U tuyến thượng thận hai bên là căn bệnh hiếm gặp và đa số các trường hợp là lành tính. Bệnh gây ra một số rối loạn trong chức năng nội tiết và để lâu sẽ rất nguy hiểm. Vậy nên cần tìm hiểu kỹ nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa bệnh hiệu quả.
Menu xem nhanh:
1. U tuyến thượng thận hai bên là gì?
Tuyến thượng thận thường nhỏ, nặng khoảng 10g, có màu hơi vàng. Mỗi người có hai tuyến thượng thận, ở trên mỗi thận. Tuyến này có vai trò vô cùng quan trọng với hệ thống nội tiết của cơ thể. Tuyến thượng thận có hai phần:
– Tuyến thượng thận vỏ ngoài (adrenal cortex)
– Tuyến thượng thận tủy bên trong (adrenal medulla). Cả hai phần này đều có vai trò quan trọng trong hệ thống nội tiết của cơ thể.
U tuyến thượng thận 2 bên là một tình trạng hiếm gặp khi khối u phát triển trên cả hai tuyến thượng thận. Tình trạng này có thể là một khối u ác tính (ung thư) hoặc là một khối u lành tính (không ung thư) trong cả hai tuyến thượng thận.
Hình ảnh tuyến thượng thận hai bên
2. Nguyên nhân u tuyến thượng thận hai bên
U tuyến thượng thận 2 bên có thể có nhiều nguyên nhân khác nhau, chưa rõ nguyên nhân cụ thể gây ra căn bệnh này.
2.1. Yếu tố Di truyền
Một số kiểu di truyền có thể gia tăng nguy cơ phát triển khối u tuyến thượng thận:
– Khu phức hợp Carney: Đây là một loại di truyền hiếm gặp, nó có thể gây ra nhiều khối u tuyến thượng thận và các khối u khác trên cơ thể.
Hội chứng Li-Fraumeni: Đây là một bệnh di truyền hiếm gây ra sự tăng nguy cơ mắc nhiều loại ung thư, bao gồm cả u tuyến thượng thận.
– Đa sản nội tiết loại 2 (Multiple Endocrine Neoplasia Type 2, MEN2): Loại di truyền này có thể gây ra khối u tuyến thượng thận và các khối u nội tiết khác.
– U sợi thần kinh loại 1 (Neurofibromatosis Type 1, NF1): Tuyến thượng thận có thể bị ảnh hưởng trong trường hợp này, và người bị NF1 có nguy cơ cao mắc nhiều loại khối u, bao gồm u tuyến thượng thận.
2.2. Ung thư di căn
Ngoài các yếu tố di truyền, u tuyến thượng thận 2 bên cũng có thể xuất hiện như một phần của quá trình ung thư di căn từ các cơ quan khác trong cơ thể. Trường hợp phổ biến nhất là ung thư phổi di căn tuyến thượng thận. Khi ung thư từ một vị trí khác lan tới tuyến thượng thận, nó có thể tạo ra các khối u tuyến thượng thận.
Chẩn đoán và điều trị u tuyến thượng thận hai bên đòi hỏi sự thăm khám và theo dõi từ bác sĩ chuyên gia về ung thư và nội tiết để xác định nguyên nhân cụ thể và lựa chọn phương pháp điều trị tốt nhất cho mỗi trường hợp.
3. Dấu hiệu u tuyến thượng thận
U tuyến thượng thận 2 bên (Bilateral adrenal tumor) có thể gây ra nhiều triệu chứng và dấu hiệu khác nhau tùy thuộc vào loại khối u, kích thước của nó và hormone mà nó sản xuất.
Hình ảnh u tuyến thượng thận hai bên
3.1. U tuyến thượng thận hai bên gây huyết áp cao
U tuyến thượng thận hai bên có thể sản xuất quá nhiều hormone aldosterone, dẫn đến tăng áp lực máu.
3.2. Yếu và mệt
Sự sản xuất quá nhiều hormone cortisol có thể gây ra cảm giác yếu đuối và mệt mỏi.
