Giai đoạn tiến triển nguy hiểm của bệnh ung thư cổ tử cung
Bệnh ung thư cổ tử cung là một trong những bệnh lý phổ biến ở phụ nữ, đặc biệt trong độ tuổi sinh sản. Tuy đây là bệnh lý có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả nếu phát hiện sớm, nhưng nhiều trường hợp lại chỉ được chẩn đoán khi đã ở giai đoạn muộn, gây nguy hiểm đến tính mạng. Vậy điều gì khiến căn bệnh này trở nên nghiêm trọng? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các giai đoạn tiến triển của ung thư cổ tử cung.
1. Nguy cơ mắc cao mắc bệnh ung thư cổ tử cung
1.1. Tính chất nguy hiểm của ung thư cổ tử cung mà bạn chưa biết
Ung thư cổ tử cung là nỗi lo của hàng triệu phụ nữ trên toàn cầu. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ước tính có khoảng 660.000 ca mắc mới ung thư cổ tử cung vào năm 2022. Đáng buồn hơn, cùng năm đó, có tới 350.000 trường hợp tử vong do căn bệnh này, với 94% số ca tử vong xảy ra ở các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình.
Tại Việt Nam, theo thống kê của Globocan năm 2022, mỗi năm có khoảng 4.000 ca mắc mới ung thư cổ tử cung và hơn 2.000 ca tử vong, với tỷ lệ tử vong là 2,1 trên 100.000 người. Ung thư cổ tử cung xếp thứ tư về mức độ phổ biến, và là nguyên nhân ung thư hàng đầu thứ hai trong độ tuổi sinh sản, sau ung thư vú.
Mặc dù thường được chẩn đoán ở phụ nữ từ 35-50 tuổi, nhưng ngày càng có nhiều trường hợp phụ nữ trẻ, thậm chí mới 30 tuổi, đã phát hiện ra các tổn thương tiền ung thư.
1.2. Tác nhân gây mắc bệnh ung thư cổ tử cung
Nguyên nhân hàng đầu dẫn đến ung thư cổ tử cung là do nhiễm virus HPV, một loại virus lây truyền qua đường tình dục. Thống kê cho thấy, hơn 99% các ca ung thư cổ tử cung có liên quan đến HPV, đặc biệt hai chủng nguy hiểm nhất là HPV 16 và 18, gây ra hơn 70% số ca bệnh.
Quá trình từ khi nhiễm virus đến khi phát triển thành ung thư thường mất từ 15-20 năm. Tuy nhiên, ở những phụ nữ có hệ miễn dịch suy yếu (ví dụ như người nhiễm HIV không được điều trị), quá trình này có thể nhanh hơn, chỉ mất khoảng 5-10 năm.
Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh ta cần chú ý đến bao gồm:
– Bắt đầu dậy thì và quan hệ tình dục từ quá sớm, đặc biệt ở tuổi vị thành niên
– Quan hệ với bạn tình nhiễm HPV hoặc có nhiều bạn tình
– Suy giảm chức năng miễn dịch, điển hình ở người nhiễm HIV
– Hút thuốc lá, kể cả hút chủ động hay hít khói thuốc thụ động
– Trải qua nhiều lần sinh nở khi còn trong độ tuổi sinh sản
– Vệ sinh cá nhân không đúng cách hoặc sống trong môi trường thiếu điều kiện vệ sinh
2. Các giai đoạn tiến triển nguy hiểm của bệnh ung thư cổ tử cung
2.1. Giai đoạn 3 khi mắc ung thư cổ tử cung
Ở giai đoạn 3, ung thư đã lan rộng ra khỏi cổ tử cung nhưng vẫn giới hạn trong vùng chậu, chưa di căn đến các cơ quan xa. Giai đoạn này được chia nhỏ hơn tùy thuộc vào mức độ lan rộng:
– Giai đoạn IIIA: Ung thư đã lan đến một phần ba dưới của âm đạo nhưng chưa lan đến thành chậu (khu vực giữa xương hông).
– Giai đoạn IIIB: Ung thư đã lan đến thành chậu và/hoặc khối u đã lớn đến mức chèn ép hoặc làm tắc nghẽn một hoặc cả hai niệu quản (ống dẫn nước tiểu từ thận xuống bàng quang), gây ra các vấn đề về thận (ví dụ thận ứ nước, suy thận).
