Nếu như trước đây tỷ lệ đột quỵ ở người trẻ tuổi thường ít gặp thì hiện nay đột quỵ gia tăng ở người trẻ ngày càng nhiều. Hãy cùng tìm hiểu nguyên nhân và cách phòng ngừa đột quỵ ở người trẻ qua bài viết này nhé.
Đột quỵ gia tăng ở người trẻ
Menu xem nhanh:
1. Đột quỵ là bệnh lý gì?
Đột quỵ, còn được gọi là tai biến mạch máu não, là một bệnh liên quan đến sự gián đoạn trong cung cấp máu và dưỡng chất cho não. Bệnh đột quỵ thường xảy ra khi một mạch máu trong não bị tắc nghẽn hoặc bùng nổ, gây ra sự tổn thương cho các vùng của não. Bệnh này có thể dẫn đến các triệu chứng thần kinh và có thể gây ra các di chứng nghiêm trọng, bao gồm suy giảm vận động, ngôn ngữ, thị giác và tư duy.
Có hai loại đột quỵ chính:
– Đột quỵ do thiếu máu cục bộ (Ischemic Stroke): Xảy ra khi một động mạch đến não bị tắc nghẽn hoặc thu hẹp, làm giảm hoặc ngừng cung cấp máu cho một phần của não. Điều này có thể xảy ra khi có cục máu đông (huyết khối) hoặc tắc nghẽn động mạch bởi mảng xơ vữa.
– Đột quỵ do xuất huyết não (Hemorrhagic Stroke): Xảy ra khi một mạch máu trong não bị vỡ và máu chảy ra ngoài. Điều này có thể xảy ra do yếu tố như áp lực máu tăng cao hoặc sự yếu đuối của mạch máu.
Mỗi loại đột quỵ có các triệu chứng và nguyên nhân riêng, và chúng đều cần được xử lý ngay lập tức. Đột quỵ là một bệnh rất nghiêm trọng và có thể gây tử vong hoặc để lại di chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Việc nhận biết triệu chứng sớm và sơ cứu đột quỵ là rất quan trọng để tối ưu hóa khả năng hồi phục của người bệnh.
2. Thực trạng đột quỵ ở giới trẻ hiện nay
Đột quỵ không chỉ hay gặp ở người lớn mà còn gặp ở trẻ nhỏ, thanh thiếu niên (dưới 50 tuổi). Trước đây tỷ lệ người trẻ đột quỵ thường ít gặp và chiếm khoảng 10-14%. Nhưng hiện tại tỷ lệ này đang có xu hướng gia tăng khoảng 25%. Đặc biệt đột quỵ gia tăng mạnh sau tuổi 40.
Đặc biệt chỉ có 42% người trẻ từng sống sót sau khi đột quỵ có thể trở lại làm việc. Còn lại hơn một nửa bệnh nhân đột quỵ trẻ không còn quay trở lại làm việc được, tạo gánh nặng kinh tế cho bản thân, gia đình và xã hội.
3. Vì sao đột quỵ gia tăng ở người trẻ?
Đột quỵ gia tăng ở người trẻ có nhiều yếu tố nguyên nhân, và một số trong những nguyên nhân này bao gồm:
3.1. Đột quỵ gia tăng ở người trẻ do lối sống không lành mạnh
Người trẻ ngày nay thường phải đối mặt với áp lực công việc, học tập và cuộc sống hàng ngày. Thói quen ăn uống không khoa học, tiêu thụ thức ăn nhanh và thực phẩm chế biến nhiều dầu mỡ và đường có thể dẫn đến tăng cường nguy cơ đột quỵ.
3.2. Đột quỵ gia tăng ở người trẻ do thiếu hoạt động thể chất
Sự ít vận động và không duy trì một lối sống thể dục có thể góp phần vào việc tăng cường nguy cơ đột quỵ ở người trẻ. Việc không có thời gian cho việc tập thể dục đều đặn có thể dẫn đến tăng huyết áp và cân nặng, hai yếu tố có liên quan đến đột quỵ.
3.3. Đột quỵ gia tăng ở người trẻ do áp lực và stress
Áp lực từ học tập, công việc và cuộc sống có thể gây ra căng thẳng và stress, điều này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch và tăng nguy cơ đột quỵ.
