Trị bệnh mất ngủ, người bệnh cần hiểu mất ngủ kéo dài là bệnh gì, nguyên nhân mất ngủ ra sao và tình trạng này ảnh hưởng gì đến sức khoẻ.
Menu xem nhanh:
1. Bệnh mất ngủ như thế nào?
Giấc ngủ có vai trò quan trọng đối với sức khỏe và tinh thần. Ngủ đủ giúp cơ thể được nghỉ ngơi và hồi phục năng lượng. Một người bình thường, thời gian ngủ trung bình sẽ khoảng 7 – 8 giờ mỗi đêm, hoặc dao động từ 4 – 11 giờ. Một giấc ngủ chất lượng phải đáp ứng các yêu cầu cơ bản bao gồm: đủ giờ, đủ sâu, cảm thấy khoẻ khoắn, tỉnh táo sau khi thức dậy…
Khảo sát cho thấy thời gian ngủ trung bình của mỗi người giảm dần theo tuổi tác… Mất ngủ có nhiều dạng như: Khó ngủ, ngủ không sâu giấc, không thể ngủ suốt đêm… Trị bệnh mất ngủ cần áp dụng kết hợp nhiều biện pháp và đòi hỏi sự kiên trì của người bệnh.
2. Dấu hiệu bệnh mất ngủ xảy ra
Khi bị mất ngủ, người bệnh thường có các biển hiện sau:
– Khó đi vào giấc ngủ.
– Khó duy trì giấc ngủ dài.
– Thức dậy sớm.
– Không tỉnh táo hoặc thấy mệt mỏi sau khi thức dậy.
– Tỉnh giấc nhiều lần khi ngủ và khó đi ngủ lại.
3. Nguyên nhân gây mất ngủ là gì?
Bệnh mất ngủ xảy ra do rất nhiều nguyên nhân. Nếu chỉ bị mất ngủ thoáng qua, đó có thể do một số nguyên nhân:
– Căng thẳng, stress.
– Rối loạn giờ thức và ngủ trong ngày do thay đổi lịch làm việc hay chênh lệch múi giờ.
– Sử dụng các chất kích thích như trà, cà phê, thuốc lá, rượu… vào buổi chiều, tối.
– Ăn quá no trước khi đi ngủ, gây đầy bụng, khó tiêu, ợ hơi.
– Các yếu tố về môi trường xung quanh: nhiều ánh sáng, tiếng ồn, nhiệt độ cao, phòng quá kín…
4. Mất ngủ dấu hiệu bệnh gì?
Nếu mất ngủ kéo dài mà không rõ nguyên nhân, thì có thể là mất ngủ mãn tính. Mất ngủ mãn tính thường báo hiệu sức khỏe gặp vấn đề hoặc do cơ thể mắc một số bệnh sau:
4.1. Bệnh dị ứng
Trong không khí tồn tại các chất gây dị ứng gây viêm mũi và làm nghẹt mũi. Những triệu chứng này xảy ra có thể làm giấc ngủ gián đoạn nghiêm trọng, gây bệnh mất ngủ.
4.2. Bệnh viêm khớp
Những người bị viêm khớp thường gặp khó khăn khi ngủ. Viêm khớp và giấc ngủ là một vòng luẩn quẩn. Khi bị viêm khớp, người bệnh thường đau nhức dẫn tới khó ngủ. Ngược lại, khó ngủ cũng làm cơn đau nhức khớp trở nên trầm trọng hơn.
4.3. Bệnh tim
Bệnh động mạch vành cũng như các vấn đề về tim mạch và phổi khác là nguyên nhân gây ra bệnh mất ngủ.
4.4. Các vấn đề tuyến giáp
Tuyến giáp hoạt động quá mức làm cho chức năng trao đổi chất khác tăng tốc, khiến người bệnh thường xuyên thấy bồn chồn và tràn đầy năng lượng. Điều này khiến cơ thể khó thư giãn để chìm vào giấc ngủ.
