Nội soi viêm dạ dày là phương pháp chẩn đoán phổ biến được chỉ định khi bác sĩ nghi ngờ người bệnh có tổn thương đường tiêu hóa. Tìm hiểu về quy trình nội soi giúp bạn hiểu được lợi ích, nguy cơ của phương pháp từ đó chủ động thăm khám hiệu quả.
Menu xem nhanh:
1. Nội soi dạ dày là gì?
Nội soi viêm dạ dày là thủ thuật đưa ống nội soi mềm vào bên trong hệ tiêu hóa. Mục đích kiểm tra, quan sát thực quản, tá tràng, hành tá tràng, dạ dày. Đây là kỹ thuật an toàn, đem lại hiệu quả cao trong phát hiện và nhận định tổn thương. Trong quá trình nội soi, bác sĩ sẽ sử dụng dụng cụ đặc biệt để cắt polyp, sinh thiết, cầm máu. Đồng thời phương pháp này còn giúp lấy dị vật trong ống tiêu hóa, thắt tĩnh mạch thực quản.
Nội soi dạ dày hiếm khi xảy ra biến chứng. Các biến chứng chủ yếu đến từ việc bệnh nhân không hợp tác hoặc đường tiêu hóa bị thủng từ trước. Một số trường hợp người bệnh có bệnh lý nền về phổi hoặc tim mạch có thể xảy ra vấn đề trong khi nội soi.
Nội soi là kỹ thuật chẩn đoán các bệnh ở hệ tiêu hóa
2. Khi nào cần nội soi dạ dày?
Các trường hợp nội soi dạ dày sẽ thực hiện theo chỉ định của bác sĩ. Người bệnh cần nội soi khi:
– Xuất hiện triệu chứng nghi ngờ mắc bệnh ở hệ tiêu hóa: Đau thượng vị, khó tiêu, ợ chua, đi ngoài phân đen,…
– Cần lấy mẫu mô ( sinh thiết) hoặc điều trị một số tình trạng như: Cắt bỏ polyp, loại bỏ dị vật, giãn thực quản.
– Xem xét và đánh giá kết quả sau điều trị các bệnh lý ở dạ dày – tá tràng – thực quản
– Nhóm đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh tiêu hóa: Người nghiện rượu và thuốc lá, người béo phì, người bị viêm loét dạ dày mạn tính, người có tiền sử gia đình bị ung thư dạ dày
Những người khỏe mạnh không thuộc các đối tượng trên có thể tự nguyện đăng ký nội soi. Việc làm này giúp tầm soát và phát hiện sớm các bất thường ở hệ tiêu hóa.
Nội soi dạ dày là kỹ thuật tương đối an toàn tuy nhiên vẫn có một số trường hợp không nên nội soi:
– Người bị thủng dạ dày hoặc các cơ quan khác trong hệ tiêu hóa
– Người bị bỏng do uống acid
– Người bị suy tim
– Người bị suy hô hấp
– Người ở động mạch chủ có túi phình lớn
Những người bị đau vùng thượng vị cần được nội soi dạ dày
3. Những kỹ thuật nội soi dạ dày
Kỹ thuật nội soi dạ dày có thể được thực hiện bằng nhiều cách khác nhau: Qua đường mũi hoặc miệng. Bệnh nhân cũng có thể lựa chọn nội soi kết hợp gây mê (nội soi không đau) hoặc không gây mê. Mỗi phương pháp sẽ có những điểm tốt và nhược điểm riêng. Tùy thuộc vào mỗi trường hợp mà bác sĩ sẽ tư vấn cụ thể.
3.1 Nội soi viêm dạ dày qua đường miệng
Nội soi qua đường miệng là phương pháp truyền thống và được sử dụng rộng rãi. Bác sĩ sẽ đưa ống nội soi mềm vào miệng người bệnh và dẫn qua vòm họng. Ống nội soi sẽ tiếp tục đi xuống thực quản, dạ dày để kiểm tra.
Ưu điểm: Chi phí thấp, dễ thực hiện và có độ chính xác cao khi người bệnh hợp tác tốt
Nhược điểm: Ống nội soi có kích thước lớn sẽ gây kích thích lưỡi gà, vòm khẩu cái, đáy lưỡi khiến người bệnh buồn nôn, khó chịu, sợ hãi. Một số trường hợp khi nôn nhiều gây đau, xây xát ở cổ họng.
3.2 Nội soi dạ dày qua đường mũi
Ống nội soi được luồn qua mũi xuống thực quản dạ dày để quan sát tình trạng bên trong chúng.
Ưu điểm: Thủ thuật thực hiện đơn giản và có tính chính xác cao. Ống soi ở mũi có đường kính nhỏ hơn loại ở miệng. Với ưu điểm này nội soi đường mũi giúp đi sâu và quan sát chi tiết những phần mà ống nội soi thông thường không làm được.
Phương pháp nội soi này còn không chạm tới vùng hầu họng nên ít gây cảm giác khó chịu, buồn nôn. Trong quá trình nội soi người bệnh vẫn có thể trao đổi cùng bác sĩ.
Nhược điểm: Kỹ thuật nội soi này không áp dụng cho người bệnh có vấn đề về mũi, hẹp khe mũi. Nội soi đường mũi còn không thể can thiệp lấy dị vật hoặc polyp,…Chi phí của phương pháp này cũng cao hơn so với nội soi đường miệng.
