Dấu hiệu gan bị ung thư giai đoạn đầu

Gan là cơ quan quan trọng trong cơ thể, đóng vai trò trong việc lọc độc tố, hỗ trợ tiêu hóa và duy trì các chức năng sống thiết yếu. Tuy nhiên, gan bị ung thư đặc biệt ở giai đoạn đầu, thường tiến triển âm thầm, dễ bị bỏ qua do các triệu chứng không rõ ràng. Vậy đâu là những dấu hiệu sớm cho thấy gan có thể đang bị ung thư? Bài viết này sẽ cung cấp những thông tin cần thiết về ung thư gan giúp bạn nhận biết để bảo vệ sức khỏe của mình.

1. Gan bị ung thư và những điều cần biết

1.1. Cơ bản về ung thư gan

Ung thư gan xảy ra khi các tế bào trong gan phát triển bất thường và không kiểm soát, hình thành khối u ác tính, làm tổn thương mô gan và ảnh hưởng đến hoạt động của toàn bộ cơ quan.

Bệnh thường phát triển âm thầm và chỉ biểu hiện rõ khi đã ở giai đoạn tiến triển. Có hai dạng chính của ung thư gan là nguyên phát và thứ phát. Trong đó, ung thư gan nguyên phát (đặc biệt là ung thư biểu mô tế bào gan) là dạng phổ biến. Dạng này phát sinh trực tiếp từ các tế bào gan bị đột biến. Ngược lại, ung thư gan thứ phát là hậu quả của sự di căn từ các cơ quan khác.

1.2. Đối tượng nào dễ gặp gan bị ung thư?

Mỗi năm, có hơn 800.000 người được chẩn đoán mắc ung thư gan trên toàn thế giới, và đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do ung thư. Một số đối tượng có nguy cao cần đặc biệt chú ý:

– Người mắc bệnh về gan mãn tính: như viêm gan virus B, C, xơ gan, gan nhiễm mỡ,… Nếu không kiểm soát tốt, virus có thể gây tổn thương tế bào và tiến triển thành ung thư.

– Người có tiền sử gia đình mắc ung thư gan: Yếu tố di truyền đóng vai trò đáng kể. Người có người thân từng mắc ung thư gan nên thực hiện kiểm tra định kỳ.

– Người bị béo phì, tiểu đường: Tình trạng dư thừa mỡ và rối loạn đường huyết lâu dài có thể gây tổn thương gan, dẫn đến xơ gan và nguy cơ ung thư tăng cao.

– Người uống nhiều rượu bia: Rượu làm tăng sản sinh acetaldehyde, một chất độc làm tổn thương DNA tế bào gan, từ đó tăng nguy cơ hình thành khối u ác tính.

– Người ăn thực phẩm nấm mốc: Aflatoxin, độc tố từ nấm mốc trong thực phẩm như ngô, đậu, gạo, có thể gây đột biến gen, là yếu tố nguy cơ cao dẫn đến ung thư gan.

– Người hay ăn thịt sống hoặc chưa nấu kỹ: Một số loại ký sinh trùng như sán lá gan có thể gây viêm, tổn thương gan và thúc đẩy quá trình ung thư hóa.

– Người tiếp xúc với hóa chất độc hại: Một số hóa chất công nghiệp hoặc thuốc điều trị nếu dùng kéo dài có thể gây hại cho gan.
Người sử dụng chất kích thích: Hút thuốc lá, lạm dụng caffeine hoặc các chất kích thích khác cũng có thể ảnh hưởng đến gan.

2. 5 Triệu chứng gan bị ung thư giai đoạn đầu

2.1. Vàng da, vàng mắt nhẹ khi gan bị ung thư

Một trong những dấu hiệu ban đầu khi gan bị tổn thương là hiện tượng da và mắt chuyển sang màu vàng nhạt. Nguyên nhân là do chức năng lọc và xử lý bilirubin của gan suy giảm, dẫn đến sự tích tụ chất này trong máu. Dù biểu hiện còn nhẹ nhưng đây có thể là lời cảnh báo đầu tiên.

2.2. Những triệu chứng tiêu hóa thất thường

Gan có mối quan hệ mật thiết với hệ tiêu hóa. Khi gan bị tổn thương do ung thư, khả năng sản xuất mật và xử lý chất béo của gan sẽ bị ảnh hưởng, dẫn đến các vấn đề về tiêu hóa, đi kèm với các triệu chứng:

– Chán ăn, ăn không ngon miệng: Người bệnh thường mất cảm giác thèm ăn, ngay cả với những món ăn yêu thích.

