Tay chân miệng là một trong những bệnh truyền nhiễm phổ biến nhất ở trẻ em, đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi. Lây lan nhanh, có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm, tay chân miệng đã và đang được các chuyên gia y tế khuyến cáo phòng ngừa bằng vắc-xin. Bài viết dưới đây cung cấp thông tin chi tiết về vắc-xin tay chân miệng, đọc ngay bố mẹ nhé.
Menu xem nhanh:
1. Tổng quan về vaccine tay chân miệng
Vắc-xin tay chân miệng là một sản phẩm sinh học được phát triển nhằm tạo miễn dịch chủ động cho cơ thể chống lại virus gây tay chân miệng. Hiện nay, các loại vắc-xin này chủ yếu nhằm vào virus EV71 – một trong những tác nhân chính gây tay chân miệng với các biến chứng nguy hiểm. Việc nghiên cứu và phát triển vaccine tay chân miệng đã được tiến hành từ nhiều năm trước, với những kết quả khả quan trong việc giảm tỷ lệ mắc bệnh và biến chứng nặng.

Vắc-xin tay chân miệng chủ yếu nhằm vào virus EV71 – tác nhân gây tay chân miệng với nhiều biến chứng nguy hiểm.
1.1. Cơ chế hoạt động của vắc-xin tay chân miệng
Khi được đưa vào cơ thể, vắc-xin tay chân miệng sẽ kích thích hệ miễn dịch tạo ra các kháng thể đặc hiệu. Những kháng thể này có khả năng nhận diện và tiêu diệt virus gây bệnh khi chúng xâm nhập vào cơ thể. Điều đặc biệt là vắc-xin được sản xuất từ virus đã được bất hoạt hoặc làm yếu đi, do đó hoàn toàn không gây bệnh. Quá trình tạo miễn dịch này giúp cơ thể có khả năng phòng vệ tốt hơn trước nguy cơ mắc tay chân miệng trong tương lai.
1.2. Hiệu quả bảo vệ của vắc-xin tay chân miệng
Các nghiên cứu lâm sàng đã chứng minh hiệu quả bảo vệ đáng kể của vắc-xin tay chân miệng. Theo số liệu thống kê, vắc-xin có khả năng ngăn ngừa khoảng 90% các ca bệnh do virus EV71 gây ra. Không chỉ giảm nguy cơ mắc bệnh, vắc-xin còn góp phần quan trọng trong hạn chế các biến chứng nghiêm trọng có thể dẫn đến tử vong. Thời gian bảo vệ của vắc-xin có thể kéo dài từ 2-3 năm, tùy thuộc đáp ứng miễn dịch của từng cá nhân.
1.3. An toàn và tác dụng phụ của vắc-xin tay chân miệng
Các loại vắc-xin tay chân miệng hiện nay đều đã trải qua quá trình kiểm nghiệm nghiêm ngặt và được chứng minh là an toàn cho trẻ em. Tuy nhiên, giống như các loại vắc-xin khác, có thể xuất hiện một số phản ứng phụ nhẹ sau tiêm như sốt, đau tại chỗ tiêm, mệt mỏi. Những phản ứng này thường tự khỏi sau 1-2 ngày và không để lại hậu quả lâu dài. Các phản ứng phụ nghiêm trọng là rất hiếm gặp và được theo dõi chặt chẽ bởi nhân viên y tế.

