Hiện nay, tán sỏi nội soi ngược dòng là phương pháp điều trị sỏi tiết niệu công nghệ cao được mọi người quan tâm vì có nhiều ưu điểm nổi bật như không có vết mổ, ít đau, phục hồi nhanh, 24h có thể ra viện. Cùng tìm hiểu chi tiết về phương pháp này trong bài viết dưới đây.
Các bác sĩ đang thực hiện một ca tán sỏi nội soi ngược dòng tại Bệnh viện ĐKQT Thu Cúc.
Menu xem nhanh:
Khái niệm tán sỏi nội soi ngược dòng
Tán sỏi nội soi ngược dòng (cũng có thể được gọi là tán sỏi ngược dòng) là phương pháp sử dụng ống nội soi đi theo đường “tự nhiên” từ niệu đạo vào bàng quang, tiếp cận tới vị trí chính xác của viên sỏi trong hệ tiết niệu. Sau đó dùng năng lượng laser cực lớn để phá vỡ sỏi, tiến hành bơm hút ra ngoài.
Nguyên lý của phương pháp tán sỏi nội soi ngược dòng đó là sử dụng nguồn năng lượng laser cực lớn, tán theo đường tự nhiên đưa ống nội soi ngược từ lỗ tiểu lên bàng quang nên bệnh nhân không có bất cứ vết mổ nào mà vẫn loại bỏ được hết sỏi to, rắn, đồng thời tránh việc tổn thương cơ thể.
Quy trình chi tiết tán sỏi nội soi ngược dòng
Các bước tiến hành tán sỏi ngược dòng như sau:
- Bệnh nhân được khám ban đầu và làm các xét nghiệm chụp chiếu để xác định chính xác tình trạng sỏi, được bác sĩ đánh giá và đưa ra phác đồ phù hợp để chữa sạch sỏi.
- Nếu được chỉ định tán sỏi nội soi ngược dòng, khách hàng tùy chọn thời gian và đến viện điều trị theo lịch hẹn.
- Bệnh nhân được sắp xếp tán sỏi trong phòng mổ.
- Bệnh nhân được bác sĩ phụ tá tiến hành gây tê tủy sống.
- Bệnh nhân nằm với tư thế sản khoa, tiến hành đặt ống nội soi vào niệu đạo dưới sự hướng dẫn của camera trên màn hình. Từ niệu đạo, ống nội soi tiến ngược lên phía trên tiếp cận chính xác với vị trí sỏi trong hệ tiết niệu.
- Sau khi tiếp cận tới sỏi tiết niệu một cách chính xác, năng lượng laser cực lớn sẽ được dùng để tán vỡ sỏi
- Bác sĩ tiến hành bơm rửa hút sỏi ra ngoài
- Cuối cùng sẽ đặt ống sonde để hạn chế tình trạng tắc nghẽn đường tiết niệu và nhiễm trùng.
- Ống sonde có thể sẽ được rút ra 3 – 5 ngày phụ thuộc vào tình trạng sỏi của bệnh nhân.
Tán sỏi nội soi ngược dòng đòi hỏi đội ngũ bác sĩ có chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm
Ưu, nhược điểm của phương pháp tán sỏi nội soi ngược dòng
Người bệnh nên thăm khám cụ thể với bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn phương pháp điều trị phù hợp nhất với tình trạng sỏi của mình.
Ưu điểm của tán sỏi nội soi ngược dòng
- Không có vết mổ, tránh được tai biến do mổ: Ống nội soi được dẫn lên từ niệu đạo (đường dẫn nước tiểu) nên bệnh nhân không phải chịu đau do mổ, không có sẹo, không bị các biến chứng sau mổ mở.
- An toàn, chóng hồi phục: Ca phẫu thuật chỉ tiến hành trong vòng từ 30 – 60 phút, rất nhanh và được gây tê tủy sống nên bệnh nhân hoàn toàn không đau mà vẫn tỉnh táo. Bệnh nhân có thể dùng thức ăn nhẹ sau khi tán sỏi tầm 3- 6 tiếng và có thể xuất viện sau 1 ngày.
Nhược điểm của phương pháp tán sỏi nội soi ngược dòng
- Những bệnh nhân bị hẹp niệu đạo hay bị viêm niệu đạo không thể dùng phương pháp tán sỏi ngược dòng.
- Sỏi có kích thước quá lớn và quá rắn thì có thể phải can thiệp mổ mở.
