U nang buồng trứng là căn bệnh thường gặp ở phụ nữ ở độ tuổi sinh sản. Khối u tuy lành tính nhưng nếu để phát triển quá mức sẽ gây ra những triệu chứng khó chịu, ảnh hưởng tới cuộc sống, sinh hoạt hàng ngày. Ngoài ra, nếu để khối u biến chứng, trở thành ung thư buồng trứng, người bệnh cũng sẽ gặp nguy hiểm khó lường. Nắm rõ các thông tin, kiến thức về bệnh giúp chị em có kế hoạch cải thiện, khắc phục bệnh tốt hơn, đồng thời biết cách điều trị thế nào cho phù hợp với tình trạng của bản thân.
Menu xem nhanh:
1. Thế nào là u nang tại buồng trứng? Phân loại ra sao?
Buồng trứng là cơ quan sinh dục có khả năng điều khiển ngoại tiết cũng như nội tiết của cơ thể người phụ nữ. Buồng trứng có chức năng tạo ra trứng, nuôi dưỡng và phóng thích trứng, tạo ra quá trình hành kinh, thụ thai. Ngoài ra, buồng trứng còn có chức năng điều tiết quá trình sản sinh hormone sinh dục estrogen và progesterone, hỗ trợ hoạt động của tử cung, hệ nội tiết, giúp phát triển các cơ quan sinh dục, nuôi dưỡng da, tóc, vóc dáng mềm mại, duy trì quá trình sản sinh dịch âm đạo, cân bằng sinh lý nữ, thậm chí còn tác động lên tuyến vú và quá trình chuyển hóa xương.
1.1. Thế nào là u nang buồng trứng?
U nang tại buồng trứng là căn bệnh có thể gặp ở bất cứ đối tượng phụ nữ nào. Tuy nhiên, trong độ tuổi sinh sản, phụ nữ có khả năng mắc bệnh rất cao, đồng thời chịu nhiều ảnh hưởng của bệnh hơn những đối tượng ở độ tuổi chưa dậy thì hoặc tiền mãn kinh, mãn kinh.
Khối u này xuất hiện ở một, hoặc thậm chí cả hai bên buồng trứng.
U nang tại buồng trứng có thể là những khối u bên trong chứa dịch, hoặc chất rắn như bã đậu. Bất kể là sự tăng sinh nào tại buồng trứng cũng có thể tạo nên những khối u này. Trong đó, phổ biến nhất là những khối u xuất hiện từ sự tăng sinh của các mô mới bất thường tại buồng trứng.
1.2. U nang buồng trứng được phân chia thành những loại nào?
Theo các chuyên gia, có thể căn cứ vào kết cấu của các khối u mà chia thành hai loại:
– U nang dạng cơ năng:
Đây là những khối u xuất hiện từ sự mất cân bằng hoạt động của hệ nội tiết, rối loạn nội tiết tố của cơ thể.
U nang cơ năng có thể tồn tại ở dạng nang bọc noãn (là các nang noãn đã chín nhưng không vỡ, không làm rụng trứng, gây chậm kinh), nang hoàng thể (sau phóng noãn, các hoàng thể này không teo đi, tiếp tục phát triển và tạo thành các nang có chứa dịch, khiến vùng chậu viêm đau, chảy máu), nang hoàng tuyến (những nang bọc noãn bị hoàng thể hóa, thường xuất hiện ở cả 2 bên buồng trứng, có chứa dịch vàng nhạt, do nhiều nang nhỏ hợp thành).
Biến chứng do u nang cơ năng gồm vỡ nang, gây chảy máu bất thường, xoắn nang, khiến chị em phải chịu những cơn đau bụng từ nhẹ tới nặng.
– U nang dạng thực thể:
U nang dạng này thường là những tổn thương bắt nguồn từ giải phẫu. Khối u phát triển thầm lặng và thường kéo dài trong nhiều năm, có khả năng biến đổi thành ung thư.
U nang tại buồng trứng dạng thực thể gồm u nang nước (khối u chứa dịch trong, cuống dài, mặt ngoài trơn nhẵn, vỏ mỏng, có khả năng di động, có khả năng ung thư hóa, phát hiện nhờ những nhú nhỏ), u nang nhầy (vỏ dày, bên trong chứa dịch nhầy trong, có vách ngăn chia thành nhiều thùy nhỏ, có thể dính vào các cơ quan nội tạng lân cận), u nang bì (vỏ ngoài trơn láng, lẫn sợi cơ, kích thước không to nhưng thường nặng, bên trong chứa lông, tóc, móng hoặc chất bã đậu).
Biến chứng của u nang thực thể là xoắn cuống gây vỡ nang, ảnh hưởng đến khả năng sinh đẻ, gây vô sinh, hiếm muộn, thậm chí chuyển thành ung thư,…
2. U nang tại buồng trứng do đâu?
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra u nang buồng trứng có liên quan mật thiết đến sự thay đổi của các hormone. Vì vậy, có thể chỉ ra một vài nguyên nhân gây bệnh như sau:
– Do sử dụng các loại thuốc tránh thai cấp tốc, gây rối loạn hormone, ảnh hưởng đến hoạt động của hệ nội tiết.
– Ăn uống, sử dụng các loại thực phẩm nhiều dầu mỡ, chất béo, đạm động vật, đường,… kích thích sản sinh quá nhiều insulin, estrogen.
– Nhiễm trùng, viêm vùng chậu.
– Lạc nội mạc tử cung.
– Stress, béo phì.
– Gan nhiễm độc.
