Ung thư cổ tử cung không phải căn bệnh xa lạ, nhất là ở phụ nữ. Nguyên nhân chính gây ra bệnh này là do nhiễm virus HPV (Human Papillomavirus – Virus Papillomavirus ở người). Mặc dù bệnh ung thư cổ tử cung có thể điều trị được, nhưng tiêm phòng HPV là biện pháp hiệu quả nhất để dự phòng bệnh lý này. Bài viết cung cấp thông tin chi tiết về tiêm thuốc HPV, đối tượng tiêm chủng, lợi ích và các vấn đề liên quan.
Menu xem nhanh:
1. Virus HPV là gì?
1.1 Tìm hiểu chi tiết về Virus HPV (Human Papillomavirus)
Virus HPV (Human Papillomavirus) – tức Papillomavirus ở người – là một loại virus DNA rất phổ biến, lây truyền qua da và niêm mạc. Hiện nay, có hơn 200 chủng HPV khác nhau được xác định, trong đó:
Theo thống kê có khoảng 40 chủng HPV có thể lây truyền qua đường tình dục.
Khoảng 100 chủng HPV không lây truyền qua đường tình dục, thường gây ra mụn cóc ở tay và chân.
1.2 Các nhóm virus HPV theo nguy cơ gây bệnh
Nguy cơ thấp: Không gây ung thư, thường gây ra mụn cóc thông thường ở tay, chân.
Nguy cơ trung bình: Có thể gây ra các thương tổn tiền ung thư, nhưng nếu phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể hồi phục hoàn toàn.
Nguy cơ cao: Gồm các chủng HPV 16, 18, 31, 33, 45, 52 và 58, có liên quan đến hầu hết các trường hợp ung thư cổ tử cung, âm đạo, âm hộ, dương vật, cũng như một số loại ung thư vùng đầu cổ.
1.3 Cách thức lây nhiễm HPV
Quan hệ tình dục mà không có các biện pháp bảo vệ an toàn với người nhiễm virus HPV.
Tiếp xúc trực tiếp với da hoặc niêm mạc của người nhiễm virus (ít gặp hơn).
Lưu ý:
Virus HPV có thể tồn tại trên da hoặc niêm mạc trong thời gian dài, ngay cả khi không có triệu chứng.
Mặc dù lây truyền qua da, nhưng nguy cơ lây nhiễm qua tiếp xúc da thông thường như chạm tay, ôm hôn là rất thấp.
1.4 Triệu chứng của nhiễm HPV
– Trong nhiều trường hợp, nhiễm HPV không gây ra bất kỳ triệu chứng nào.
– Cũng có thể xuất hiện một số triệu chứng trong một số trường hợp như: Mụn cóc sinh dục (Mụn cóc mềm, màu hồng nhạt, thường mọc ở vùng sinh dục, hậu môn.)
– Thay đổi tế bào cổ tử cung: Phát hiện qua xét nghiệm Pap smear định kỳ.
2. Lợi ích, đối tượng nên tiêm thuốc HPV và lịch tiêm
2.1 Ưu điểm
Việc tiêm vắc xin (hoặc gọi một cách đơn giản là tiêm thuốc HPV) giúp giảm thiểu đáng kể nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung và các bệnh lý khác liên quan đến HPV.
An toàn và hiệu quả.
Chi phí tiêm vắc xin thấp hơn so với chi phí điều trị các bệnh lý do HPV gây ra.
Bảo vệ sức khỏe về lâu dài cho đối tượng chị em phụ nữ.
2.2 Đối tượng được khuyến cáo tiêm thuốc HPV
Trẻ gái và phụ nữ từ 9 đến 45 tuổi: Trước đây, độ tuổi được khuyến cáo tiêm vắc xin HPV là từ 9 đến 26 tuổi nhưng hiện nay Bộ Y Tế đã ban hành quy định mở rộng độ tuổi tiêm chủng lên 45 tuổi. Do vậy, chị em phụ nữ đừng bỏ qua mũi tiêm quan trọng này để phòng bệnh.
