Khi bạn cảm thấy nghẹn cổ sau bữa ăn, đừng vội bỏ qua! Đó có thể là dấu hiệu của trào ngược dạ dày, một tình trạng mà rất nhiều người gặp phải nhưng lại ít được chú ý. Hãy cùng tìm hiểu nguyên nhân và cách cải thiện tình trạng nghẹn cổ trào ngược dạ dày này hiệu quả!
Menu xem nhanh:
1. Nghẹn cổ trào ngược dạ dày là gì?
Nghẹn cổ trào ngược dạ dày là một triệu chứng thường gặp ở những người bị bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD). Tình trạng này xuất hiện khi axit dạ dày trào ngược lên thực quản, gây kích ứng và tổn thương lớp niêm mạc thực quản, dẫn đến cảm giác khó nuốt, vướng nghẹn ở cổ họng.
1.1. Dấu hiệu nhận biết nghẹn cổ trào ngược dạ dày
Triệu chứng nghẹn cổ thường không xuất hiện một cách đơn lẻ mà đi kèm với các dấu hiệu đặc trưng khác của bệnh trào ngược dạ dày:
– Cảm giác nghẹn, vướng ở cổ: Người bệnh cảm thấy như có vật cản ở cổ họng, khó khăn trong việc nuốt thức ăn hoặc nước uống.
– Ợ nóng, ợ chua: Axit dạ dày trào ngược lên thực quản và cổ họng gây cảm giác nóng rát hoặc vị chua trong miệng.
– Ho khan hoặc khàn giọng: Axit gây kích thích dây thanh quản, làm người bệnh bị khàn giọng kéo dài hoặc ho liên tục.
– Đau rát vùng ngực: Đây là triệu chứng điển hình do axit trào ngược gây tổn thương thực quản dưới.
– Hơi thở có mùi khó chịu: Do axit và thức ăn trào ngược lên làm tăng nguy cơ vi khuẩn phát triển trong miệng.
1.2. Nguyên nhân gây nghẹn cổ trào ngược dạ dày
Nguyên nhân chủ yếu gây ra nghẹn cổ trào ngược là do cơ vòng thực quản dưới (LES) hoạt động không hiệu quả. Cơ vòng này có nhiệm vụ ngăn axit từ dạ dày trào ngược lên thực quản. Khi cơ vòng bị yếu hoặc không đóng kín, axit dễ dàng trào ngược lên và gây tổn thương. Các yếu tố góp phần bao gồm:
– Chế độ ăn uống thiếu khoa học: Tiêu thụ quá nhiều thức ăn dầu mỡ, cay nóng, hoặc đồ uống kích thích như rượu, cà phê, nước có ga.
– Căng thẳng, stress kéo dài: Khi stress, dạ dày tiết nhiều axit hơn, làm tăng nguy cơ trào ngược.
– Bệnh lý nền: Các bệnh lý như viêm loét dạ dày, thoát vị hoành hoặc béo phì gây áp lực lên dạ dày, tạo điều kiện thuận lợi cho trào ngược.
– Thói quen xấu: Nằm ngay sau khi ăn, ăn quá no hoặc mặc quần áo bó sát cũng làm tăng nguy cơ axit trào ngược.
2. Khi bị nghẹn cổ trào ngược dạ dày kéo dài nên làm gì?
2.1. Điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt
Ăn uống khoa học:
– Ăn chậm, nhai kỹ để giảm áp lực lên dạ dày.
– Tránh các thực phẩm làm tăng tiết axit như thực phẩm chua, cay, chiên rán.
– Chia nhỏ bữa ăn trong ngày, không ăn quá no mỗi bữa.
Thay đổi thói quen sinh hoạt:
– Không nằm ngay sau khi ăn, tốt nhất là nên nghỉ ngơi 2-3 giờ trước khi nằm.
– Duy trì tư thế ngủ nâng cao đầu giường từ 15-20 cm để giảm nguy cơ axit trào ngược.
– Hạn chế hút thuốc lá, sử dụng rượu bia.
