Xạ trị là một trong những phương pháp phổ biến trong điều trị bệnh ung thư. Ngoài tác dụng làm nhỏ kích thước, tiêu diệt tế bào ung thư và giảm nhẹ các triệu chứng bệnh trong trường hợp ung thư đã di căn, xạ trị cũng có những tác dụng phụ nhất định. Vậy, tác dụng phụ của xạ trị ung thư là gì?
Xạ trị là phương pháp điều trị sử dụng chùm tia năng lượng cao như tia X, electron, proton… để điều trị ung thư. Xạ trị đã được áp dụng trong điều trị ung thư từ lâu và với sự tiến bộ của khoa học y tế trong điều trị bệnh ung thư, ngày càng có nhiều kĩ thuật xạ trị mới được áp dụng với mục đích tăng hiệu quả điều trị bệnh, giảm tác dụng phụ của xạ trị ở mức thấp nhất.
Menu xem nhanh:
Những tác dụng phụ của xạ trị
Tác dụng phụ của xạ trị ung thư phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm cả kĩ thuật xạ trị được áp dụng, thể trạng, tình trạng tiến triển ung thư cũng như thời gian và liều lượng tia xạ chiếu vào cơ thể.
Hiện nay, có 3 cách xạ trị chủ yếu là xạ trị ngoài, xạ trị trong và xạ trị hệ thống.
- Xạ trị ngoài: dùng máy hướng trực tiếp chùm bức xạ tới khối u
- Xạ trị trong (xạ trị áp sát): tia xạ được đưa vào bên trong cơ thể người bệnh bằng cách cấy phóng xạ vào trong hoặc tiếp giáp với khối u.
- Xạ trị hệ thống: bệnh nhân sẽ được nuốt hoặc tiêm phóng xạ vào máu để tiêu diệt tế bào ung thư.
Tác dụng phụ của xạ trị được chia thành hai loại chính là tác dụng phụ cấp tính và tác dụng phụ mạn tính, có thể ảnh hưởng đến hầu hết các cơ quan của cơ thể.
Ngoài da
Xạ trị có thể gây một số tác dụng ngoài ý muốn trên da sau khoảng 7 ngày điều trị, biểu hiện từ nhẹ đến nặng như:
- Phát ban
- Da bị kích ứng, mẩn đỏ, rát
- Rụng lông, tóc
- Khô da, tróc vảy
Vùng đầu cổ
Tiến hành xạ trị điều trị ung thư đầu cổ (ung thư vòm họng, ung thư khoang miệng…) bệnh nhân có thể gặp phải một số tác dụng phụ như:
- Khó chịu ở miệng
- Đỏ, loét miệng
- Răng yếu
- Sưng, đau cổ, đặc tuyến nước bọt
- Viêm, phù thanh quản…
Các triệu chứng này có thể sẽ giảm chỉ sau khoảng 2 – 3 tuần điều trị.
Sọ não
Xạ trị vùng đầu có thể gây một số tác dụng phụ như buồn nôn, nhức đầu, tăng áp lực nội sọ, hành vi thay đổi, tâm lý căng thẳng, bất an…
Vùng hầu và thực quản
Vùng hầu và thực quản cũng có thể chịu những tác động của xạ trị. Người bệnh có thể gặp phải một số tác dụng phụ như:
- Viêm vùng hầu, thực quản
- Khó nuốt
- Đau khi nuốt nước bọt, thức ăn…
Thông thường, các tác dụng phụ của xạ trị có thể gặp sẽ được bác sĩ thông báo trước đến cho bệnh nhân để tránh gây tâm lý hoang mang cho người bệnh. Có những triệu chứng sẽ tự khỏi sau khi kết thúc điều trị nhưng cũng có những triệu chứng cần điều trị bằng thuốc.Khắc phục các tác dụng phụ gặp phải như thế nào tùy thuộc vào tình trạng của mỗi người.