Nam giới: Vắc xin HPV cũng có thể được tiêm cho nam giới từ 9 đến 45 tuổi để phòng ngừa các bệnh lý liên quan đến HPV như mụn cóc sinh dục và ung thư dương vật.
Lưu ý: Quyết định tiêm vắc xin HPV cần được tham khảo ý kiến của bác sĩ để phù hợp với tình trạng sức khỏe cá nhân.
2.3 Lịch tiêm thuốc HPV
Lịch trình tiêm vắc xin HPV phụ thuộc vào tuổi bắt đầu tiêm chủng và loại vắc xin sử dụng.
Lịch trình 2 mũi: Dành cho trẻ em gái từ 9 đến 14 tuổi. Mũi tiêm thứ nhất tiêm trong thời điểm này, mũi thứ hai tiêm cách mũi thứ nhất 6-12 tháng.
Lịch trình 3 mũi: Dành cho nam và nữ từ 15 tuổi đến 45 tuổi. Mũi tiêm thứ nhất tiêm trong thời điểm này, mũi thứ hai tiêm cách mũi thứ nhất 2 tháng, mũi thứ ba tiêm cách mũi thứ nhất 6 tháng.
Lưu ý: Lịch trình tiêm chủng có thể thay đổi tùy theo từng loại vắc xin và khuyến cáo của bác sĩ.
3. Các loại vắc xin HPV
Hiện nay, Việt Nam có một số loại vắc xin HPV được sử dụng phổ biến, bao gồm:
– Gardasil: Phòng ngừa các chủng HPV 16, 18, 6 và 11 (bên cạnh 16 và 18, chủng 6 và 11 gây ra khoảng 90% các trường hợp mụn cóc sinh dục).
– Gardasil 9: Phòng ngừa các chủng HPV 16, 18, 6, 11, 31, 33, 45, 52 và 58 (bên cạnh các chủng được đề cập ở Gardasil, Gardasil 9 có thể phòng ngừa thêm một số chủng HPV khác).
Bác sĩ sẽ tư vấn về loại vắc xin phù hợp dựa trên tình trạng sức khỏe và nhu cầu của từng người.
4. Tác dụng phụ
Vắc xin HPV thường được dung nạp tốt, nhưng cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ nhẹ, thường chỉ kéo dài trong vài ngày, bao gồm:
Đau, đỏ, sưng tại chỗ tiêm
Sốt nhẹ
Mệt mỏi
Đau đầu
Các tác dụng phụ nghiêm trọng sau khi tiêm vắc xin HPV rất hiếm gặp. Tuy nhiên, nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng bất thường nào sau khi tiêm, hãy thông báo ngay cho bác sĩ.
5. Lưu ý khi tiêm thuốc HPV
Tham khảo ý kiến của bác sĩ để xác định xem bạn có phù hợp để tiêm vắc xin HPV hay không. Bác sĩ sẽ kiểm tra sức khỏe tổng quát và tiền sử bệnh lý để đưa ra lời khuyên phù hợp.
Thông báo cho bác sĩ về các loại thuốc, thực phẩm chức năng đang sử dụng để tránh tương tác thuốc.
Cần tiêm đủ liều theo phác đồ bác sĩ chỉ định để đảm bảo hiệu quả phòng ngừa.
Vắc xin HPV không thay thế cho việc tầm soát ung thư cổ tử cung định kỳ. Tầm soát Pap smear vẫn cần được thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ.
Vắc xin HPV có hiệu quả cao nhất khi tiêm trước khi quan hệ tình dục. Tuy nhiên, tiêm vắc xin ở độ tuổi trưởng thành vẫn có lợi ích trong việc phòng ngừa các chủng HPV chưa từng nhiễm trước đó.
Bệnh ung thư cổ tử cung rất nguy hiểm nhưng lại có biện pháp để phòng ngừa. Tiêm thuốc HPV là một biện pháp hiệu quả giúp bảo vệ sức khỏe phụ nữ. Bằng cách tiêm chủng đúng lịch trình và kết hợp với việc tầm soát ung thư cổ tử cung định kỳ, phụ nữ có thể chủ động bảo vệ bản thân khỏi căn bệnh này.