Bà bầu bị táo bón: Nguyên nhân và cách xử lý hiệu quả

Bà bầu bị táo bón là tình trạng phổ biến trong thai kỳ, khiến nhiều mẹ mệt mỏi, chướng bụng, ăn uống kém và dễ mắc trĩ. Nguyên nhân chủ yếu đến từ sự thay đổi hormone, chế độ ăn ít chất xơ, uống sắt hoặc ít vận động. Vậy mẹ bầu bị táo bón nên làm gì để cải thiện an toàn mà không ảnh hưởng đến thai nhi? Hãy cùng Thu Cúc TCI tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây để tìm ra giải pháp hiệu quả nhất nhé!

1. Bà bầu bị táo bón là tình trạng gì?

Bà bầu bị táo bón là hiện tượng đi tiêu ít hơn 3 lần mỗi tuần, phân khô, cứng và khó rặn. Đây là vấn đề thường gặp ở phụ nữ mang thai, đặc biệt trong giai đoạn giữa và cuối thai kỳ.Mặc dù táo bón không gây ảnh hưởng trực tiếp đến em bé, nhưng lại khiến mẹ cảm thấy nặng nề, đầy bụng, thậm chí có thể gây trĩ hoặc nứt hậu môn nếu kéo dài. Vì vậy, nhận biết sớm và điều chỉnh kịp thời sẽ giúp mẹ có một thai kỳ dễ chịu, khỏe mạnh hơn.

2. Nguyên nhân khiến mẹ bầu dễ gặp tình trạng táo bón

2.1. Thay đổi hormone khi mang thai – Một trong những nguyên nhân phổ biến khiến bà bầu bị táo bón

Trong thời kỳ mang thai, hormone progesterone tăng cao khiến nhu động ruột hoạt động chậm lại. Thức ăn di chuyển lâu hơn trong đường tiêu hóa khiến nước bị hấp thu nhiều hơn, dẫn đến phân khô và cứng.

2.2. Bổ sung quá nhiều vi chất sắt và các loại vitamin cần thiết

Việc bổ sung sắt và canxi là cần thiết cho sự phát triển của thai nhi, nhưng nhiều loại viên uống có thể khiến mẹ bầu bị táo bón. Nếu gặp tình trạng này, mẹ nên trao đổi với bác sĩ để được đổi sang loại sắt hữu cơ hoặc sắt kết hợp chất xơ giúp dễ hấp thu hơn.

2.3. Thực đơn thiếu chất xơ và không cung cấp đủ lượng nước cho cơ thể

Ăn ít rau xanh, trái cây tươi và ngũ cốc nguyên hạt là nguyên nhân phổ biến gây táo bón khi mang thai. Ngoài ra, việc không uống đủ nước khiến phân khô cứng và khó di chuyển trong ruột.

2.4. Thiếu hoạt động thể chất hoặc nằm quá nhiều

Việc ngồi hoặc nằm nhiều trong thai kỳ khiến nhu động ruột bị chậm lại. Càng ít vận động, mẹ càng dễ bị đầy bụng, khó tiêu và táo bón.

2.5. Tử cung chèn ép lên ruột

Khi thai nhi lớn dần, tử cung mở rộng và chèn ép lên ruột, làm cản trở quá trình di chuyển của phân. Đây là nguyên nhân khiến bà bầu bị táo bón nặng hơn ở những tháng cuối thai kỳ.

3. Dấu hiệu thường gặp khi mẹ bầu bị táo bón

Táo bón là tình trạng khá phổ biến trong thai kỳ, tuy nhiên nhiều mẹ thường chủ quan, chỉ đến khi tình trạng nặng mới để ý. Việc sớm nhận biết các dấu hiệu bà bầu bị táo bón giúp mẹ chủ động điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt, hạn chế biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe mẹ và bé.

3.1. Đi tiêu ít hơn 3 lần/tuần

Mẹ bầu có thể thấy số lần đi đại tiện giảm rõ rệt so với trước khi mang thai, có khi vài ngày mới đi được một lần.

3.2. Phân khô, cứng, vón cục

Khi bị táo bón, lượng nước trong phân giảm khiến phân trở nên khô và cứng, gây khó khăn mỗi khi đi tiêu. Mẹ có thể cảm nhận rõ rệt cảm giác “rát” và “kẹt” khi rặn.

3.3.Cảm giác đầy bụng, chướng hơi

Do thức ăn lưu lại lâu trong đường ruột, quá trình tiêu hóa bị chậm lại, khiến mẹ thường xuyên có cảm giác đầy hơi, bụng nặng nề và khó chịu.