4.5. Trào ngược dạ dày thực quản
Ở độ tuổi từ 45-64, đây là một trong những nguyên nhân dễ dẫn tới tình trạng mất ngủ. Triệu chứng của bệnh là ho, ợ nóng và nghẹt thở khi nằm xuống. Chính những triệu chứng này sẽ gây ra bệnh mất ngủ.
4.6. Thay đổi nội tiết tố
Sự thay đổi nội tiết tố có thể làm cho phụ nữ ở giai đoạn tiền mãn kinh, mãn kinh ngủ không ngon giấc.
4.7. Bệnh lý khác
Mất ngủ còn có thể liên quan đến một số bệnh tâm thần như: trầm cảm, hưng cảm, rối loạn stress sau chấn thương, rối loạn lo âu lan tỏa, nghiện (rượu, các dạng thuốc phiện), tâm thần phân liệt hoặc sa sút trí tuệ.
Ngoài ra, một số bệnh lý liên quan đến giấc ngủ như: ngưng thở khi ngủ, chứng hoảng sợ khi ngủ, ác mộng, mộng du… cũng có thể gây mất ngủ.
5. Tác hại của bệnh mất ngủ
Dù bị mất ngủ thoáng qua hay mất ngủ mãn tính, người bệnh cũng sẽ gặp các vấn đề gây hại đến sức khỏe và tinh thần như:
– Tinh thần không tỉnh táo, thường xuyên thấy buồn ngủ và kém linh hoạt.
– Cơ thể mệt mỏi, hay cáu gắt, dễ dẫn tới trầm cảm.
– Giảm khả năng tập trung, ảnh hưởng đến khả năng làm việc, học tập, tinh thần không tỉnh táo dễ gây tai nạn khi lái xe hay khi vận hành máy móc…
6. Nguyên tắc trong trị bệnh mất ngủ
Điều trị mất ngủ chủ yếu là chữa trị triệu chứng và nguyên nhân. Người bệnh nên điều trị theo chỉ định của bác sĩ, tránh tự ý sử dụng thuốc vì có thể gây ra tác dụng phụ nguy hiểm.
Người bị mất ngủ cần tuân thủ các nguyên tắc sau khi chữa trị:
6.1. Loại bỏ nguyên nhân chủ quan
Các nguyên nhân chủ quan như uống cà phê vào buổi tối, ăn quá no vào buổi tối trước khi đi ngủ, thay đổi múi giờ, căng thẳng trong công việc… có thể được người bệnh tự điều chỉnh và không cần dùng thuốc.
6.2. Chuẩn bị giấc ngủ
Giữ tâm trạng thoải mái trước khi ngủ. Đặt giường ngủ nơi thoáng mát, trải chăn, mền giường sạch sẽ, tránh ánh sáng và tiếng ồn…
6.3. Sử dụng thuốc trị bệnh mất ngủ
Khi sử dụng thuốc phải có chỉ định và hướng dẫn từ bác sĩ chuyên khoa. Một số loại thuốc chống trầm cảm hay chống lo âu cũng có thể được sử dụng cho bệnh nhân bị mất ngủ đang xuất hiện dấu hiệu trầm cảm.
Một số thuốc an thần cũng có hiệu quả tốt. Tuy nhiên, loại thuốc này ít được bác sĩ khuyến khích sử dụng điều trị bệnh mất ngủ. Ngoài ra, người bệnh có thể dùng các loại dược thảo đông y như tim sen, lá vông… để cải thiện tình trạng bệnh.
6.4. Liệu pháp tâm lý trị bệnh mất ngủ
Nên gác lại suy nghĩ, lo lắng và công việc khi đến giờ đi ngủ. Nếu không ngủ được sau 10 – 15 phút, người bệnh có thể tập một vài động tác nhẹ nhàng, thư giãn, nghe nhạc nhẹ… để hạn chế tối đa triệu chứng của bệnh.