Theo nghiên cứu, có đến 80% phụ nữ mắc phải căn bệnh u nang buồng trứng. Dù phổ biến như vậy nhưng rất ít người thực sự hiểu về nó. Chỉ có cách phát hiện và điều trị sớm mới giúp chị em thoát khỏi căn bệnh này. Trong đó, xét nghiệm u nang buồng trứng là phương pháp tầm soát phổ biến.
Menu xem nhanh:
1. U nang buồng trứng và những hệ lụy khó lường
Buồng trứng là bộ phận thuộc hệ thống sinh sản trong cơ thể người phụ nữ. Hai buồng trứng chịu trách nhiệm sản xuất trứng và các hormone progesterone, estrogen. Khi buồng trứng phát triển bất thường sẽ xuất hiện túi chứa dịch gọi là u nang buồng trứng.
Đa số trường hợp các u nang buồng trứng nhỏ và không ảnh hưởng gì tới sức khỏe của chị em. Nhưng nếu đường kính u nang lớn hơn 5cm, ta cần xem xét loại bỏ. U nang không được điều trị kịp thời có thể dẫn tới những hệ quả như sau:
Xoắn u nang
Bất kỳ loại u nào cũng có thể xảy ra vấn đề này. Những u dễ bị xoắn thường là u nhỏ, có cuống, không dính. Bệnh nhân bị xoắn u thường đau bụng dữ dội, buồn nôn, nôn mửa, chướng bụng. Khối u vùng âm đạo căng, đau nhói.
Hình ảnh mô phỏng u nang buồng trứng bị xoắn
Vỡ nang
Bệnh nhân đau bụng liên tục, cơn đau tới đột ngột, hạ vị và hố chậu ấn thấy đau. Thường nang vỡ sẽ gây chảy máu khiến bệnh nhân choáng váng vì mất máu. Khối u tại âm đạo di động, khó xác định.
Các tạng bị chèn ép
Khi khối u phát triển lớn sẽ dẫn tới chèn ép các tạng xung quanh như bàng quang, trực tràng, niệu quản,… Bệnh nhân bị đái rắt, táo bón, ứ nước bể thận, phù chi, chướng cổ.
Có thể thấy, u nang buồng trứng càng để lâu sẽ càng nguy hiểm và đe dọa sức khỏe người bệnh. Do đó chị em luôn được khuyến khích kiểm tra sớm, sàng lọc các dấu hiệu của bệnh. Bác sĩ sẽ có những phương pháp xử lý vấn đề trước khi bệnh trở nặng.
U nang buồng trứng càng để lâu sẽ càng nguy hiểm và đe dọa sức khỏe người bệnh
2. Những thắc mắc phổ biến về xét nghiệm u nang buồng trứng
Khi thực hiện tầm soát u nang buồng trứng, bệnh nhân trải qua một loạt các bước kiểm tra, sàng lọc. Danh mục xét nghiệm đóng vai trò quan trọng mang nhiều ý nghĩa.
2.1. Xét nghiệm u nang buồng trứng là xét nghiệm gì?
Để đảm bảo đủ điều kiện thực hiện xét nghiệm tầm soát ung nang buồng trứng, trước hết bệnh nhân cần tiến hành thăm khám tổng quát, lấy số liệu các chỉ số cơ thể. Đồng thời người bệnh cũng cần cung cấp các thông tin về tuổi tác, tiền sử sinh sản, gia đình, kinh nguyệt,… Sau đó, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện xét nghiệm. Người bệnh được lấy mẫu máu. Mẫu được chuyển vào phòng thí nghiệm để kiểm tra và chẩn đoán. Có 2 phương pháp xét nghiệm phổ biến.
Xét nghiệm nồng độ hormone
Sự chênh lệch của nồng độ các hormone LH, FSH, estradiol, testosterone có trong cơ thể là cơ sở để tiên lượng khả năng mắc u nang buồng trứng.
Xét nghiệm CA-125
Đây là kỹ thuật thông dụng nhất. CA – 125 là loại protein đặc biệt, xuất hiện nhiều trong máu khi tế bào u nang buồng trứng. Lúc này nồng độ CA – 125 vượt ngưỡng 35u/ml. Bác sĩ có cơ sở nghi ngờ khối u nang là ác tính, tiếp tục chỉ định các biện pháp chuyên sâu hơn để kết luận chính xác nhất.
Xét nghiệm CA-125 là xét nghiệm thông dụng nhất trong chẩn đoán u nang buồng trứng
Để đảm bảo kết quả xét nghiệm chính xác, chị em nên thực hiện định kỳ hàng năm hoặc theo chỉ định tần suất của bác sĩ.
2.2. CA – 125 có phải chỉ dùng trong tầm soát u nang buồng trứng?
CA – 125 được gọi là chất chỉ điểm của ung thư buồng trứng. Khi phụ nữ xuất hiện khối u buồng trứng, 80% trường hợp sẽ làm tăng nồng độ CA – 125. Lúc này trường hợp xảy ra có thể là u nang lành tính hoặc ác tính. Xét nghiệm chất này được ứng dụng trong tầm soát ung thư buồng trứng, tiên lượng nguy cơ mắc bệnh, trong đánh giá hiệu quả điều trị bệnh. Từ đó bác sĩ điều chỉnh phương án chữa bệnh cho phù hợp.
Ngoài ung thư buồng trứng, CA – 125 còn được áp dụng trong gói tầm soát các loại ung thư khác như ung thư phổi, vú, đại trực tràng, …
Như vậy, dù có vai trò quan trọng trong tầm soát u nang buồng trứng, nhưng xét nghiệm đơn lẻ không thể khẳng định 100% bản chất căn bệnh này. Chị em vẫn cần thực hiện đầy đủ các bước kiểm tra khác trong gói tầm soát để chắc chắn hơn về kết quả của mình.
Chị em khám sức khỏe tiền hôn nhân cần xét nghiệm sàng lọc u nang
2.3. Khi nào cần thực hiện xét nghiệm u nang buồng trứng?
U nang buồng trứng mang dấu hiệu mờ nhạt, không rõ ràng, dễ nhầm lẫn với các bệnh lý phụ khoa khác như chậm kinh, rối loạn kinh, đau bụng dưới,… Để tìm kiếm nguyên nhân bệnh cũng như có phương pháp xử lý phù hợp, chị em cần tới bệnh viện kiểm tra, thăm khám rõ ràng.
Tại đây, sau khi thăm khám, tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe hay chỉ định của bác sĩ mà đương đơn mới có thể được thực hiện xét nghiệm. Một số trường hợp cụ thể được đồng ý như:
– Chị em khám sức khỏe định kỳ, trong đó có danh mục kiểm tra buồng trứng
– Chị em khám sức khỏe tiền hôn nhân
– Bác sĩ nghi ngờ bệnh nhân mắc u nang buồng trứng
Như vậy, xét nghiệm sàng lọc u nang buồng trứng để thực hiện cần phụ thuộc nhiều yếu tố. Tuy nhiên, điều quan trọng là phụ nữ chủ động kiểm soát và tuân theo đúng hướng dẫn, tư vấn của các chuyên gia, nhờ đó sức khỏe được đảm bảo, chị em an tâm sống khỏe.