3.3 Nội soi dạ dày không đau (gây mê)
Người bệnh được gây mê vì vậy trong quá trình nội soi sẽ hoàn toàn không có cảm giác khó chịu, đau đớn. Thời gian gây mê chỉ kéo dài trong khoảng 5 – 15 phút. Người bệnh sau khi được nội soi sẽ tỉnh lại nhanh chóng mà không ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe.
Ưu điểm: Nhờ gây mê nên quá trình nội soi được thực hiện dễ dàng. Bệnh nhân cũng không hề cảm thấy sợ hay khó chịu. Trong quá trình nội soi nếu bác sĩ phát hiện có vấn đề có thể can thiệp xử lý luôn như: Cắt polyp, cầm máu, lấy dị vật,…
Nhược điểm: Nội soi gây mê tốn kém và đòi hỏi trình độ chuyên môn cao ở bác sĩ. Trước khi tiến hành nội soi người bệnh cần làm các xét nghiệm, đo điện tim đồ. Một số người sẽ gặp tác dụng phụ khi sử dụng thuốc gây mê.
3.4 Nội soi dạ dày bằng viên nang (không đau)
Ở phương pháp này bệnh nhân sẽ nuốt 1 viên nang chứa thiết bị camera siêu nhỏ. Viên nang sẽ di chuyển từ thực quản, dạ dày, ruột non và ruột già. Camera trong viên nang sẽ chụp ảnh liên tiếp 3 hình một giây. Các hình ảnh sẽ hiển thị trên máy tính giúp bác sĩ quan sát và chẩn đoán bệnh.
Ưu điểm: Kỹ thuật này không gây đau đớn, buồn nôn, rất an toàn. Bác sĩ có thể quan sát các vị trí mà ống nội soi khó đến được. Phương pháp này còn hạn chế nguy cơ lây nhiễm HIV, vi khuẩn HP, viêm gan B khi sử dụng chung ống nội soi.
Nhược điểm: Chi phí đắt đỏ và có thể bỏ sót tổn thương trong dạ dày. Do vậy phương pháp này chỉ được khuyến cáo sử dụng nội soi ruột non nơi mà ống nội soi mềm không thể đi tới. Cách này chưa được sử dụng rộng rãi và cũng không thể kết hợp lấy mẫu mô để làm xét nghiệm.
Nội soi viên nang không thể dùng cho người bị tắc ruột, khó nuốt, trẻ em dưới 10 tuổi, người bị động kinh, phụ nữ mang thai…
Người bệnh có thể được gây mê khi nội soi viêm dạ dày
4. Quy trình nội soi dạ dày
Hiểu rõ về quá trình nội soi sẽ làm bạn bớt hồi hộp, lo lắng hơn. Quy trình gồm có 3 giai đoạn:
4.1 Chuẩn bị trước khi tiến hành nội soi viêm dạ dày
– Bác sĩ sẽ thăm khám và kiểm tra tiền sử bệnh cũng như loại thuốc bệnh nhân đang sử dụng. Người bệnh sẽ thực hiện một số xét nghiệm bắt buộc trước khi nội soi.
– Trước khi nội soi bệnh nhân cần nhịn ăn 6 – 8 tiếng để dạ dày sạch giúp quan sát dễ dàng hơn. Người bệnh cũng cần ngưng sử dụng một số loại thuốc để đảm bảo an toàn và tránh ảnh hưởng tới kết quả nội soi.
4.2 Quá trình nội soi dạ dày
– Bệnh nhân được hướng dẫn nằm lên giường đúng tư thế. Các thiết bị theo dõi nhịp tim, huyết áp, mạch được gắn lên người. Người bệnh được đảm bảo an toàn trong suốt quá trình tiến hành. Nếu nội soi gây mê, bệnh nhân sẽ được truyền lượng thuốc mê vừa đủ qua đường tĩnh mạch trên tay.
– Bắt đầu nội soi, bác sĩ đưa ống nội soi qua thực quản, xuống dạ dày và tá tràng. Hình ảnh bên trong hệ tiêu hóa sẽ hiển thị trên màn hình. Căn cứ vào hình ảnh cụ thể bác sĩ sẽ xác định được vùng tổn thương và đưa ra chẩn đoán bệnh.
– Khi nội soi bác sĩ cũng có thể lấy mẫu sinh thiết hoặc tiến hành cắt polyp, nong hẹp, lấy di vật,…
– Quá trình nội soi thường diễn ra trong khoảng 10 – 20 phút tùy theo tình trạng của người bệnh.
4.3 Sau khi nội soi
– Nếu có gây mê, bệnh nhân sẽ được đưa ra vị trí để hồi tỉnh và nghỉ ngơi trong khoảng 30 phút
– Sau khi nội soi có thể gặp một số cảm giác buồn nôn, khó nuốt, đau họng, chảy máu từ miệng, đau mũi,…Đây là các triệu chứng hết sức bình thường và sẽ biến mất nhanh chóng
– Kết quả nội soi sẽ có nhanh chóng. Bác sĩ sẽ trả kết quả và tư vấn điều trị cho bệnh nhân
Sau khi nội soi bệnh nhân cần nghỉ ngơi và nghe theo hướng dẫn của bác sĩ
Mong rằng với những thông tin bổ ích trên sẽ giúp bạn hiểu hơn về nội soi viêm dạ dày. Với sự tiến bộ của y học hiện nay bạn không cần quá lo lắng khi được chỉ định nội soi. Vì vậy ngay khi gặp vấn đề ở hệ tiêu hóa bạn cần tới bệnh viện thăm khám càng sớm càng tốt.
