Yoga là một bộ môn ngày càng phổ biến, được nhiều người ưa chuộng khi đem lại sự dẻo dai cho cơ thể và nhiều lợi ích đối với sức khỏe. Có rất nhiều trường phái yoga khác nhau và mỗi trường phái lại có một đặc điểm và công dụng riêng, cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết sau đây.
Menu xem nhanh:
1. Nguồn gốc và các trường phái yoga
Yoga là một bộ môn thực hành cổ xưa từ Ấn Độ và đã phát triển và lan rộng trên khắp thế giới, trở thành một phần quan trọng trong cuộc sống hiện đại. Từ “yoga” bắt nguồn từ tiếng Sanskrit, có nghĩa là “hợp nhất” hoặc “kết nối”, phản ánh sự kết hợp giữa cơ thể, tâm trí và tinh thần.
Tuy nhiên, yoga không chỉ đơn thuần là những bài tập thể chất, mà còn bao gồm các triết lý sống và tinh thần giúp con người tìm đến sự cân bằng, hài hòa và thanh tịnh nội tâm. Theo thời gian, yoga đã phát triển thành nhiều trường phái khác nhau, mỗi trường phái mang đến những phương pháp và triết lý riêng biệt.
2. Các trường phái yoga phổ biến
1.2 Hatha Yoga – Một trong những trường phái yoga cổ điển và cơ bản
Tên gọi “Hatha” xuất phát từ sự kết hợp giữa hai từ “Ha” (mặt trời) và “Tha” (mặt trăng), biểu tượng cho sự cân bằng giữa năng lượng dương và âm. Hatha Yoga tập trung vào việc cân bằng cơ thể và tâm trí thông qua các tư thế (asana), kỹ thuật thở (pranayama) và thiền định. Đây là nền tảng của nhiều trường phái yoga hiện đại.
Hatha Yoga thường bao gồm các tư thế cơ bản như Tư thế cây (Vrksasana), Tư thế chiến binh (Virabhadrasana), Tư thế rắn hổ mang (Bhujangasana) và Tư thế ngồi thiền (Padmasana). Các buổi tập Hatha Yoga thường nhẹ nhàng và chậm rãi, phù hợp cho người mới bắt đầu, giúp họ hiểu và nắm vững các nguyên tắc cơ bản của yoga trước khi thử sức với các trường phái khác.
2.2 Vinyasa Yoga
Vinyasa Yoga, còn được gọi là Flow Yoga, là một trường phái tập trung vào sự kết hợp liên tục giữa hơi thở và chuyển động cơ thể. Từ “Vinyasa” trong tiếng Sanskrit có nghĩa là “sắp xếp theo một cách đặc biệt”, thể hiện sự liền mạch và mượt mà trong chuỗi các động tác. Mỗi động tác trong Vinyasa đều đi kèm với một hơi thở, tạo thành một dòng chảy năng lượng liên tục.
Các buổi tập Vinyasa thường có nhịp độ nhanh, linh hoạt và sáng tạo, giúp người tập nâng cao sức mạnh cơ bắp, độ dẻo dai và sức bền. Người tập thường sẽ trải qua một loạt các tư thế từ cơ bản đến nâng cao, bao gồm cả các chuỗi động tác như Chào mặt trời (Surya Namaskar). Đối với những người ưa thích sự năng động và thử thách, Vinyasa Yoga là lựa chọn lý tưởng.
2.3 Ashtanga Yoga
Ashtanga Yoga là một trường phái yoga năng động và đòi hỏi sự kiên nhẫn, kỷ luật cao. Được phát triển bởi Sri K. Pattabhi Jois vào thế kỷ 20, Ashtanga Yoga tuân theo một chuỗi các tư thế được cố định theo một thứ tự nhất định. Có sáu chuỗi tư thế trong Ashtanga, từ cơ bản đến nâng cao, mỗi chuỗi tập trung vào việc làm mạnh cơ thể, cải thiện sự linh hoạt và thanh lọc nội tâm.
Đặc điểm nổi bật của Ashtanga Yoga là việc kết hợp giữa hơi thở (ujjayi pranayama), tập trung (drishti) và các khóa năng lượng (bandhas), giúp người tập duy trì sự kết nối mạnh mẽ giữa cơ thể và tâm trí. Chuỗi bài tập trong Ashtanga rất nghiêm ngặt và đòi hỏi sự tập trung cao độ, do đó, Ashtanga Yoga thường phù hợp với những người đã có kinh nghiệm tập yoga hoặc những ai muốn thử thách bản thân với các bài tập đòi hỏi sức mạnh và sự kiên nhẫn.
