Làm gì khi bị ợ chua là câu hỏi của rất nhiều người khi gặp phải tình trạng này. Ợ chua là một trong những triệu chứng phổ biến của bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD), ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Cảm giác nóng rát khó chịu sau xương ức, vị chua trong miệng có thể khiến người bệnh mất ngủ, stress và lo lắng. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp những thông tin hữu ích và khuyến cáo từ các chuyên gia về cách xử lý khi bị ợ chua.
Menu xem nhanh:
1. Tìm hiểu về tình trạng ợ chua
1.1 Nguyên nhân gây ợ chua
Ợ chua xảy ra khi acid dạ dày trào ngược lên thực quản, gây ra cảm giác nóng rát khó chịu. Trong điều kiện bình thường, cơ vòng thực quản dưới đóng vai trò như một van một chiều, ngăn không cho acid dạ dày trào ngược lên thực quản. Tuy nhiên, khi cơ vòng này bị suy yếu hoặc hoạt động không hiệu quả, acid dạ dày có thể trào ngược lên, gây ra tình trạng ợ chua.
Có nhiều yếu tố có thể làm suy yếu cơ vòng thực quản dưới, bao gồm thói quen ăn uống không lành mạnh như ăn quá no, ăn đêm muộn, hoặc nằm ngay sau khi ăn. Stress và căng thẳng kéo dài cũng có thể ảnh hưởng đến chức năng của hệ tiêu hóa, dẫn đến tình trạng ợ chua. Ngoài ra, thừa cân, béo phì tạo áp lực lên dạ dày cũng là một nguyên nhân phổ biến.
Đối với phụ nữ mang thai, sự thay đổi nội tiết tố và áp lực từ thai nhi có thể gây ra tình trạng ợ chua. Một số loại thuốc như aspirin, ibuprofen cũng có thể làm tăng nguy cơ ợ chua.
Axit dạ dày trào ngược lên thực quản là một nguyên nhân khiến người bệnh có cảm giác bị ợ chua
1.2 Các triệu chứng thường gặp đi kèm ợ chua
Người bị ợ chua thường gặp phải cảm giác nóng rát sau xương ức, có thể lan lên cổ họng và miệng. Cảm giác này thường trở nên tệ hơn sau khi ăn, khi nằm xuống hoặc cúi người. Nhiều người còn cảm thấy vị chua hoặc đắng trong miệng do acid dạ dày trào ngược lên.
Khó nuốt là một triệu chứng khác thường gặp, người bệnh có cảm giác như thức ăn bị mắc lại ở cổ họng hoặc sau xương ức. Trong một số trường hợp, ợ chua có thể gây ra cảm giác đau ngực, có thể nhầm lẫn với các vấn đề tim mạch.
Ho khan kéo dài, đặc biệt là vào ban đêm, cũng là một triệu chứng thường gặp. Acid trào ngược có thể kích thích đường hô hấp, gây ra ho và trong một số trường hợp có thể dẫn đến viêm họng mạn tính.
2. Khuyến cáo từ chuyên gia nên làm gì khi bị ợ chua
2.1 Nên làm gì khi bị ợ chua – Thay đổi thói quen sống
Việc thay đổi lối sống đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát tình trạng ợ chua do trào ngược. Trước tiên, người bệnh nên duy trì cân nặng hợp lý thông qua chế độ ăn uống cân bằng và tập thể dục đều đặn, bởi béo phì sẽ làm tăng áp lực lên dạ dày, khiến acid dễ trào ngược lên thực quản.
Giấc ngủ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát ợ chua. Người bệnh nên nâng cao đầu giường khoảng 15-20 cm để giảm nguy cơ trào ngược acid khi nằm. Không nên nằm ngủ trong vòng 2-3 giờ sau khi ăn.
Quần áo chật chội tạo áp lực lên vùng bụng có thể làm tăng nguy cơ trào ngược acid. Vì vậy, nên chọn trang phục thoải mái, không quá bó sát vùng bụng và ngực.
Stress và căng thẳng có thể làm tăng tiết acid dạ dày và làm trầm trọng thêm các triệu chứng ợ chua. Các biện pháp giảm stress như yoga, thiền, hít thở sâu có thể giúp cải thiện tình trạng này.