3.3. U tuyến thượng thận hai bên có thể gây bệnh đái tháo đường
Các khối u tuyến thượng thận có thể ảnh hưởng đến sự cân bằng đường huyết, gây tăng đường trong máu hoặc dẫn đến bệnh đái tháo đường.
3.4. Mức độ kali thấp
U tuyến thượng thận có thể làm giảm mức kali trong máu, gây ra các vấn đề liên quan đến cân bằng điện giải trong cơ thể.
3.5. Tóc phát triển quá mức
Sự sản xuất quá nhiều hormone giới tính (androsterone) có thể gây ra sự phát triển tóc quá mức ở phụ nữ.
3.6. Đổ mồ hôi nhiều
Sự sản xuất quá nhiều hormone adrenaline và noradrenaline có thể dẫn đến đổ mồ hôi nhiều hơn so với bình thường.
3.7. Tăng, giảm cân bất thường
Sự thay đổi trong cân nặng có thể xảy ra do tác động của hormone cortisol.
3.8. Rạn da, mỡ tích tụ
Căng da do tăng cân nhanh hoặc do sự thay đổi của hormone cortisol có thể gây ra rạn da. Mỡ có thể tích tụ ở vùng cổ và mặt do tác động của hormone cortisol.
3.9. Chán nản, lo lắng
Sự sản xuất quá nhiều hormone cortisol có thể ảnh hưởng đến tâm trạng và gây ra các vấn đề tâm lý.
3.10. Loãng xương
Sự sản xuất quá nhiều hormone cortisol có thể gây ra sự mất mát khoáng chất từ xương, dẫn đến loãng xương.
4. Cách chẩn đoán u tuyến thượng thận
Chẩn đoán u tuyến thượng thận thường bắt đầu với việc thực hiện một loạt các xét nghiệm và quá trình đánh giá, bao gồm xét nghiệm máu và nước tiểu, chẩn đoán hình ảnh và trong một số trường hợp, có thể cần thiết đến sinh thiết tuyến thượng thận.
4.1. Xét nghiệm máu và nước tiểu
– Xét nghiệm hormone: Xác định mức hormone trong máu có thể giúp xác định liệu có sự cản trở hoặc sự thay đổi về hormone do u tuyến thượng thận gây ra. Điều này bao gồm đo mức cortisol, aldosterone, adrenaline, noradrenaline, và các hormone khác liên quan đến tuyến thượng thận.
– Xét nghiệm chức năng thận: Kiểm tra chức năng thận bằng cách đo mức đường và các chỉ số thận như creatinine và urea nitrogen trong máu.
– Xét nghiệm điện giải: Đo mức kali, natri, và các khoáng chất khác trong máu để xác định xem có sự cân bằng điện giải bất thường nào không.
Xét nghiệm máu kiểm tra tuyến thượng thận
4.2. Chẩn đoán hình ảnh
– Siêu âm (ultrasound): Siêu âm có thể được sử dụng để xem xét kích thước và hình dạng của tuyến thượng thận và xác định có sự xuất hiện của khối u.
– CT scan (computed tomography): CT scan là một phương pháp hình ảnh tiên tiến giúp xác định vị trí và kích thước của khối u tuyến thượng thận. Nó cung cấp hình ảnh chi tiết của bên trong cơ thể.
– MRI (magnetic resonance imaging): MRI cũng được sử dụng để xem xét tuyến thượng thận và khối u một cách chi tiết hơn.
4.3. Sinh thiết tuyến thượng thận (Adrenal Biopsy)
Trong một số trường hợp, khi các xét nghiệm không thể xác định chính xác tính chất của khối u, bác sĩ có thể quyết định thực hiện sinh thiết tuyến thượng thận. Trong quá trình này, một mẫu nhỏ của tuyến thượng thận hoặc khối u sẽ được lấy ra để kiểm tra dưới kính hiển vi.
Quyết định về cách chẩn đoán u tuyến thượng thận hai bên cụ thể sẽ phụ thuộc vào tình trạng cụ thể của bệnh nhân và những dấu hiệu và triệu chứng hiện diện. Bác sĩ chuyên khoa về tuyến thượng thận sẽ đưa ra quyết định cuối cùng về cách chẩn đoán và tiếp theo điều trị.