- Một số biến chứng sau tán sỏi có thể xảy ra như tổn thương niệu quản, không đặt được ống nội soi chính xác vào vị trí sỏi để tiếp cận và bắn vỡ được sỏi. Điều này liên quan rất lớn đến kỹ thuật và chuyên môn của bác sĩ.
Do đó, để phát huy được những ưu điểm và hạn chế tối đa nhược điểm của phương pháp này, bệnh nhân cần lựa chọn địa chỉ uy tín với đội ngũ bác sĩ có chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm, hệ thống máy móc hiện đại, tân tiến với công suất cao.
Chỉ định và chống chỉ định tán sỏi nội soi ngược dòng
Tán sỏi nội soi ngược dòng được sử dụng rất hiệu quả cho sỏi bàng quang mọi kích thước và sỏi niệu quản ⅓ giữa và ⅓ dưới. Một số trường hợp cũng được chỉ định dùng phương pháp này như:
- Sỏi niệu quản ⅓ giữa và dưới < 1cm điều trị nội khoa hoặc tán sỏi ngoài cơ thể không thành công.
Những trường hợp sau thì không dùng được phương pháp tán sỏi ngược dòng, cụ thể:
- Bị hẹp niệu đạo
- Bị u xơ tuyến tiền liệt trên 50gram
- Lỗ niệu quản bị xơ hẹp, gấp khúc hoặc thận dị dạng
- Bệnh nhân nhiễm khuẩn đường tiết niệu chưa điều trị khỏi
- Bệnh nhân bị rối loạn đông máu hoặc đang dùng thuốc chống đông
- Bệnh nhân có chức năng thận bị ảnh hưởng
Phòng ngừa tái phát sau tán sỏi nội soi ngược dòng
Bệnh nhân tán sỏi ngược dòng có thể được về nhà chỉ sau 1 ngày nằm viện và được bác sĩ xác định sạch sỏi hoàn toàn không còn tình trạng sót sỏi. Tuy nhiên vì sỏi tiết niệu sẽ có nguy cơ tái phát sau tán, bệnh nhân cần hình thành thói quen tái khám định kỳ 3 – 6 tháng để kiểm tra tình trạng sức khỏe, phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường để can thiệp kịp thời.
Uống nước rất quan trọng để phòng tránh tái phát sỏi tiết niệu
Ngoài ra, chế độ ăn uống và sinh hoạt có ảnh hưởng rất lớn đến việc tái phát và hình thành sỏi mới. Do đó bệnh nhân phải cực kỳ lưu ý đến tư vấn và hướng dẫn của bác sĩ về sinh hoạt hằng ngày. Một số điều bệnh nhân mắc sỏi thận, sỏi tiết niệu cần hình thành thói quen như:
- Uống thật nhiều nước sạch hằng ngày: Tùy vào cơ thể mỗi người mà bạn cần cung cấp từ 1.5 – 2.5 lít nước mỗi ngày.
- Bệnh nhân không nên nhịn tiểu, không nên ngồi một chỗ quá lâu
- Hạn chế ăn quá mặn, ăn nhiều thực phẩm chứa nhiều đạm, muối khoáng, thực phẩm chứa nhiều oxalat thì dễ hình thành sỏi oxalat
- Bổ sung phong phú các loại rau củ quả thích hợp, có thể uống nước ép trái cây tươi và sạch hằng ngày.
- Tập luyện thể dục thể thao hằng ngày với cường độ vừa phải với bản thân
- Không lạm dùng chất kích thích, thực phẩm chức năng, các đồ uống có ga có cồn.
- Sau khi xuất viện về nhà bệnh nhân không nên vận động quá sức, nghỉ ngơi đúng giờ, ngủ đúng giấc.
Tán sỏi nội soi ngược dòng là một bước tiến mới trong điều trị sỏi tiết niệu với nhiều ưu điểm vượt trội. Sỏi tiết niệu chữa càng sớm càng tốt nếu không sẽ gây ra nhiều biến chứng nặng nề, thậm chí suy thận, hỏng thận. Hiện nay khoa học hiện đại đã có nhiều phương pháp tán sỏi công nghệ cao giúp bệnh nhân không còn đau, phục hồi nhanh hơn khi chữa sỏi. Do đó nếu phát hiện sỏi, bệnh nhân cần đến ngay địa chỉ uy tín để được thăm khám và tư vấn phương pháp thích hợp nhất để điều trị sỏi.