– Giai đoạn IIIC: Giai đoạn này được chia thành IIIC1 và IIIC2 dựa trên sự lan rộng của ung thư đến các hạch bạch huyết.
Mặc dù chưa di căn xa, giai đoạn 3 đã cho thấy mức độ bệnh đã trở nên nghiêm trọng và phức tạp hơn, đòi hỏi phác đồ điều trị tích cực hơn.
2.2. Thông tin về giai đoạn 4 khi ung thư di căn
Đây là giai đoạn nặng nhất, khi tế bào ung thư đã vượt khỏi khu vực vùng chậu và lan tới các cơ quan ở xa như phổi, gan, xương hay các hạch bạch huyết xa.
– Giai đoạn IVA: Khối u đã phát triển và ảnh hưởng đến những cơ quan lân cận như bàng quang và trực tràng.
– Giai đoạn IVB: Ung thư di căn đến gan, phổi, xương hoặc các hạch xa trong cơ thể.
– Giai đoạn này được gọi là ung thư di căn và việc điều trị thường chỉ mang tính chất kiểm soát triệu chứng, kéo dài thời gian sống và nâng cao chất lượng cuộc sống.
3. Triệu chứng rõ ràng khi mắc bệnh ung thư cổ tử cung giai đoạn nặng
3.1. Các triệu chứng nếu như ung thư đã di căn đến các hạch bạch huyết
Hạch bạch huyết đóng vai trò quan trọng trong việc lọc độc tố và chống nhiễm trùng. Khi ung thư lan đến đây, bạn có thể cảm nhận thấy:
– Phát hiện hạch sưng cứng bất thường trong vùng chậu
– Phù chân hoặc bụng do tắc nghẽn dòng chảy của dịch bạch huyết (gây phù bạch huyết)
3.2. Triệu chứng bệnh ung thư cổ tử cung khi di căn sang gan
Nếu ung thư cổ tử cung di căn đến gan, bạn có thể gặp các triệu chứng sau:
– Khó chịu hoặc đau ở phía bên phải bụng (khu vực gan)
– Buồn nôn hoặc nôn mửa
– Ăn uống kém và giảm cân không rõ lý do
– Bụng sưng to (cổ trướng): Do tích tụ dịch trong khoang bụng
– Vàng da: Da và lòng trắng mắt chuyển sang màu vàng do gan bị tổn thương, không thể xử lý bilirubin
– Ngứa da
3.3. Dấu hiệu khi ung thư di căn đến phổi
Khi ung thư đã lan đến phổi, các triệu chứng thường liên quan đến hô hấp:
– Ho kéo dài không dứt: Cơn ho tiếp diễn nhiều ngày mà không có dấu hiệu giảm.
– Hơi thở ngắt quãng: Cảm thấy khó thở, thở dốc dù không làm việc nặng.
– Ho ra máu: Khạc ra đờm có lẫn máu.
– Tràn dịch màng phổi: Sự tích tụ dịch giữa thành ngực và phổi, gây khó thở và đau ngực.
3.4. Dấu hiệu khi ung thư di căn vào xương
Ung thư cổ tử cung cũng có thể di căn đến xương. Triệu chứng nổi bật nhất là đau xương:
– Đau xương: Thường là cơn đau liên tục, âm ỉ hoặc nhói, thường xuyên xuất hiện và có thể làm bạn thức giấc vào ban đêm.
– Xương yếu và dễ gãy: Các xương bị ảnh hưởng có thể trở nên giòn hơn và dễ bị gãy (gãy xương bệnh lý) ngay cả với chấn thương nhẹ.
Lưu ý: Đau xương không phải lúc nào cũng do ung thư. Nếu có biểu hiện kéo dài, nên đến cơ sở y tế kiểm tra sớm.
Bệnh ung thư cổ tử cung tiềm ẩn nhiều rủi ro, nhưng việc phát hiện sớm giúp nâng cao khả năng phòng ngừa và điều trị. Việc hiểu rõ về các giai đoạn tiến triển của bệnh, đặc biệt là những dấu hiệu cảnh báo khi bệnh đã ở giai đoạn nặng và di căn, sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc điều trị và bảo vệ sức khỏe của mình.
