Bệnh ngón tay lò xo: Nguyên nhân, dấu hiệu và xử trí

Bệnh ngón tay lò xo là căn bệnh thường gặp nhưng rất dễ bị bỏ qua trong sinh hoạt và công việc hàng ngày. Tình trạng ngón tay bị khóa khi vận động không chỉ gây đau đớn mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng bàn tay nếu không được phát hiện và điều trị đúng lúc. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về bệnh ngón tay lò xo, từ dấu hiệu nhận biết đến các phương pháp điều trị và phòng ngừa.

1. Dấu hiệu nhận biết bệnh ngón tay lò xo, tại sao cần phát hiện sớm?

Bệnh ngón tay lò xo là một bệnh lý là tình trạng các bao gân gấp của ngón tay bị thoái hóa gây chít hẹp bao gân, khiến các gân gấp khó lướt qua khi người bệnh duỗi hay gấp ngón tay. Nếu không điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra đau đớn kéo dài, giảm khả năng vận động và ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hàng ngày cũng như công việc của người bệnh. Do đó, nhận diện dấu hiệu ngón tay lò xo và hiểu rõ về bệnh lò xo ngón tay rất cần thiết để giúp người bệnh tìm được biện pháp điều trị phù hợp và hiệu quả.

Hình ảnh ngón tay lò xo thường có các biểu hiện đặc trưng như ngón tay bị bó lại ở tư thế gấp, các cử động bật bật khi duỗi. Trong giai đoạn đầu, ngón tay có thể sưng nhẹ và có cảm giác vướng, đau khi vận động. Ở giai đoạn sau, ngón tay có thể bị khóa cứng, không thể duỗi thẳng hoặc cần sự hỗ trợ của tay kia để kéo thẳng.

Quan sát hình ảnh ngón tay lò xo giúp người bệnh kịp thời nhận biết và đến khám tại các cơ sở y tế để được chẩn đoán chính xác và điều trị phù hợp.

2. Nguyên nhân gây tình trạng ngón tay lò xo

2.1. Các yếu tố phổ biến đằng sau bệnh ngón tay lò xo

Bệnh ngón tay lò xo có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau nhưng chủ yếu là do viêm hoặc thoái hóa bao gân gấp ngón tay gây dày lên và hẹp đường gân di chuyển.

– Đặc thù nghề nghiệp: Người làm trong các ngành nghề phải sử dụng tay nhiều, liên tục như thợ thủ công, nông dân, thợ cắt tóc hay bác sĩ phẫu thuật có nguy cơ mắc bệnh cao hơn do các động tác gấp duỗi ngón tay lặp đi lặp lại gây tổn thương gân.

– Chấn thương: Tai nạn, bong gân, gãy xương hoặc va chạm làm tổn thương bao gân cũng là nguyên nhân dẫn đến viêm bao gân, gây ngón tay lò xo.

– Bệnh lý nền: Tiểu đường, viêm khớp dạng thấp, gout, hội chứng ống cổ tay và một số bệnh tự miễn có thể làm tăng nguy cơ viêm bao gân.

2.2. Cơ chế bệnh lý của bệnh ngón tay lò xo

Bao gân gấp ngón tay bị viêm hoặc thoái hóa khiến thành bao gân dày lên và hình thành các khối xơ chai ở bề mặt tiếp xúc giữa gân và bao gân. Điều này làm hẹp đường hầm của gân gấp qua các ròng rọc ở ngón tay, khiến gân phải vượt qua điểm chít hẹp này rất khó khăn khi co duỗi. Khi gân bị mắc kẹt sẽ tạo cảm giác bật lò xo hoặc ngón tay bị khóa trong một tư thế, gây đau và khó vận động.

3. Phân loại giai đoạn bệnh ngón tay lò xo

Bệnh ngón tay lò xo có thể có tiến triển từ nhẹ đến nặng với bốn cấp độ như sau:

– Cấp độ 1: Đau nhẹ vùng gân gấp tại lòng bàn tay, cảm giác khó chịu nhưng chưa ảnh hưởng tới vận động.

– Cấp độ 2: Ngón tay bắt đầu có cảm giác vướng, khó khăn khi cử động.

– Cấp độ 3: Ngón tay bị khóa, chỉ có thể cử động thụ động hoặc không thể duỗi thẳng được.

– Cấp độ 4: Ngón tay bị khóa cố định, mất khả năng vận động bình thường.

Ngón tay lò xo ngón cái là một dạng đặc biệt phổ biến vì ngón cái có nhiệm vụ vận động nhiều và chủ yếu khi sử dụng các thao tác tay phức tạp.

