5 Triệu chứng ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn đầu ít để ý

Ung thư tuyến tiền liệt là một trong những loại ung thư phổ biến ở nam giới, đặc biệt là ở độ tuổi trên 50. Tuy nhiên, điều đáng lo ngại là trong giai đoạn đầu, căn bệnh này thường không có biểu hiện rõ ràng, khiến nhiều người dễ chủ quan. Việc nhận biết sớm các triệu chứng có thể giúp phát hiện và điều trị hiệu quả hơn. Dưới đây là 5 triệu chứng ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn đầu mà nam giới tuyệt đối không nên bỏ qua.

1. Yếu tố nguy hiểm của ung thư tuyến tiền liệt

1.1. Các giai đoạn ung thư tuyến tiền liệt cần biết

Ung thư tuyến tiền liệt là một bệnh lý ác tính phát triển từ các tế bào của tuyến tiền liệt. Một tuyến nhỏ có hình hạt óc chó trong hệ sinh dục nam, nằm ngay dưới bàng quang và bao quanh niệu đạo. Để đánh giá mức độ nghiêm trọng và lên kế hoạch điều trị, ung thư tuyến tiền liệt được phân loại thành các giai đoạn khác nhau.

– T (Khối u): Mô tả kích thước và mức độ lan rộng của khối u chính trong tuyến tiền liệt.

– N (Hạch bạch huyết): Cho biết liệu ung thư đã lan đến các hạch bạch huyết gần đó hay chưa.

– M (Di căn): Xác định xem ung thư đã di căn đến các cơ quan hoặc mô xa khác trong cơ thể (như xương, phổi, gan) hay chưa.

– Mức độ PSA: Nồng độ PSA trong máu tại thời điểm chẩn đoán. PSA là một protein được sản xuất bởi tuyến tiền liệt, mức độ cao có thể là dấu hiệu của ung thư.

– Điểm Gleason: Dựa trên kết quả sinh thiết, cho biết mức độ biệt hóa của tế bào ung thư, từ đó đánh giá khả năng ung thư phát triển và lan nhanh. Điểm Gleason càng cao, mức độ ác tính càng lớn.

Dựa trên các yếu tố trên, ung thư tuyến tiền liệt được chia thành 4 giai đoạn chính, từ I đến IV, với các giai đoạn nhỏ hơn như IIA, IIB, IIC:

– Giai đoạn I: Ung thư còn nằm hoàn toàn trong tuyến tiền liệt, kích thước nhỏ, chưa sờ thấy qua thăm khám. PSA

– Giai đoạn II (IIA, IIB, IIC): Khối u vẫn khu trú trong tuyến nhưng có thể lớn hơn, chiếm hơn một nửa tuyến hoặc sờ thấy được. PSA từ 10–20, điểm Gleason có thể lên đến 7.

– Giai đoạn III: Ung thư đã vượt vỏ bao tuyến, có thể lan đến túi tinh nhưng chưa di căn hạch hay cơ quan xa. PSA và Gleason ở bất kỳ mức nào.

– Giai đoạn IV: Tế bào ung thư lan rộng đến hạch bạch huyết, trực tràng, bàng quang hoặc di căn đến xương, phổi. Ở giai đoạn này, bệnh thường tiến triển nặng và cần phác đồ điều trị phức tạp hơn.

1.2. Vì sao triệu chứng ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn đầu khó nhận biết?

Ung thư tuyến tiền liệt là loại ung thư phổ biến thứ hai ở nam giới trên toàn cầu, với khoảng 1,4 triệu ca mới mỗi năm theo WHO và Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ. Một trong những thách thức lớn là bệnh thường không biểu hiện triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu, khiến việc phát hiện sớm trở nên khó khăn.

Khoảng 73% các trường hợp ung thư tuyến tiền liệt được chẩn đoán ở giai đoạn I, trong đó hơn 60% là ở nam giới trên 65 tuổi và hiếm khi gặp ở nam giới dưới 40. Điều này có nghĩa là khi ung thư còn khu trú hoàn toàn trong tuyến tiền liệt và kích thước khối u còn nhỏ, bệnh nhân thường không cảm thấy bất kỳ khó chịu nào.

Có một số lý do khiến triệu chứng ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn đầu khó nhận biết:

– Vị trí và kích thước khối u: Tuyến tiền liệt nằm sâu trong cơ thể, khối u giai đoạn đầu thường nhỏ, chưa gây chèn ép rõ rệt nên không tạo ra dấu hiệu rõ ràng.

– Phát triển chậm: Ở giai đoạn sớm, ung thư tuyến tiền liệt tiến triển chậm, tế bào ung thư vẫn giống tế bào bình thường nên chưa ảnh hưởng nhiều đến chức năng.