3.4. Yếu tố di truyền
Một số người trẻ có yếu tố di truyền hoặc căn nguyên bệnh lý từ gia đình, chẳng hạn như bệnh lý tim mạch hoặc dị dạng mạch máu não, có thể có nguy cơ cao hơn bị đột quỵ.
3.5. Bệnh Microangiopathic
Đây là một loại bệnh mạch máu nhỏ và thường gây ra những triệu chứng như nhồi máu đa ổ, bệnh lý não, và mất thị giác và thính giác. Bệnh này thường xuất hiện ở nữ giới trong độ tuổi từ 20-40 và có thể gây đột quỵ.
3.6. Huyết khối động mạch thân nền
Một số trường hợp đột quỵ ở người trẻ có thể liên quan đến huyết khối trong động mạch thân nền, dẫn đến tắc nghẽn dòng máu đến não.
3.7. Đột quỵ cầu và tiểu não thứ phát
Bóc tách động mạch sống bên trái có thể dẫn đến đột quỵ cầu và tiểu não thứ phát ở người trẻ.
3.8. Xơ vữa động mạch lớn
Các bệnh lý động mạch lớn, bao gồm xơ vữa động mạch lớn, có thể gây tắc nghẽn và dẫn đến đột quỵ ở người trẻ.
Đột quỵ gia tăng ở người trẻ do xơ vữa động mạch
3.9. Bệnh lý mạch máu nhỏ
Một số trường hợp đột quỵ ở người trẻ có thể liên quan đến các bệnh lý mạch máu nhỏ, như mạch máu võng mạc-ốc tai-não.
3.10. Đột quỵ gia tăng ở người trẻ chưa rõ nguyên nhân
Một phần trường hợp đột quỵ ở người trẻ không thể xác định được nguyên nhân cụ thể. Điều này có thể do hạn chế của các xét nghiệm và không có yếu tố nguy cơ rõ ràng.
4. Phòng ngừa đột quỵ ở người trẻ
4.1. Tập thể dục đều đặn
Thường xuyên tham gia vào các hoạt động vận động như chạy bộ, bơi lội hoặc các loại thể thao khác giúp tăng cường sức kháng, cải thiện sức khỏe tim mạch và kiểm soát cân nặng. Cần ít nhất 150 phút vận động thể dục mỗi tuần.
4.2. Kiểm soát cân nặng
Duy trì cân nặng ở mức lành mạnh bằng cách duy trì chế độ ăn uống cân đối và vận động đều đặn. Sự thừa cân và béo phì có thể tăng nguy cơ đột quỵ.
4.3. Chế độ ăn uống lành mạnh
Tạo ra một chế độ ăn uống cân bằng với nhiều rau củ, trái cây, hạn chế thức ăn chứa nhiều chất béo, đường và muối. Giảm tiêu thụ thức phẩm chế biến, thức ăn nhanh và thực phẩm có nhiều chất bảo quản.
4.4. Kiểm soát huyết áp
Kiểm tra huyết áp định kỳ và tuân thủ việc uống thuốc nếu bác sĩ kê đơn để kiểm soát huyết áp cao.
4.5. Tránh hút thuốc lá và rượu
Rượu, bia và thuốc lá gây tăng nguy cơ đột quỵ. Hãy tránh tiếp xúc với khói thuốc lá và hạn chế tiêu thụ rượu.
4.6. Quản lý stress
Học cách quản lý áp lực trong cuộc sống bằng cách thực hiện các kỹ thuật thư giãn như thiền, yoga, hoặc tìm kiếm hỗ trợ tâm lý khi cần thiết.
Quản lý stress để phòng ngừa đột quỵ ở người trẻ
4.7. Kiểm tra y tế định kỳ
Điều này đặc biệt quan trọng nếu bạn có yếu tố di truyền hoặc các vấn đề sức khỏe tim mạch trong gia đình. Theo dõi sức khỏe của bạn thông qua các cuộc kiểm tra định kỳ và thảo luận với bác sĩ về bất kỳ yếu tố nguy cơ nào mà bạn có thể đối mặt.
Như vậy, để ngăn ngừa đột quỵ gia tăng ở người trẻ, cần tạo ra một lối sống lành mạnh, kiểm tra y tế định kỳ, và giảm các yếu tố nguy cơ tiềm ẩn. Điều quan trọng là nâng cao nhận thức về tình trạng này và tìm kiếm sự chăm sóc y tế kịp thời khi có triệu chứng hoặc dấu hiệu nghi ngờ về đột quỵ.