3.4. Mệt mỏi, chán ăn

Táo bón kéo dài làm mẹ cảm thấy uể oải, đầy bụng, ăn không ngon, dẫn đến giảm hấp thu dinh dưỡng — ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe thai kỳ.

3.5. Rặn mạnh khi đi tiêu, có thể đau rát hoặc chảy máu hậu môn

Việc rặn nhiều gây tổn thương niêm mạc hậu môn, làm xuất hiện tình trạng nứt kẽ hậu môn hoặc chảy máu. Nếu để lâu, có thể dẫn đến bệnh trĩ – một vấn đề khá phổ biến ở mẹ bầu.

Lưu ý: Nếu mẹ bầu bị táo bón kéo dài, kèm theo triệu chứng đau bụng dữ dội, buồn nôn hoặc thấy máu trong phân, nên đi khám sớm tại cơ sở y tế uy tín để được kiểm tra và xử lý đúng cách. Việc điều trị sớm giúp phòng tránh biến chứng và bảo vệ sức khỏe thai nhi tốt hơn.

4. Cách xử lý hiệu quả khi bà bầu bị táo bón

4.1. Bổ sung nhiều chất xơ là cách hiệu quả giúp bà bầu bị táo bón nhanh cải thiện

– Ăn nhiều rau xanh như rau mồng tơi, rau lang, rau dền, bông cải xanh…
– Tăng cường trái cây như chuối chín, đu đủ, cam, lê, mận, táo…
– Bổ sung ngũ cốc nguyên hạt, hạt chia, hạt lanh, yến mạch: Mẹ nên đảm bảo mỗi ngày có khoảng 25–30g chất xơ để duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh.

4.2. Uống đủ nước

Uống 1,5–2 lít nước mỗi ngày, có thể kết hợp thêm sữa, nước ép trái cây hoặc nước chanh ấm buổi sáng để kích thích tiêu hóa. Lưu ý: Khi tăng chất xơ, mẹ cần uống đủ nước để tránh tình trạng phân cứng ngược lại.

4.3. Vận động nhẹ nhàng

Các bài tập như đi bộ, yoga bầu, bơi nhẹ không chỉ giúp máu lưu thông tốt mà còn kích thích nhu động ruột hoạt động hiệu quả hơn. Mỗi ngày, mẹ nên duy trì vận động khoảng 20–30 phút để giảm nguy cơ táo bón.

4.4. Giữ nếp sinh hoạt đi vệ sinh đúng giờ mỗi ngày

– Nên đi vệ sinh vào buổi sáng sau khi ăn hoặc uống nước ấm.
– Khi có cảm giác buồn đi vệ sinh, mẹ bầu nên chủ động đi ngay để tránh tình trạng táo bón.
– Có thể kê ghế nhỏ dưới chân khi ngồi để tạo tư thế dễ rặn hơn.

5. Biện pháp giúp mẹ bầu phòng tránh tình trạng táo bón trong thai kỳ

Để phòng ngừa táo bón trong thai kỳ, mẹ bầu nên duy trì chế độ dinh dưỡng lành mạnh với nhiều rau xanh và trái cây tươi mỗi ngày, đồng thời uống đủ nước để hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn. Bên cạnh đó, việc vận động nhẹ nhàng thường xuyên giúp kích thích nhu động ruột, giảm nguy cơ đầy hơi, khó tiêu. Giữ tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng cũng là yếu tố quan trọng giúp cơ thể hoạt động nhịp nhàng hơn. Đặc biệt, mẹ bầu nên khám thai định kỳ để bác sĩ theo dõi tình trạng tiêu hóa và khả năng hấp thu dinh dưỡng, đảm bảo sức khỏe mẹ và bé luôn ở trạng thái tốt nhất.

6. Khi nào bà bầu bị táo bón cần gặp bác sĩ?

Mẹ nên thăm khám nếu:

– Táo bón kéo dài trên 1 tuần
– Có máu trong phân hoặc đau rát hậu môn
– Phân đen, kèm đau bụng hoặc nôn
– Dù đã điều chỉnh chế độ ăn uống nhưng tình trạng vẫn không cải thiện.

Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng, chỉ định xét nghiệm và hướng dẫn sử dụng thuốc hoặc thực phẩm hỗ trợ phù hợp, an toàn cho thai kỳ.

Bà bầu bị táo bón là hiện tượng thường gặp nhưng hoàn toàn có thể cải thiện bằng cách ăn uống đủ chất xơ, uống nhiều nước, duy trì vận động và giữ tinh thần thoải mái. Nếu tình trạng không cải thiện hoặc đi kèm triệu chứng bất thường, mẹ nên thăm khám sớm để được hướng dẫn điều trị đúng cách – đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé trong suốt thai kỳ.