Bệnh tay chân miệng là bệnh lý dễ gặp ở trẻ nhỏ. Nếu không điều trị kịp thời, trẻ có thể gặp các biến chứng nguy hiểm. Vậy trẻ bị tay chân miệng phải làm gì?
Menu xem nhanh:
1. Những thông tin cơ bản về bệnh tay chân miệng cha mẹ đã biết?
1.1. Khái niệm ngắn gọn về bệnh tay chân miệng
Bệnh tay chân miệng là một loại bệnh truyền nhiễm, có khả năng lây lan nhanh từ người này sang người khác, chủ yếu thông qua đường tiêu hóa. Bệnh được gây ra bởi virus đường ruột có trong nước bọt, phỏng nước và phân của những người bị nhiễm bệnh.
Tay chân miệng là bệnh lý thường gặp ở trẻ nhỏ
Mặc dù bệnh tay chân miệng có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng nó thường phổ biến nhất ở trẻ em dưới 5 tuổi, đặc biệt là nhóm dưới 3 tuổi. Bệnh này thường có tính chất lành tính, tuy nhiên, nếu không được chăm sóc và điều trị đúng cách, nó có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm não, viêm màng não, viêm cơ tim, phù phổi cấp tính và có thể dẫn đến tử vong nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
1.2. Biểu hiện bệnh tay chân miệng ở trẻ là gì?
Thời gian ủ bệnh thông thường từ khi nhiễm bệnh tới khi khởi phát triệu chứng là 3-7 ngày.
Bệnh thường bắt đầu với các biểu hiện như sốt (sốt thường kéo dài 24-48 giờ), chán ăn, mệt mỏi và thường xuyên bị đau họng.
Sau đó, khoảng 1-2 ngày, trẻ xuất hiện triệu chứng đau trong miệng, có đốm đỏ như phỏng rộp và sau đó trở thành vết loét. Vết loét thường nằm trên lưỡi, nướu răng (lợi) và niêm mạc má.
Bên cạnh đó, bệnh nhân tay chân miệng còn bị phát ban trên da, không ngứa trong 1-2 ngày với những đốm màu đỏ, đôi khi còn có hiện tượng rộp da. Ban thường nằm trong lòng bàn tay, lòng bàn chân, mông hoặc ở cơ quan sinh dục.
Đặc biệt, người bị bệnh tay chân miệng có thể không biểu hiện triệu chứng hoặc chỉ có phát ban, loét miệng. Nhiều trường hợp, bệnh có thể diễn biến nhanh với các triệu chứng về thần kinh, hô hấp và dẫn đến tử vong.
2. Trẻ bị tay chân miệng phải làm sao?
Để chăm sóc bệnh tay chân miệng một cách đúng cách và giúp trẻ tránh các biến chứng nguy hiểm, cha mẹ có thể tham khảo các phương pháp sau:
– Đảm bảo trẻ có chế độ ăn dễ tiêu và uống đủ nước mát. Tránh cho trẻ ngậm vú nhựa và ăn thức ăn thô cứng, đặc biệt là các loại thức ăn có vị chua và cay.
– Chỉ sử dụng thuốc hạ sốt và giảm đau như paracetamol. Việc sử dụng các loại thuốc khác phải được theo chỉ định của bác sĩ. Nếu trẻ sốt cao, hãy đảm bảo trẻ được bổ sung đủ nước để tránh mất nước cơ thể.
Vệ sinh răng miệng đúng cách phòng ngừa bệnh tay chân miệng
– Vệ sinh miệng của trẻ bằng dung dịch sát khuẩn. Dùng các loại dung dịch sát khuẩn để làm sạch các vết thương ngoài da do phỏng nước để tránh bị nhiễm khuẩn.
– Khuyến khích trẻ súc miệng bằng nước muối sinh lý nếu trẻ đã làm được. Điều này giúp làm sạch miệng và giảm sự lây lan của virus.
