh hưởng của các loại thuốc lá, rượu bia, cafe
– Một số bệnh lý dẫn tới xơ yếu cơ vòng thực quản, tổn thương hệ thần kinh phó giao cảm thực quản,…
3.2 Mắc bệnh do sự quá tải trong dạ dày, dư thừa acid dịch vị
– Phụ nữ mang thai
– Stress
– Béo phì
Các bệnh lý ở dạ dày là nguyên nhân dẫn tới trào ngược: Hẹp môn vị, viêm trợt niêm mạc dạ dày, ung thư dạ dày
– Thói quen ăn quá no, ăn nhiều loại thực phẩm khó tiêu hóa
Thừa cân cũng là một trong các nguyên nhân gây bệnh
4. Tác hại khi bị bệnh trào ngược
Trong dạ dày có chứa acid và enzyme giúp tiêu hóa thức ăn. Chính vì vậy dạ dày có một hàng rào kiên cố ngăn không cho acid và các hoạt chất ăn mòn niêm mạc dạ dày. Tuy nhiên các cơ quan khác không có cơ chế bảo vệ này. Chính vì vậy khi chúng bị tiếp xúc với dịch vị dạ dày sẽ dễ bị tổn thương. Một số biến chứng có thể xảy ra khi dạ dày trào ngược.
4.1 Loét thực quản
Khi dạ dày trào ngược sẽ đẩy acid lên thực quản. Hiện tượng này sẽ gây ra các tổn thương, chảy máu, đau đớn ở vùng thực quản.
4.2 Hẹp và sẹo thực quản
Theo thời gian những thương tổn sẽ lành lại. Tuy nhiên chúng sẽ để lại các vết sẹo lồi gây hẹp thực quản, làm tắc nghẽn đường lưu chuyển của thức ăn.
4.3 Thực quản Barrett
Bệnh lý này là tình trạng các mô vảy đoạn dưới thực quản bị biến đổi thành mô dạng cột với tế bào giống như dị sản ruột. Đây là kết quả của sự tổn thương liên tục đến lớp lót của thực quản và là nguyên nhân gây trào ngược. Các tế bào bị biến đổi có nguy cơ phát triển thành ung thư.
4.4 Ung thư ở thực quản
Ung thư là dạng biến chứng vô cùng nguy hiểm mà mọi người không thể chủ quan. Theo ước tính cứ 10 – 20 người có thực quản Barrett thì có một người bị ung thư sau 10 – 20 năm.
5. Chế độ ăn uống phù hợp
Các bệnh ở hệ tiêu hoá thường có liên quan mật thiết tới chế độ ăn uống. Vì vậy nhiều người băn khoăn khi bị trào ngược dạ dày nên ăn gì. Theo các bác sĩ chuyên khoa thì việc lựa chọn thực phẩm phù hợp sẽ giúp giảm lượng acid dư thừa trong dạ dày, hạn chế tổn thương. Ăn uống điều độ và lành mạnh cũng giúp kiểm soát được cân nặng từ đó kiểm soát tình trạng bệnh.
5.1 Các thực phẩm nên ăn
– Bánh mì làm từ ngũ cốc nguyên hạt, yến mạch, gạo nguyên cám. Loại thực phẩm này giúp giảm acid thừa trong dạ dày
– Sữa chua chứa các lợi khuẩn hỗ trợ cho hệ tiêu hóa
– Các loại trái cây chứa ít acid: Chuối, lê, táo
– Các loại đạm dễ tiêu: Thịt thăn, lưỡi lợn, ức gà,…
– Các loại cá
5.2 Các thực phẩm nên hạn chế ăn
– Thức ăn chứa nhiều chất béo sẽ khiến dạ dày phải làm việc nhiều hơn để tiêu hóa. Thời gian tiêu hóa thức ăn kéo dài sẽ làm tăng nguy cơ bị trào ngược
– Các loại nước có gas, đồ uống chứa cồn, cafe thường gây chướng bụng và tác động không tốt với cơ thắt dạ dày thực quản
– Các trái cây có nhiều vị chua sẽ làm tăng tiết dịch ở dạ dày
Người bệnh nên chia nhỏ bữa ăn để giảm áp lực lên dạ dày
Ngay khi xuất hiện các dấu hiệu bệnh trào ngược dạ dày bạn hãy đến các cơ sở y tế, các bệnh viện chuyên khoa để điều trị. Bệnh được điều trị sớm sẽ tránh các ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe.