Nếu không được điều trị sớm, các triệu chứng này sẽ ngày càng nghiêm trọng hơn và ảnh hưởng đáng kể đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.

4. Chẩn đoán bệnh ngón tay lò xo

Việc chẩn đoán bệnh chủ yếu dựa trên việc khám lâm sàng, khai thác tiền sử bệnh và quan sát các dấu hiệu đặc trưng. Bác sĩ sẽ đánh giá khả năng vận động ngón tay, xác định vị trí đau và kiểm tra mức độ chức năng của bàn tay. Một số phương pháp hỗ trợ như chụp X-quang có thể được thực hiện để loại trừ các bệnh lý khác hoặc tổn thương xương-cơ khớp tiềm ẩn.

Chẩn đoán chính xác đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng phác đồ điều trị phù hợp cho từng người bệnh, hạn chế các biến chứng phát sinh.

5. Các phương pháp điều trị bệnh ngón tay lò xo hiệu quả

5.1. Điều trị không phẫu thuật

Ở những giai đoạn đầu hoặc khi triệu chứng còn nhẹ, bệnh ngón tay lò xo có thể được cải thiện bằng các biện pháp bảo tồn:

– Sử dụng thuốc giảm viêm và giảm đau theo chỉ định.

– Nẹp cố định ngón tay: Giúp hạn chế vận động quá mức, giảm áp lực lên gân gấp, đồng thời giúp giảm cảm giác đau và vướng.

– Tập vật lý trị liệu: Thực hiện các động tác kéo giãn và tăng cường sức mạnh cho các cơ xung quanh ngón tay nhằm cải thiện chức năng gân.

– Thay đổi thói quen sinh hoạt: Giảm bớt các hoạt động yêu cầu cử động lặp đi lặp lại của bàn tay, tránh các động tác gây căng thẳng cho gân.

Phương pháp này sẽ phát huy hiệu quả cao nếu bệnh được phát hiện và điều trị sớm, chưa hình thành tổn thương nặng.

5.2. Điều trị phẫu thuật

Trong trường hợp bệnh đã tiến triển nặng, ngón tay bị khóa cố định hoặc không đáp ứng với điều trị nội khoa, can thiệp phẫu thuật là cần thiết để giải phóng bao gân:

– Phẫu thuật thường là thủ thuật đơn giản, can thiệp vào phần bao gân bị dày lên và khít hẹp, nhằm giúp gân gấp dễ dàng di chuyển. Phẫu thuật có thể được thực hiện bằng phương pháp mở hoặc nội soi tùy theo tình trạng bệnh.

– Sau phẫu thuật, người bệnh cần thực hiện các bài tập phục hồi chức năng giúp ngón tay nhanh chóng hồi phục vận động bình thường.

Phẫu thuật có hiệu quả cao nhưng cần được thực hiện bởi các bác sĩ chuyên khoa có kinh nghiệm để tránh biến chứng và đảm bảo kết quả điều trị tốt nhất. Hiện TCI có dịch vụ thăm khám và điều trị ngón tay lò xo cùng với đội ngũ bác sĩ giỏi, đặc biệt có Thầy thuốc ưu tú, Bác sĩ chuyên khoa II Lê Ngọc Thương trực tiếp khám và chỉ định điều trị.

6. Phòng ngừa bệnh ngón tay lò xo

Việc phòng ngừa bệnh ngón tay lò xo đóng vai trò thiết yếu để hạn chế nguy cơ mắc bệnh và tránh diễn biến nặng:

– Hạn chế các hoạt động lặp đi lặp lại có tải trọng lớn lên bàn tay, thường xuyên nghỉ ngơi trong quá trình làm việc.

– Tập luyện các bài tập vận động nhẹ nhàng nhằm tăng cường sự linh hoạt và sức mạnh cho các cơ và gân ngón tay.

– Kiểm soát các bệnh lý nền như tiểu đường, viêm khớp dạng thấp để giảm nguy cơ viêm bao gân.

– Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện và điều trị sớm các tổn thương, tránh để bệnh diễn biến phức tạp.

Bệnh ngón tay lò xo là căn bệnh cơ xương khớp phổ biến, gây ra đau đớn và hạn chế vận động ngón tay. Việc hiểu đúng về nguyên nhân, triệu chứng và các phương pháp điều trị sẽ giúp người bệnh chủ động phòng tránh và xử trí kịp thời. Khi xuất hiện dấu hiệu ngón tay lò xo hoặc hiện tượng ngón tay bật lò xo, người bệnh nên đến các cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám và tư vấn hướng điều trị phù hợp.