Uốn ván là bệnh lý nguy hiểm có khả năng gây tử vong cao. Cho đến hiện nay không có phương pháp nào chữa uốn ván mà chỉ có điều trị kiểm soát triệu chứng. Biện pháp hiệu quả nhất để phòng bệnh chính là tiêm ngừa uốn ván đầy đủ theo phác đồ khuyến cáo.
Menu xem nhanh:
1. Tại sao phải tiêm ngừa uốn ván và những loại vắc xin uốn ván hiện nay?
1.1. Tầm quan trọng của phổ cập vắc xin tiêm ngừa uốn ván
Tiêm ngừa uốn ván (hay còn gọi là tiêm vắc xin uốn ván) là một phương pháp phòng ngừa hiệu quả để bảo vệ người dân khỏi bệnh uốn ván.
Uốn ván là một bệnh nhiễm trùng thần kinh nghiêm trọng do vi khuẩn Clostridium tetani gây ra. Vi khuẩn này thường được tìm thấy trong đất, phân động vật và các vật dụng bị ô nhiễm. Uốn ván có thể gây ra các triệu chứng như co giật, cứng cơ và khó thở. Trong những trường hợp nghiêm trọng, uốn ván có thể dẫn đến tử vong.
Có thể tóm gọn lợi ích của tiêm phòng uốn ván trong những ý chính sau:
– Phòng ngừa bệnh tật hiệu quả: Việc tiêm vắc xin giúp cơ thể sản xuất kháng thể chống lại virus này, từ đó bảo vệ bạn khỏi bị nhiễm trùng trong trường hợp có tiếp xúc với vi khuẩn uốn ván.
– Loại bỏ bệnh truyền nhiễm: Tiêm phòng không chỉ bảo vệ người được tiêm mà còn giúp ngăn ngừa virus lây lan từ người này sang người khác, từ đó loại bỏ bệnh truyền nhiễm.
– Đóng góp vào chiến dịch toàn cầu loại bỏ uốn ván: Tiêm phòng uốn ván đã đóng vai trò quan trọng trong chiến dịch loại bỏ uốn ván trên toàn cầu. Nhờ vào các nỗ lực tiêm phòng rộng rãi, nhiều quốc gia đã có thể loại bỏ hoàn toàn bệnh uốn ván.
Nhìn chung, tiêm phòng uốn ván có tầm quan trọng lớn trong việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng, ngăn chặn lây lan của bệnh tật và đóng góp vào nỗ lực loại bỏ uốn ván trên toàn cầu.
Tiêm ngừa uốn ván là một phương pháp phòng ngừa hiệu quả để bảo vệ người dân khỏi bệnh uốn ván.
1.2. Tiêm ngừa uốn ván bằng vắc xin gì?
Hiện nay có thể sử dụng những loại vắc xin sau để đề phòng uốn ván:
– Vắc xin uốn ván đơn: Vắc xin uốn ván hấp phụ TT là loại vắc xin uốn ván đơn phổ biến nhất. Vắc xin được làm từ giải độc tố uốn ván tinh chế và tá chất hấp phụ Aluminium phosphate. Tá chất hấp phụ Aluminium phosphate là một chất giúp giải độc tố uốn ván được hấp thụ vào cơ thể.
– Vắc xin uốn ván kết hợp gồm vắc xin 3 trong 1, 4 trong 1, 5 trong 1 và 6 trong 1. Cụ thể:
Vắc xin 3 trong 1 Adacel và Boostric là các loại vắc xin giúp cơ thể sản xuất kháng thể chống lại ba bệnh truyền nhiễm nguy hiểm gồm bạch hầu, ho gà và uốn ván. Vắc xin Adacel được sản xuất bởi Sanofi Pasteur, trong khi vắc xin Boostric được sản xuất bởi GlaxoSmithKline.
Vắc xin 4 trong 1 Tetraxim sản xuất bởi Sanofi Pasteur là một loại vắc xin kết hợp giúp cơ thể sản xuất kháng thể chống lại bốn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm gồm bạch hầu, ho gà, uốn ván và bại liệt. .
Vắc xin 5 trong 1 Quinvaxem hay ComBE Five là loại vắc xin nằm trong chương trình tiêm chủng mở rộng giúp cơ thể sản xuất kháng thể chống lại năm bệnh truyền nhiễm nguy hiểm bao gồm uốn ván và ho gà, bạch hầu, bại liệt, viêm phổi/viêm màng não do vi khuẩn Haemophilus influenzae týp B (Hib) và viêm gan B.
Vắc xin 6 trong 1 Hexaxim và Infanrix hexa là các loại vắc xin kết hợp giúp cơ thể sản xuất kháng thể chống lại sáu bệnh truyền nhiễm nguy hiểm gồm bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, viêm phổi/viêm màng não do vi khuẩn Haemophilus influenzae týp B (Hib) và viêm gan B. Vắc xin Hexaxim được sản xuất bởi Sanofi Pasteur, trong khi vắc xin Infanrix hexa được sản xuất bởi GlaxoSmithKline.
2. Phác đồ tiêm ngừa uốn ván theo khuyến cáo
Theo đó phác đồ tiêm chủng cho từng loại vắc xin nêu trên như sau:
2.1. Vắc xin TT
Vắc xin uốn ván hấp phụ TT được chỉ định tiêm bắp cho trẻ từ 2 tháng tuổi và người trưởng thành với liều dùng 0.5ml. Lịch tiêm được chia ra cho các đối tượng như sau:
– Đối tượng chưa bao giờ tiêm vắc xin có kháng nguyên uốn ván: Tiêm 5 mũi, 3 mũi đầu theo lịch 0-4-6 tuần, 2 mũi sau cách nhau và cách mũi trước ít nhất 1 năm.