– Các triệu chứng tương đồng với bệnh lành tính: Khi các triệu chứng bắt đầu xuất hiện, chúng thường giống với các vấn đề về tuyến tiền liệt lành tính, phổ biến ở nam giới lớn tuổi như phì đại tuyến tiền liệt (BPH) hoặc viêm tuyến tiền liệt.

Chính vì vậy, việc tầm soát định kỳ, đặc biệt là đối với nam giới có yếu tố nguy cơ, đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc phát hiện sớm ung thư tuyến tiền liệt khi nó còn ở giai đoạn có thể chữa khỏi.

2. 5 triệu chứng ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn đầu thường bị xem nhẹ

2.1. Rối loạn tiểu tiện

Đi tiểu thường xuyên, đặc biệt về đêm (hơn 2 lần/đêm), có thể là dấu hiệu của phì đại tuyến tiền liệt lành tính hoặc cảnh báo ung thư tuyến tiền liệt nếu khối u chèn ép niệu đạo. Nên kiểm tra sớm để xác định nguyên nhân chính xác.

2.2. Cảm giác tiểu không hết là một trong những triệu chứng ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn đầu

Khối u tuyến tiền liệt có thể chèn ép niệu đạo, gây cản trở dòng tiểu, dẫn đến khó tiểu và cảm giác bàng quang không được làm rỗng hoàn toàn, còn gọi là bí tiểu sau khi đi tiểu.

2.3. Mất nhiều thời gian trong mỗi lần tiểu tiện

Nếu bạn cảm thấy mất nhiều thời gian để bắt đầu tiểu hoặc để dòng nước tiểu chảy đều, có thể đây là biểu hiện của sự tắc nghẽn niệu đạo. Sự phát triển bất thường của tuyến tiền liệt có thể khiến quá trình đi tiểu trở nên khó khăn và kéo dài hơn bình thường.

2.4. Đau hoặc khó chịu khi tiểu tiện hoặc xuất tinh

Mặc dù ít phổ biến hơn ở giai đoạn đầu, nhưng một số nam giới có thể trải qua cảm giác đau rát, nóng rát khi đi tiểu (tiểu buốt) hoặc cảm thấy khó chịu, đau tức trong quá trình xuất tinh. Những triệu chứng này có thể là do sự viêm nhiễm hoặc kích ứng do khối u gây ra trong tuyến tiền liệt hoặc các vùng lân cận.

2.5. Đau vùng chậu

Một số bệnh nhân mô tả cảm giác “ngồi không thoải mái”, như thể có một khối gì đó đè lên vùng đáy chậu. Khi ung thư phát triển, có thể tác động lên các cơ và mô xung quanh, gây đau âm ỉ ở vùng xương chậu, vùng hạ vị hoặc vùng giữa hậu môn và cơ quan sinh dục.

3. Những lưu ý khi xuất hiện những dấu hiện trên

3.1. Chủ động kiểm tra sức khỏe định kỳ sau tuổi 50

Các chuyên gia khuyến nghị nam giới nên bắt đầu thảo luận với bác sĩ về việc tầm soát ung thư tuyến tiền liệt từ độ tuổi 50, đặc biệt nếu có các yếu tố nguy cơ cao như:

– Tiền sử gia đình: Cha hoặc anh em ruột mắc ung thư tuyến tiền liệt trước tuổi 65.

– Chủng tộc: Nam giới gốc Phi có nguy cơ mắc bệnh cao hơn và thường ở độ tuổi trẻ hơn.

– Tiền sử bệnh lý: Một số tình trạng bệnh lý nền có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt

3.2. Khám và tầm soát sớm tại cơ sở y tế uy tín

Nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào được liệt kê ở trên, hoặc có yếu tố nguy cơ cao, đừng chần chừ mà hãy đến ngay cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và tầm soát sớm. Tùy vào mức độ và tình trạng, bác sĩ có thể chỉ định:

– Kiểm tra nồng độ kháng nguyên tuyến tiền liệt trong máu (PSA)

– Thực hiện siêu âm hoặc chụp MRI để quan sát tuyến tiền liệt

– Tiến hành sinh thiết trong trường hợp có dấu hiệu bất thường.

Ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn đầu thường là “kẻ thù thầm lặng” vì triệu chứng không rõ ràng. Những triệu chứng như rối loạn tiểu tiện, đau vùng chậu hay khó chịu khi xuất tinh tuy nhỏ nhặt nhưng có thể là dấu hiệu cảnh báo. Chủ động kiểm tra sức khỏe định kỳ, đặc biệt sau tuổi 50, là cách tốt để bảo vệ bản thân và giữ gìn chất lượng sống lâu dài.