Sau tiêm vắc-xin tay chân miệng, trẻ có thể sốt, đau tại chỗ tiêm, mệt mỏi.
2. Tình hình sử dụng vaccine tay chân miệng tại Việt Nam
Mặc dù hiệu quả và tính an toàn đã được chứng minh, chưa có bất kỳ loại vắc-xin tay chân miệng nào được cấp phép lưu hành và sử dụng chính thức tại Việt Nam. Điều này đồng nghĩa với việc các cơ sở y tế trong nước không được phép tiến hành tiêm chủng vaccine tay chân miệng cho người dân. Vắc-xin này cũng chưa được đưa vào chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia. Trong bối cảnh đó, các cơ quan y tế Việt Nam đang tích cực theo dõi và đánh giá tiến triển nghiên cứu vắc-xin trên thế giới, đặc biệt là tại các quốc gia trong khu vực.
Về hoạt động nghiên cứu và phát triển, Việt Nam đang tích cực thu thập và phân tích dữ liệu về các chủng virus gây tay chân miệng tại địa phương. Công tác này được thực hiện nhằm chuẩn bị nền tảng cho nghiên cứu và đánh giá hiệu quả của vắc-xin trong tương lai. Các cơ quan chuyên môn cũng đang xem xét khả năng hợp tác với các đối tác quốc tế trong thử nghiệm lâm sàng vắc-xin khi có cơ hội phù hợp.
Trong khi chờ đợi vắc-xin được phê duyệt, ngành y tế Việt Nam đã và đang triển khai đồng bộ nhiều biện pháp phòng ngừa thay thế. Công tác giám sát dịch bệnh được tăng cường, các chiến dịch truyền thông được đẩy mạnh trên toàn quốc. Người dân được hướng dẫn chi tiết các biện pháp vệ sinh, đồng thời các cơ sở y tế không ngừng nâng cao năng lực chẩn đoán và điều trị tay chân miệng.

Người dân được hướng dẫn chi tiết các biện pháp vệ sinh.
Bộ Y tế, với vai trò là cơ quan quản lý cao nhất về y tế, đang tích cực ban hành và cập nhật các hướng dẫn chuyên môn về phòng chống tay chân miệng. Song song với đó, Cục Quản lý Dược thực hiện nhiệm vụ kiểm soát chặt chẽ việc lưu hành các sản phẩm y tế liên quan, ngăn chặn sử dụng trái phép các loại vắc-xin chưa được cấp phép. Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương cũng đóng vai trò quan trọng trong nghiên cứu đặc điểm dịch tễ và theo dõi sự biến đổi của các chủng virus gây bệnh.
Trong tương lai, Việt Nam đang chuẩn bị các điều kiện cần thiết về cơ sở vật chất và nguồn nhân lực cho việc triển khai vaccine tay chân miệng khi có sản phẩm được cấp phép. Các hướng dẫn và quy trình đánh giá an toàn vắc-xin đang được xây dựng một cách kỹ lưỡng. Điều này thể hiện sự chủ động của ngành y tế trong việc đón đầu những tiến bộ mới trong lĩnh vực phòng chống tay chân miệng.
Ngành y tế liên tục khuyến cáo người dân không tự ý tìm kiếm và sử dụng các loại vaccine tay chân miệng chưa được cấp phép, vì điều này có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe của trẻ em. Thay vào đó, người dân cần tuân thủ nghiêm ngặt các biện pháp phòng bệnh theo hướng dẫn chính thống, đồng thời nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế khi phát hiện các dấu hiệu của bệnh.
Tóm lại, mặc dù hiện tại Việt Nam chưa có vaccine tay chân miệng được cấp phép sử dụng, nhưng các cơ quan chức năng đang nỗ lực không ngừng trong công tác phòng chống dịch bệnh. Việc theo dõi và đánh giá các nghiên cứu vắc-xin trên thế giới vẫn được duy trì thường xuyên, kết hợp với việc tăng cường các biện pháp phòng ngừa hiện có. Điều này thể hiện sự chủ động và trách nhiệm của ngành y tế trong bảo vệ sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là đối với trẻ em – đối tượng dễ bị tổn thương nhất bởi tay chân miệng.
Vắc-xin tay chân miệng là một biện pháp phòng ngừa hiệu quả, góp phần quan trọng trong bảo vệ trẻ em khỏi bệnh truyền nhiễm nguy hiểm này. Với tính an toàn và hiệu quả đã được chứng minh, khi vaccine tay chân miệng được cấp phép lưu hành và sử dụng chính thức tại Việt Nam, phụ huynh nên cân nhắc nghiêm túc việc tiêm vắc-xin này cho con em mình.