2.2. Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ
Việc sử dụng thuốc điều trị là cần thiết để kiểm soát tình trạng nghẹn cổ trào ngược. Các loại thuốc bao gồm:
– Thuốc giảm tiết axit: Như thuốc ức chế bơm proton (PPIs) hoặc thuốc kháng histamine H2, giúp giảm lượng axit trong dạ dày.
– Thuốc trung hòa axit: Giúp làm giảm triệu chứng tức thời khi axit trào ngược lên thực quản.
– Thuốc tăng cường vận động tiêu hóa: Giúp cải thiện khả năng làm rỗng dạ dày và giảm trào ngược.
2.3. Tìm kiếm sự hỗ trợ y tế
Nếu tình trạng nghẹn cổ kéo dài hoặc không đáp ứng với các biện pháp thông thường, người bệnh cần đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh những biến chứng nghiêm trọng.
3. Cách chẩn đoán chính xác nghẹn cổ trào ngược dạ dày
Để chẩn đoán chính xác tình trạng nghẹn cổ do trào ngược, cần thực hiện các phương pháp sau đây:
3.1. Thăm khám lâm sàng
Bác sĩ sẽ bắt đầu bằng cách hỏi bệnh sử chi tiết, tập trung vào các triệu chứng điển hình như cảm giác nghẹn cổ, ợ nóng, ợ hơi, hoặc đau tức ngực. Sau đó, bác sĩ tiến hành kiểm tra thực thể vùng cổ, ngực và bụng để phát hiện những dấu hiệu bất thường, hỗ trợ định hướng phương pháp chẩn đoán tiếp theo.
3.2. Nội soi tiêu hóa
Nội soi là phương pháp phổ biến để quan sát trực tiếp tình trạng thực quản, dạ dày và tá tràng. Phương pháp này giúp phát hiện tổn thương niêm mạc, viêm loét hoặc các biến chứng khác do trào ngược axit gây ra. Ngoài ra, nội soi còn giúp đánh giá mức độ tổn thương, hỗ trợ bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
3.3. Đo pH thực quản 24 giờ
Đây là phương pháp chuyên sâu giúp đo độ axit trong thực quản liên tục trong vòng 24 giờ. Kết quả đo sẽ xác định mức độ trào ngược axit dạ dày và mối liên quan giữa các cơn trào ngược với triệu chứng nghẹn cổ, từ đó hỗ trợ chẩn đoán chính xác.
3.4. Đo áp lực nhu động thực quản HRM
Phương pháp này giúp đánh giá chức năng co bóp của thực quản và phát hiện các rối loạn về nhu động, chẳng hạn như cơ thực quản hoạt động kém hoặc van thực quản dưới không đóng kín. Đây là yếu tố quan trọng để tìm ra nguyên nhân gây nghẹn cổ và trào ngược kéo dài.
Các phương pháp chẩn đoán trên giúp xác định chính xác nguyên nhân, từ đó hỗ trợ điều trị hiệu quả tình trạng nghẹn cổ trào ngược dạ dày.
4. Tầm quan trọng của việc chẩn đoán chính xác nghẹn cổ trào ngược dạ dày
Chẩn đoán chính xác không chỉ giúp xác định đúng nguyên nhân gây nghẹn cổ mà còn đóng vai trò quyết định trong việc điều trị hiệu quả và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng như viêm loét, chít hẹp thực quản, hoặc ung thư thực quản.
4.1. Ngăn ngừa biến chứng
Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, nghẹn cổ trào ngược có thể dẫn đến các tổn thương vĩnh viễn cho thực quản, gây khó khăn trong việc điều trị sau này.
4.2. Tối ưu hiệu quả điều trị
Việc xác định đúng nguyên nhân và mức độ bệnh sẽ giúp bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp nhất, từ đó cải thiện nhanh chóng các triệu chứng nghẹn cổ.
Nghẹn cổ trào ngược dạ dày không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng. Hiểu rõ nguyên nhân, cách chẩn đoán và điều trị giúp người bệnh kiểm soát tình trạng hiệu quả và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Đừng chủ quan, hãy lắng nghe cơ thể và tìm đến sự hỗ trợ y tế khi cần thiết.