Biện pháp trị ợ chua đầy hơi bạn nên biết
Tuy không phải vấn đề quá nguy hiểm, nhưng nếu để kéo dài, tình trạng ợ chua đầy hơi sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống, sức khỏe đường ruột, thậm chí là tâm lý người bệnh. Vậy trị ợ chua đầy hơi như thế nào để vừa an toàn, hiệu quả mà không cần lạm dụng thuốc? Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau đây.
1. Ợ chua đầy hơi là gì?
Trong cuộc sống hiện đại, chế độ ăn uống không lành mạnh, thói quen sinh hoạt thiếu khoa học và căng thẳng kéo dài khiến nhiều người gặp phải tình trạng ợ chua, đầy hơi – những triệu chứng phổ biến của rối loạn tiêu hóa.
Ợ chua là hiện tượng trào ngược axit dạ dày lên thực quản khiến bạn có cảm giác chua trong miệng, đi kèm mùi hôi khó chịu. Trong khi đó, đầy hơi là tình trạng tích tụ khí trong đường tiêu hóa gây cảm giác chướng bụng, khó chịu, tức nặng vùng thượng vị, thậm chí đau âm ỉ sau khi ăn.
Cả hai triệu chứng này thường đi kèm nhau và là biểu hiện cảnh báo rối loạn tiêu hóa hoặc các bệnh lý dạ dày như viêm loét dạ dày, trào ngược dạ dày thực quản (GERD), rối loạn nhu động ruột…
2. Nguyên nhân gây ợ chua đầy hơi
Để trị ợ chua đầy hơi hiệu quả, trước tiên cần xác định nguyên nhân gây ra tình trạng này. Một số yếu tố thường gặp bao gồm:
2.1. Bệnh lý tiêu hóa
Một số bệnh phổ biến về đường tiêu hóa là nguyên nhân thường gặp gây triệu chứng đầy hơi và ợ chua. Đó là các căn bệnh như: Viêm loét dạ dày tá tràng, trào ngược dạ dày thực quản GERD), hội chứng ruột kích thích (IBS), nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori.
2.2. Chế độ ăn uống không hợp lý
Ăn quá no, ăn quá nhanh, nhai không kỹ
Dùng thực phẩm nhiều dầu mỡ, cay nóng, chua
Uống nhiều nước có gas, rượu bia, cà phê
Ăn sát giờ ngủ khiến dạ dày không kịp tiêu hóa
2.3. Căng thẳng, stress kéo dài
Stress ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương, làm giảm nhu động ruột và tiết axit dạ dày bất thường, gây ợ chua và đầy hơi.
2.4. Các thói quen xấu trong ăn uống, sinh hoạt
Nằm ngay sau khi ăn là một thói quen tai hại, dễ gây đầy hơi, ợ chua. Bên cạnh đó còn có việc thường xuyên hút thuốc lá, nhai kẹo cao su. Hoặc uống thuốc giảm đau, kháng viêm dài ngày.
3. Dấu hiệu nhận biết tình trạng ợ chua đầy hơi
Một số triệu chứng dễ nhận biết mà mỗi người nên lưu ý để có thể sớm phát hiện và thăm khám, điều trị ợ chua đầy hơi. Đó là:
Cảm giác nóng rát ở ngực hoặc vùng thượng vị
Ợ chua nhiều lần trong ngày, nhất là sau ăn
Đầy bụng, bụng chướng căng như có hơi bên trong
Cảm giác buồn nôn hoặc nôn
Hơi thở có mùi chua, khó chịu
Khó tiêu, ăn không ngon miệng
Thường xuyên mệt mỏi, mất ngủ do khó chịu
4. Một số cách hỗi trợ trị ợ chua đầy hơi tại nhà có thể tham khảo
Nếu triệu chứng này do bệnh lý dạ dày gây ra, người bệnh cần thực hiện điều trị theo chỉ định của bác sĩ tùy theo loại bệnh và mức độ bệnh. Tuy nhiên, có một số cách hỗ trợ trị chứng ợ chua đầy hơi dễ áp dụng tại nhà:
– Uống nước gừng ấm: Gừng có đặc tính kháng viêm, chống buồn nôn và hỗ trợ tiêu hóa rất tốt. Bạn có thể thái vài lát gừng tươi, đun với nước sôi 5–10 phút. Sau đó uống ấm trước hoặc sau bữa ăn. Gừng giúp giảm co thắt dạ dày, kích thích tiết dịch tiêu hóa và đẩy khí thừa ra ngoài.
