Bệnh viêm não mô cầu, do vi khuẩn Neisseria meningitidis gây nên, là một bệnh lây nhiễm nguy hiểm. Vắc xin phòng bệnh viêm não mô cầu, như vắc xin não mô cầu BC và ACYW, đang đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn sự lây lan của bệnh. Cùng tìm hiểu về 2 loại vắc xin này trong bài viết dưới đây của Thu Cúc TCI.
Menu xem nhanh:
1. Bệnh viêm não mô cầu và những điều cần biết
Bệnh viêm não mô cầu là một bệnh lây nhiễm nhanh chóng và nguy hiểm gây ra bởi vi khuẩn Neisseria meningitidis. Đây là một bệnh lây truyền có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như viêm màng não, nhiễm trùng huyết và thậm chí là tử vong nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Bệnh viêm não mô cầu có nhiều chủng của vi khuẩn Neisseria meningitidis, trong đó các chủng quan trọng là A, B, C, W, và Y. Mỗi chủng có đặc điểm riêng và có thể gây ra các đợt dịch bệnh khác nhau. Dưới đây là một cái nhìn tổng quan về các chủng này:
– Chủng A trước đây là nguyên nhân chính của các đợt dịch bệnh tại châu Phi, gây nên hàng nghìn ca nhiễm mỗi năm. Tuy nhiên, nhờ các chiến lược tiêm chủng rộng rãi, số lượng ca nhiễm chủng A đã giảm đáng kể.
– Chủng B là một trong những chủng phổ biến tại nhiều nước và gây ra nhiều ca nhiễm mỗi năm.
– Chủng C thường gây ra các đợt dịch bệnh tại nhiều nước và có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng như viêm màng não.
– Chủng W và Y cũng xuất hiện phổ biến trong một số khu vực và đã gây ra những đợt dịch bệnh đáng kể cho nhiều quốc gia.
Các chủng của bệnh viêm não mô cầu có thể thay đổi theo địa lý và thời gian, do đó, chiến lược tiêm chủng cũng cần điều chỉnh dựa trên tình hình cụ thể trong từng khu vực.
Các triệu chứng của bệnh viêm não mô cầu bao gồm đau đầu dữ dội, sốt cao, buồn nôn, sợ ánh sáng, cứng gáy,…
Nhóm người có nguy cơ cao gồm trẻ em dưới 5 tuổi, những người có hệ thống miễn dịch yếu, những người sinh sống trong môi trường tập thể đông đúc.
Phòng ngừa thông qua tiêm vắc xin là biện pháp hiệu quả để đối mặt với bệnh viêm não mô cầu. Các loại vắc xin ACWY và BC đã được phát triển để ngăn chặn sự lây lan của bệnh. Việc tiêm vắc xin là biện pháp quan trọng, đặc biệt là các nhóm đối tượng có nguy cơ cao.
2. Vắc xin phòng bệnh
Bệnh viêm não mô cầu mang đến những biến chứng nghiêm trọng, để ngăn chặn sự lây lan của bệnh, việc sử dụng vắc xin phòng bệnh là rất quan trọng. Dưới đây là thông tin về 2 loại vắc xin phòng bệnh viêm não mô cầu phổ biến ở Việt Nam:
2.1 Vắc xin não mô cầu BC
Vắc-xin phòng viêm não mô cầu BC là những công cụ hiệu quả trong cuộc chiến chống lại viêm não mô cầu do vi khuẩn Neisseria meningitidis gây ra. Được phát triển để bảo vệ cộng đồng khỏi các chủng B và C của vi khuẩn này, vắc xin mang lại nhiều lợi ích quan trọng.
Bảo vệ khỏi vi khuẩn chủng B:
Vắc xin chống chủng B, chứa một hệ thống các protein bề mặt của vi khuẩn Neisseria meningitidis chủng B. Những protein này kích thích hệ miễn dịch, giúp cơ thể tạo ra kháng thể chống lại chủng B này. Khi tiếp xúc với vi khuẩn thực tế, hệ miễn dịch sẽ nhanh chóng nhận biết và tiêu diệt chúng, ngăn chặn sự phát triển của bệnh.