3. Triệu chứng điển hình khi có khối u nang tại buồng trứng
U nang buồng trứng tồn tại dưới nhiều dạng khác nhau và thường phát triển âm thầm. Tuy nhiên, chị em vẫn có thể căn cứ vào một vài dấu hiệu, triệu chứng điển hình sau đây để nhận biết sớm căn bệnh này, có kế hoạch đi khám và điều trị.
– Đau, khó chịu tại vùng chậu hoặc thắt lưng.
– Khó chịu, tức hoặc đau vùng bụng dưới, chướng bụng, đầy hơi, buồn nôn.
– Đi tiểu nhiều do u nang phát triển và chèn ép lên bàng quang, khiến tiểu không tự chủ.
– Đau khi giao hợp với những trường hợp u chèn ép lên tử cung, cổ tử cung.
– Gây rối loạn chu kỳ kinh nguyệt, lượng máu kinh, gây đau bụng kinh.
– Thay đổi cân nặng bất thường, chán ăn, người mệt mỏi, suy nhược.
Khi gặp phải những triệu chứng trên, chị em nên nhanh chóng tới gặp bác sĩ chuyên khoa và tiến hành thăm khám, kiểm tra theo chỉ định để sớm phát hiện sự tồn tại của những khối u, lường trước những ảnh hưởng và biết cách kiểm soát, khắc phục sao cho tốt nhất.
4. U nang tại buồng trứng có biến chứng, nguy hiểm không?
Tuy một số trường hợp là u nang lành tính, nhưng không vì vậy mà chị em được phép chủ quan, xem nhẹ bệnh. U nang tại buồng trứng, đặc biệt là u nang thực thể có thể phát triển nhanh một cách thầm lặng, khiến cho nhiều cơ quan khác bị ảnh hưởng, chèn ép.
– Vỡ nang: Khi áp lực bên trong quá lớn, khối u nang có thể bị vỡ và gây chảy máu trong. Dịch trong khối u dễ gây nhiễm trùng, nhiễm khuẩn, phản ứng phúc mạc, gây u dính, thậm chí đe dọa tới tính mạng.
– Xoắn u nang: Xoắn u nang là tình trạng dễ xảy ra ở những khối u có cuống dài, kích thước nhỏ, gây đau bụng, buồn nôn, bụng chướng, đau hạ vị cùng 2 hố chậu.
– Chèn ép các tạng xung quanh: U đã phát triển lớn, chèn ép các cơ quan lân cận như bàng quang, niệu quản, trực tràng, tĩnh mạch,… gây ra nhiều bệnh lý ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe tổng thể của người bệnh.
5. Chẩn đoán, điều trị u nang tại buồng trứng như thế nào?
Để chẩn đoán u nang buồng trứng, các bác sĩ sẽ thực hiện thăm khám kết hợp lâm sàng và cận lâm sàng, cho ra kết quả chính xác nhất. Chẩn đoán lâm sàng, bác sĩ sẽ tiến hành khai thác thông tin của bệnh nhân gồm các triệu chứng thường gặp, chu kỳ kinh nguyệt, đau khi quan hệ tình dục hay không,….
Về cận lâm sàng, vị trí, kích thước và tác động của khối u sẽ được xác định thông qua siêu âm, chụp CT hoặc MRI, một vài xét nghiệm.
Phương pháp điều trị cũng sẽ dựa trên kết quả chẩn đoán, tùy theo loại khối u để đem tới hiệu quả tốt nhất cho mỗi người bệnh.
– Với u xơ cơ năng dạng nang bọc noãn, nang hoàng thể, người bệnh nên theo dõi từ 2 đến 3 tháng xem có nên phẫu thuật hay không.
– Với u xơ thực thể: Biện pháp tốt nhất để loại bỏ các khối u này, bảo vệ sức khỏe là phẫu thuật loại bỏ từ sớm. Người bệnh có thể thực hiện bóc tách khối u hoặc loại bỏ toàn bộ buồng trứng có u nang theo tình hình hiện tại và nguyện vọng của bản thân.
Các phương pháp phẫu thuật u nang hiện đang được áp dụng gồm có:
– Phẫu thuật nội soi: Áp dụng với những trường hợp u nang không có nguy cơ tiến triển thành ung thư, u không dính, không quá to.
– Phẫu thuật mổ mở: Áp dụng với những khối u có kích thước quá lớn, có khả năng gây biến chứng nặng nề, phát triển thành ung thư.
U nang buồng trứng là bệnh lý có thể gây ra nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe của người phụ nữ và có khả năng chuyển thành ung thư. Để loại bỏ những nỗi lo khi bị u nang tại buồng trứng, chị em cần thăm khám phụ khoa định kỳ, phát hiện sớm bệnh và được chỉ định hướng khắc phục phù hợp.
Hiện nay, tại các cơ sở của Hệ thống Y tế Thu Cúc TCI có triển khai các gói khám sàng lọc bệnh phụ khoa cho nhiều đối tượng phụ nữ. Được đầu tư về cơ sở vật chất, máy móc, trang thiết bị, Thu Cúc TCI đã giúp nhiều trường hợp bệnh nhân chẩn đoán sớm, phát hiện u nang tại buồng trứng khi chưa phát triển và gây ra biến chứng khó lường. Đội ngũ bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm, có chuyên môn cao cả trong thăm khám và siêu âm luôn đưa ra những lời khuyên, phương pháp điều trị phù hợp, hiệu quả cho từng trường hợp bệnh nhân.
Bởi vậy, chị em hãy nhớ kỹ tầm quan trọng của việc thăm khám định kỳ và lựa chọn cơ sở khám, chữa phù hợp nhé!