– Đầy bụng, khó tiêu: Cảm giác no nhanh sau khi ăn một lượng ít thức ăn, đầy hơi, chướng bụng, khó chịu ở vùng thượng vị.

– Buồn nôn và nôn: Tình trạng này có thể xuất hiện do gan bị tổn thương, ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng.

– Thay đổi thói quen đại tiện: Một số người có thể bị tiêu chảy hoặc táo bón kéo dài.

2.3. Đau âm ỉ, khó chịu ở hạ sườn phải khi gan bị ung thư

Khi các khối u ung thư hình thành và phát triển trong gan, chúng sẽ chèn ép các mô và dây thần kinh xung quanh, gây ra cảm giác đau hoặc khó chịu. Cơn đau thường có tính chất âm ỉ, có thể kéo dài hoặc xuất hiện từng đợt, mức độ đau phụ thuộc vào kích thước và vị trí của khối u. Ban đầu, cơn đau có thể nhẹ và dễ bị bỏ qua, nhưng khi khối u lớn dần, cảm giác đau sẽ rõ rệt hơn. Đôi khi, cơn đau có thể lan lên vai phải hoặc lưng.

2.4. Thiếu năng lượng, mất sức

Cảm giác mệt mỏi không rõ nguyên nhân, dù không lao động nặng, ngủ đủ giấc và ăn uống điều độ, có thể là dấu hiệu gan bị tổn thương. Khi gan bị ung thư, chức năng thải độc và chuyển hóa của cơ thể bị suy yếu, dẫn đến sự tích tụ các chất độc hại và thiếu hụt năng lượng. Người bệnh có thể cảm thấy kiệt sức, uể oải, mất tập trung và không có động lực làm việc.

2.5. Cân bị sụt liên tục không rõ lý do

Sụt cân nhanh và không rõ lý do là một trong những dấu hiệu đáng báo động của nhiều loại ung thư, bao gồm cả ung thư gan. Gan đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng. Khi chức năng gan bị suy giảm do ung thư, cơ thể không thể hấp thụ và sử dụng năng lượng từ thức ăn một cách hiệu quả. Ngoài ra, khối u ung thư cũng tiêu thụ một lượng lớn năng lượng của cơ thể để phát triển, góp phần làm người bệnh sụt cân nhanh chóng, ngay cả khi chế độ ăn uống không thay đổi.

3. Ung thư gan giai đoạn đầu có nguy hiểm không?

3.1. Giai đoạn đầu khi gan bị ung thư

Ung thư gan giai đoạn 1 chưa lan đến hạch bạch huyết hoặc bất kỳ bộ phận nào khác của cơ thể và được chia thành hai phân loại nhỏ hơn:

– Giai đoạn 1A: Có một khối u duy nhất trong gan, kích thước từ 2cm trở xuống, và chưa xâm lấn vào các mạch máu.

– Giai đoạn 1B: Có một khối u duy nhất trong gan, kích thước lớn hơn 2cm, nhưng vẫn chưa xâm lấn vào các mạch máu.

Việc phân chia giai đoạn giúp bác sĩ đưa ra phương án điều trị phù hợp và tiên lượng chính xác hơn.

3.2. Ung thư gan ban đầu có chữa trị được không?

Hiệu quả điều trị ung thư gan chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, bao gồm độ tuổi người bệnh, khả năng đáp ứng với phác đồ, kích thước của khối u và quan trọng nhất là mức độ tiến triển của bệnh tại thời điểm phát hiện. Nếu được phát hiện ở giai đoạn đầu, cơ hội điều trị khỏi sẽ cao hơn:

– Khối u dưới 3cm: Tỷ lệ sống sau 5 năm có thể đạt 80-90% nếu được điều trị sớm bằng phẫu thuật hoặc phương pháp can thiệp phù hợp.

– Khối u từ 3-6cm: Tỷ lệ sống giảm còn khoảng 60%.

– Khối u trên 6cm: Cơ hội điều trị giảm rõ rệt, chỉ còn khoảng 10-15%, nhất là nếu người bệnh đã có triệu chứng nặng như vàng da, trướng bụng.

Ung thư gan là một trong những căn bệnh nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu phát hiện sớm. Những dấu hiệu như mệt mỏi, vàng da, sụt cân hay đau vùng bụng phải, dù thoáng qua, cũng nên được chú ý, đặc biệt là với những người thuộc nhóm nguy cơ cao. Hãy lắng nghe cơ thể để kịp thời bảo vệ sức khỏe chính mình.