2.4 Iyengar Yoga
Iyengar Yoga là trường phái yoga được phát triển bởi B.K.S. Iyengar, nhấn mạnh vào tính chính xác và sự thăng bằng trong từng tư thế. Iyengar Yoga đặc biệt chú trọng đến việc sắp xếp cơ thể đúng cách và sử dụng các dụng cụ hỗ trợ như gạch yoga, dây đai, và chăn để giúp người tập dễ dàng hơn trong việc thực hiện các tư thế một cách chính xác và an toàn.
Một điểm đặc biệt của Iyengar Yoga là các buổi tập thường kéo dài hơn so với các trường phái khác, nhằm đảm bảo người tập có thời gian để tìm hiểu và thực hành đúng tư thế. Iyengar Yoga phù hợp với mọi đối tượng, từ người mới bắt đầu cho đến người cao tuổi hoặc người có các vấn đề về sức khỏe cần điều chỉnh.
2.5 Kundalini Yoga
Kundalini Yoga là một trường phái yoga mang tính tâm linh cao, tập trung vào việc đánh thức năng lượng Kundalini – một nguồn năng lượng tiềm ẩn được cho là nằm ở đáy cột sống. Thông qua các kỹ thuật thở, tư thế, âm nhạc và thiền định, Kundalini Yoga giúp kích hoạt và dẫn dắt năng lượng này đi lên qua các luân xa trong cơ thể, từ đó mang lại sự giác ngộ và thức tỉnh tâm linh.
Các buổi tập Kundalini Yoga thường bao gồm các bài tập thở mạnh (breath of fire), các bài tập chuyển động nhanh, kết hợp với các câu chú và thiền định. Mục tiêu của Kundalini Yoga không chỉ là cải thiện sức khỏe thể chất mà còn là tìm kiếm sự cân bằng tinh thần, sự thức tỉnh và kết nối với tâm linh cao hơn.
2.6 Bikram Yoga – Trường phái yoga kiên trì và thích nghi với môi trường
Bikram Yoga, hay còn gọi là Hot Yoga, là một trường phái yoga hiện đại, do Bikram Choudhury phát triển. Đặc trưng của Bikram Yoga là các buổi tập được thực hiện trong phòng nóng với nhiệt độ khoảng 40°C và độ ẩm cao. Mỗi buổi tập kéo dài khoảng 90 phút và bao gồm 26 tư thế cùng hai bài tập thở.
Môi trường nhiệt độ cao trong phòng tập giúp cơ thể dẻo dai hơn, dễ dàng thực hiện các tư thế và đồng thời tăng cường quá trình đào thải độc tố qua mồ hôi. Tuy nhiên, Bikram Yoga cũng đòi hỏi sự kiên trì và thích nghi với môi trường nhiệt độ khắc nghiệt, nên không phải ai cũng phù hợp với trường phái này.
2.7 Yin Yoga
Yin Yoga là một trường phái yoga chậm rãi và tĩnh lặng, tập trung vào việc kéo dài và làm mềm các mô liên kết sâu bên trong cơ thể như gân, dây chằng và khớp. Yin Yoga giúp cải thiện sự linh hoạt, tăng cường tuần hoàn máu và thúc đẩy quá trình hồi phục cơ thể.
Trong các buổi tập Yin Yoga, người tập thường duy trì các tư thế trong thời gian dài, từ 3 đến 5 phút hoặc hơn, để giúp cơ thể thư giãn sâu và loại bỏ căng thẳng. Yin Yoga rất phù hợp cho những người muốn giảm căng thẳng, cải thiện sự linh hoạt và tìm kiếm sự bình an trong tâm hồn.
2.8 Power Yoga
Power Yoga là một trường phái yoga hiện đại, phát triển từ Ashtanga Yoga, nhưng không tuân theo một chuỗi tư thế cố định. Power Yoga tập trung vào sức mạnh, sức bền và sự linh hoạt, giúp người tập rèn luyện cơ bắp và đốt cháy năng lượng hiệu quả.
Các buổi tập Power Yoga thường có nhịp độ nhanh, bao gồm các động tác mạnh mẽ và liên tục, phù hợp cho những ai muốn tập luyện thể thao và giảm cân. Power Yoga là sự kết hợp hoàn hảo giữa sức mạnh của cơ thể và tinh thần, mang đến những lợi ích toàn diện cho người tập.
Yoga là một hành trình không chỉ mang lại lợi ích về sức khỏe thể chất mà còn giúp chúng ta khám phá và nuôi dưỡng tinh thần, tìm kiếm sự bình yên và hài hòa trong cuộc sống. Mỗi trường phái yoga mang đến những giá trị và lợi ích riêng, phù hợp với nhu cầu và mục tiêu cá nhân của mỗi người. Điều quan trọng là hãy lắng nghe cơ thể và tâm trí, chọn cho mình một trường phái yoga giúp cân bằng giữa thể chất, tinh thần và tinh thần, đồng thời duy trì sự kiên nhẫn và tinh thần học hỏi trong suốt hành trình này.