Bảo vệ khỏi vi khuẩn chủng C:
Vắc xin chống chủng C chứa polysaccharide vỏ của vi khuẩn Neisseria meningitidis chủng C. Thành phần này kích thích hệ miễn dịch tạo ra kháng thể chống lại polysaccharide, giúp ngăn chặn vi khuẩn chủng C từ việc gây nhiễm trùng trong cơ thể.
Vắc xin phòng viêm não mô cầu B và C là một phương tiện chủ động và hiệu quả để bảo vệ sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là trong các nhóm người có nguy cơ lây nhiễm cao.
2.2 Vắc xin não mô cầu ACWY
Vắc xin phòng viêm não mô cầu ACWY, như Menactra hoặc Menveo, là một công cụ hiệu quả giúp ngăn chặn sự lây lan của vi khuẩn Neisseria meningitidis trong cộng đồng. Với thành phần chủ yếu là polysaccharide cộng hợp giải độc tố bạch hầu, vắc xin này đóng vai trò quan trọng trong chiến lược tiêm chủng để bảo vệ khỏi các chủng huyết thanh A, C, W, và Y của vi khuẩn gây ra viêm não mô cầu.
Vắc xin ACWY được thiết kế để bảo vệ cơ thể khỏi nhiễm trùng bởi các chủng A, C, W, và Y của vi khuẩn Neisseria meningitidis. Các kháng thể được tạo ra từ việc tiêm vắc xin giúp hệ miễn dịch nhận biết và phá hủy vi khuẩn nếu cơ thể tiếp xúc với chúng, ngăn chặn sự phát triển của bệnh và giảm nguy cơ mắc bệnh nặng.
2.3 Nên tiêm loại vắc xin nào?
Như đã phân tích ở trên, mỗi loại vắc xin viêm não mô cầu có công dụng bảo vệ cơ thể trước những nhóm huyết thanh khác nhau của vi khuẩn Neisseria meningitidis. Chính vì vậy, bạn nên tiêm cả 2 loại vắc xin trên để bảo vệ mình và gia đình khỏi 6 chủng huyết thanh chính gây ra các căn bệnh nghiêm trọng.
3. Lịch tiêm vắc xin não mô cầu BC và AC
3.1 Lịch tiêm vắc-xin não mô cầu BC
Vắc-xin BC VA Mengoc BC đến từ Cu Ba dành cho đối tượng trẻ em trên 6 tháng đến người lớn dưới 45 tuổi.
Lịch tiêm 2 mũi cách nhau 2 tháng với liều dùng 0.5ml/mũi tiêm bắp.
Có thể tiêm 2 mũi cách nhau từ 06 đến 08 tuần. Với trẻ từ 9 tháng mà chưa tiêm VA Mengoc BC, ưu tiên tiêm vắc xin ACWY (Menactra) trước. Không cần quan tâm đến khoảng cách giữa 2 loại này.
3.2 Lịch tiêm vắc-xin não mô cầu ACYW
Vắc xin ACWY Menactra đến từ Mỹ dành cho trẻ từ 9 tháng đến người dưới 55 tuổi, có lịch tiêm 1 hoặc 2 mũi tùy tình huống:
– Với trẻ từ 9 tháng đến 23 tháng tuổi: tiêm 2 mũi cách nhau ít nhất 3 tháng.
– Với trẻ trên 2 tuổi đến 55 tuổi: tiêm 1 liều duy nhất
Liều dùng 0.5ml/liều tiêm bắp.
Lưu ý có thể tiêm Menactra cùng tất cả các loại vắc xin khác mà không sợ ảnh hưởng. Nhưng nên tiêm Menactra trước khi tiêm vắc xin có giải độc tố bạch hầu. Không cần quan tâm đến khoảng cách giữa 2 loại vắc xin này hoặc có thể tiêm cùng nhau tùy thuộc nguy cơ mắc bệnh. Có thể tiêm liều nhắc lại cho người từ 15 đến 55 nếu có nguy cơ mắc bệnh.
Vắc xin ACWY và BC giúp bảo vệ sức khỏe mỗi người trước sự nguy hiểm của bệnh viêm não do mô cầu. Tiêm phòng giúp giảm nguy cơ bệnh tật cho cả cộng đồng và giảm thiểu gánh nặng y tế nếu không may bệnh dịch xảy ra.