– Đối tượng bị thương đã tiêm vắc xin cơ bản có thành phần kháng nguyên uốn ván: Nhắc lại 1 mũi, không cần tiêm huyết thanh kháng độc tố uốn ván.
– Đối tượng bị thương chưa tiêm vắc xin cơ bản có thành phần kháng nguyên uốn ván: Tiêm theo lịch cơ bản kèm theo huyết thanh kháng độc tố uốn ván vào ngày tiêm mũi đầu.
– Phụ nữ lần đầu có thai đã tiêm các mũi vắc xin cơ bản, đã nhắc lại vắc xin phòng uốn ván trước khi mang thai: Nhắc lại 1 mũi ít nhất 1 tháng trước sinh.
– Phụ nữ lần đầu có thai chưa tiêm các mũi vắc xin cơ bản hoặc chưa nhắc lại: Tiêm 2 mũi vắc xin cách nhau 30 ngày, mũi 2 trước sinh ít nhất 4 tuần.
– Phụ nữ mang thai từ lần thứ hai: Nhắc lại 1 mũi trước sinh ít nhất 1 tháng, không cần để ý đến khoảng cách giữa các lần mang thai.
Vắc xin uốn ván hấp phụ TT được chỉ định tiêm bắp cho trẻ từ 2 tháng tuổi và người trưởng thành.
2.2. Vắc xin 3 trong 1 (Adacel/Boostric)
Vắc xin 3 trong 1 (Adacel hoặc Boostric) được chỉ định tiêm bắp cho trẻ em từ 4 tuổi, phụ nữ tiền mang thai, phụ nữ có thai ở 3 tháng giữa hoặc cuối thai kỳ, người bị thương hoặc người chủ động tiêm phòng với liều dùng 0.5ml.
Lịch tiêm vắc xin 3 trong 1 với số mũi tiêm phụ thuộc vào lịch sử tiêm chủng của từng đối tượng:
– Người chưa bao giờ tiêm vắc xin có kháng nguyên uốn ván, bạch hầu, ho gà: Tiêm 3 mũi cơ bản theo lịch 0-1-6 tháng.
– Người đã tiêm các mũi cơ bản: Tiêm 1 mũi cách mũi cuối tối thiểu 30 ngày và nhắc lại mỗi 10 năm.
2.3. Vắc xin 4 trong 1 (Tetraxim)
Vắc xin 4 trong 1 (Tetraxim) được chỉ định tiêm bắp cho trẻ em 2 tháng – 13 tuổi với liều dùng 0.5ml.
Lịch tiêm vắc xin 4 trong 1 với số mũi tiêm phụ thuộc vào lịch sử tiêm chủng của trẻ:
– Trẻ chưa bao giờ tiêm vắc xin: Tiêm 3 mũi cơ bản theo lịch 0-1-2 tháng hoặc 0-1-6 tháng.
– Trẻ đã tiêm các mũi cơ bản: Nhắc lại 1 mũi sau mũi sau mũi 4 khoảng 4 năm (thường rơi vào khoảng trẻ được 4-6 tuổi).
2.4. Vắc xin 6 trong 1 (Hexaxim/Infanrix hexa)
Vắc xin 6 trong 1 (Hexaxim hoặc Infanrix hexa) được chỉ định tiêm bắp cho trẻ em 6 tuần – 2 tuổi với liều dùng 0.5ml.
Lịch tiêm cơ bản gồm 3 mũi khi trẻ được 2, 3, 4 tháng tuổi và nhắc lại 1 mũi sau 12 tháng.
3. Phản ứng phụ cần quan tâm sau tiêm ngừa uốn ván
Tác dụng phụ sau tiêm phòng uốn ván thường nhẹ và tự hết trong vài ngày. Hầu hết mọi người chỉ gặp các triệu chứng như đau, đỏ hoặc sưng tại chỗ tiêm. Các tác dụng phụ nghiêm trọng do tiêm phòng uốn ván rất hiếm gặp.
Các tác dụng phụ thường gặp sau tiêm phòng uốn ván bao gồm:
– Đau, đỏ hoặc sưng tại chỗ tiêm.
– Mệt mỏi.
– Sốt nhẹ.
– Đau đầu.
– Buồn nôn hoặc nôn.
Các tác dụng phụ nghiêm trọng sau tiêm phòng uốn ván rất hiếm gặp nhưng có thể xảy ra bao gồm:
– Phản ứng dị ứng nghiêm trọng (phản vệ) như khó thở, sưng mặt, lưỡi, cổ họng, phát ban, chóng mặt, ngất xỉu.
– Viêm cơ tim.
– Viêm màng não.
Nếu gặp bất kỳ triệu chứng bất thường nào sau khi tiêm phòng uốn ván, hãy gọi ngay cho bác sĩ hoặc đến cơ sở y tế gần nhất.
Tóm lại, tiêm ngừa uốn ván là cách hiệu quả nhất để bảo vệ bạn khỏi bệnh uốn ván, một bệnh nhiễm trùng thần kinh nghiêm trọng có thể dẫn đến tử vong. Nếu bạn có nhu cầu tìm hiểu thêm thông tin về tiêm chủng uốn ván, hãy liên hệ với Hệ thống Y tế Thu Cúc TCI để được tư vấn tận tình.