– Sử dụng baking soda (muối nở): Baking soda là một chất kiềm giúp trung hòa axit dạ dày hiệu quả. Pha ½ muỗng cà phê baking soda với 1 cốc nước ấm, uống khi cảm thấy ợ chua hoặc đầy hơi. Lưu ý: Không nên lạm dụng quá nhiều, tối đa 1–2 lần/ngày.
– Uống trà hoa cúc: Trà hoa cúc có tác dụng thư giãn thần kinh, chống viêm và giảm co thắt dạ dày. Uống trước khi ngủ để cải thiện chất lượng giấc ngủ và giảm các triệu chứng trào ngược, đầy hơi.
– Massage bụng: Xoa bóp nhẹ nhàng vùng bụng theo chiều kim đồng hồ 10–15 phút sau ăn giúp kích thích nhu động ruột, đẩy khí và thức ăn tiêu hóa nhanh hơn.
– Thay đổi tư thế ngủ: Kê cao gối đầu từ 15–20 cm; Nằm nghiêng bên trái giúp hạn chế axit trào ngược.
5. Chế độ ăn uống và sinh hoạt hỗ trợ trị ợ chua và đầy hơi
Ngoài các biện pháp kể trên, thay đổi lối sống là yếu tố then chốt trong việc điều trị và phòng ngừa tái phát triệu chứng này. Những việc bạn cần làm gồm:
-. Ăn chậm, nhai kỹ: Giúp thức ăn được tiêu hóa tốt hơn ngay từ miệng, giảm áp lực lên dạ dày.
– Chia nhỏ bữa ăn: Thay vì 3 bữa chính, hãy chia thành 4–5 bữa nhỏ mỗi ngày để dạ dày hoạt động nhẹ nhàng hơn.
– Hạn chế thực phẩm dễ gây ợ chua, đầy hơi: Thức ăn chiên rán, nhiều dầu mỡ; Nước ngọt có gas, rượu, bia; Đồ ăn nhanh, thức ăn lên men. Các thực phẩm giàu chất xơ khó tiêu như bắp cải sống, đậu, hành sống… cũng không nên sử dụng.
– Tập thể dục nhẹ nhàng: Đi bộ, yoga, hít thở sâu giúp giảm căng thẳng và kích thích tiêu hóa hoạt động hiệu quả.
– Tránh nằm ngay sau khi ăn: Chờ ít nhất 1–2 giờ sau bữa ăn trước khi nằm nghỉ.
6. Khi nào cần gặp bác sĩ?
Nếu các biện pháp trị ợ chua đầy hơi tại nhà không đem lại hiệu quả sau 1–2 tuần, hoặc có các dấu hiệu sau, bạn nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa:
Ợ chua kèm đau tức ngực dữ dội
Nôn mửa liên tục, sụt cân không rõ nguyên nhân
Đi ngoài phân đen, phân máu
Khó nuốt, nuốt nghẹn
Mệt mỏi kéo dài, thiếu máu
Các triệu chứng này có thể là dấu hiệu của những bệnh lý nghiêm trọng như viêm loét dạ dày, xuất huyết tiêu hóa hoặc ung thư thực quản, cần chẩn đoán và điều trị chuyên sâu.
7. Thuốc có thể được bác sĩ kê đơn khi cần thiết
Trong trường hợp cần thiết, bác sĩ có thể kê đơn các loại thuốc như: Thuốc kháng axit, thuốc ức chế bơm proton, thuốc kháng H2. Bên cạnh đó còn có men tiêu hóa hoặc thuốc nhuận tràng nhẹ nếu bệnh nhân bị kèm táo bón. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc cần theo chỉ định của bác sĩ. Không nên tự ý mua và dùng kéo dài vì có thể gây tác dụng phụ và nhờn thuốc.
Nhìn chung, tình trạng ợ chua đầy hơi tuy không nguy hiểm nếu phát hiện và xử lý sớm. Tuy nhiên, tình trạng này có thể trở thành mạn tính, ảnh hưởng đến sinh hoạt và sức khỏe lâu dài nếu chủ quan. Việc trị ợ chua đầy hơi không chỉ đơn thuần là xử lý triệu chứng mà còn cần thay đổi toàn diện về chế độ ăn, lối sống và kiểm soát căng thẳng tinh thần. Mỗi người nên lắng nghe cơ thể và bắt đầu từ những thay đổi nhỏ như ăn chậm, giảm stress, tránh đồ cay nóng… để bảo vệ hệ tiêu hóa khỏe mạnh và phòng tránh các biến chứng nghiêm trọng về sau.