2.2 Nên làm gì khi bị ợ chua – Thay đổi thói quen ăn uống
Làm gì khi bị ợ chua do trào ngược liên quan nhiều đến việc điều chỉnh chế độ ăn uống. Thay vì ăn ba bữa lớn, người bệnh nên chia nhỏ thành 5-6 bữa trong ngày. Điều này giúp giảm áp lực lên dạ dày và hạn chế sản xuất acid dạ dày quá mức.
Nên tránh các thực phẩm có thể kích thích tiết acid hoặc làm yếu cơ vòng thực quản dưới như café, socola, rượu bia, đồ uống có gas, thức ăn cay nóng, các loại thực phẩm có tính acid cao như cam, chanh, cà chua. Thay vào đó, nên ưu tiên các thực phẩm có tính kiềm như các loại rau xanh, khoai tây, chuối.
Bữa tối nên ăn ít nhất 3 giờ trước khi đi ngủ để cho phép thức ăn được tiêu hóa đầy đủ. Nên ăn chậm, nhai kỹ và không uống quá nhiều nước trong bữa ăn để tránh làm giãn dạ dày quá mức.
Nên lựa chọn ăn các thực phẩm tốt cho hệ tiêu hóa, tránh tình trạng kích thích tiết axit dạ dày
2.3 Thăm khám kiểm tra để có phác đồ điều trị phù hợp khi bị ợ chua
Khi tình trạng ợ chua xảy ra thường xuyên và các biện pháp tự điều trị không hiệu quả, làm gì khi bị ợ chua lúc này? Câu trả lời là nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa để được thăm khám và điều trị.
Người bệnh nên thăm khám kịp thời xác định được nguyên nhân gốc rễ gây ợ chua để từ đó cải thiện triệu chứng hiệu quả nhanh chóng
Bác sĩ sẽ thực hiện một số phương pháp kiểm tra để xác định nguyên nhân gây ợ chua:
– Nội soi dạ dày – thực quản: Đây là phương pháp quan trọng giúp đánh giá tình trạng niêm mạc thực quản, dạ dày và phát hiện các tổn thương như viêm loét, trào ngược. Qua nội soi, bác sĩ có thể lấy mẫu sinh thiết nếu cần thiết để chẩn đoán chính xác bệnh.
– Đo pH thực quản 24 giờ: Phương pháp này giúp đánh giá mức độ trào ngược acid và thời gian acid tiếp xúc với niêm mạc thực quản. Kết quả giúp bác sĩ xác định mức độ nghiêm trọng của bệnh và lên phác đồ điều trị phù hợp.
– Đo áp lực cơ vòng thực quản: Phương pháp này giúp đánh giá chức năng của cơ vòng thực quản dưới, xác định xem có sự suy yếu của cơ vòng gây trào ngược và triệu chứng ợ chua hay không.
3. Điều trị và phòng ngừa ợ chua trào ngược
Sau khi có kết quả các xét nghiệm, bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp, chẳng hạn như:
Điều trị nội khoa: Sử dụng các thuốc giảm tiết acid, thuốc trung hòa acid, thuốc tăng cường chức năng cơ vòng thực quản dưới. Việc sử dụng thuốc cần tuân theo chỉ định của bác sĩ về liều lượng và thời gian điều trị.
Điều trị ngoại khoa: Trong những trường hợp nặng, không đáp ứng với điều trị nội khoa, bác sĩ có thể đề xuất phẫu thuật để khắc phục các bất thường về giải phẫu gây trào ngược.
Làm gì khi bị ợ chua do trào ngược không còn là vấn đề khó khăn nếu bạn hiểu rõ và áp dụng đúng các biện pháp phòng ngừa và điều trị. Việc thay đổi thói quen sống, điều chỉnh chế độ ăn uống và thăm khám định kỳ đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát tình trạng này. Tuy nhiên, khi các triệu chứng kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng, việc thăm khám bác sĩ chuyên khoa càng sớm là điều cần thiết để có hướng điều trị phù hợp và hiệu quả.