– Thực hiện cách ly trẻ bị bệnh với những trẻ chưa nhiễm bệnh. Người lớn khi chăm sóc trẻ bị tay chân miệng cũng nên đeo khẩu trang và rửa tay sạch bằng xà phòng để sát khuẩn và tránh lây nhiễm sang những trẻ khác.
– Vật dụng cá nhân của trẻ bị bệnh như quần áo, tã lót cần được ngâm trong dung dịch sát khuẩn hoặc luộc qua nước sôi và sử dụng riêng biệt cho từng trẻ.
– Tắm rửa và vệ sinh nhẹ nhàng cho trẻ hàng ngày bằng nước sạch để tránh nhiễm khuẩn.
– Theo dõi tình trạng bệnh của trẻ và phản ứng kịp thời nếu có dấu hiệu bất thường.
Lưu ý: Bệnh tay chân miệng có khả năng lây lan mạnh nhất trong tuần đầu tiên phát bệnh, và virus gây bệnh có thể tồn tại trong phân trong vài tháng. Do đó, khi chăm sóc trẻ bị tay chân miệng, cần lưu ý để tránh lây nhiễm bệnh sang các trẻ khác.
Nếu trẻ có các triệu chứng như sốt cao kéo dài từ 48 tiếng trở đi, quấy khóc, nôn nhiều lần, ngủ lịm, run tay chân, hay bị giật mình đặc biệt khi trẻ thức, thở nhanh, mạch nhanh, đi loạng choạng – những dấu hiệu cảnh báo về biến chứng nguy hiểm, cha mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay để điều trị kịp thời và tránh các hậu quả đáng tiếc xảy ra.
3. Bệnh tay chân miệng có tái phát?
Ngoài hai chủng virus gây bệnh tay chân miệng phổ biến ở trẻ em Việt Nam hiện nay là EV71 và Coxsackie A16 còn có hơn 10 chủng khác thuộc nhóm virus đường ruột (còn gọi là Enterovirus) có thể gây bệnh tay chân miệng cho trẻ. Do đó, bệnh có thể tái phát nhiều lần. Trẻ vẫn có miễn dịch với loại virus đã mắc trước đó, nhưng loại virus mới mắc có thể chưa có miễn dịch. Vì vậy, vẫn phải áp dụng các biện pháp phòng bệnh liên tục cho trẻ, không nên lơ là.
Thăm khám để được điều trị hiệu quả
Đến thời điểm hiện tại, vẫn chưa có vắc xin để phòng bệnh tay chân miệng. Tuy nhiên, các bậc cha mẹ có thể thực hiện các biện pháp phòng ngừa bệnh tay chân miệng cho trẻ bằng những cách sau:
– Thường xuyên rửa tay và chân cho trẻ bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn, đặc biệt là trước và sau khi ăn và đi vệ sinh.
– Cha mẹ cần đeo khẩu trang và thực hiện vệ sinh cá nhân, rửa tay bằng xà phòng trước và sau khi chăm sóc bé. Đặc biệt, khi thay quần áo, tã, tiếp xúc với phân, nước bọt hay khăn trải giường của bé.
– Thường xuyên vệ sinh các vật dụng ở xung quanh trẻ như đồ chơi, tay nắm cửa, lan can,…
– Lau sàn nhà bằng nước lau sàn để giữ vệ sinh.
– Trong trường hợp trẻ đã mắc bệnh tay chân miệng, trong khoảng thời gian từ 10-14 ngày kể từ ngày phát bệnh, cần cách ly trẻ tại nhà và không cho trẻ đến nhà trẻ, trường học hoặc các nơi đông người để tránh lây lan. Phân và các chất thải của bệnh nhân cần được thu gom và xử lý đúng cách, không để phát bệnh.
Hy vọng qua bài viết, các bậc cha mẹ sẽ có thêm kiến thức cơ bản về các dấu hiệu, cách chăm sóc trẻ tại nhà cũng như cách phòng bệnh tay chân miệng cho trẻ em. Trong quá trình chăm sóc trẻ bị tay chân miệng, nếu thấy bất kỳ dấu hiệu bệnh chuyển nặng nào, cần đưa trẻ đi khám bác sĩ sớm nhất có thể.
