Trẻ sinh non (chào đời chưa đủ ngày đủ tháng) thường có nguy cơ cao gặp nhiều vấn đề về sức khỏe như khiếm thị, khiếm thính, bại não, khuyết tật phát triển… Trẻ sinh non càng ít tuần tuổi thì ảnh hưởng tới sức khỏe càng nhiều hơn. Sinh non là điều không bố mẹ nào mong muốn cả. Vậy nếu mẹ bầu có tiền sử sinh non thì cần lưu ý gì trong lần mang thai sau để tránh được nguy cơ này.
Menu xem nhanh:
1. 3 nguyên nhân chính gây sinh non
Sinh non hay sinh con thiếu tháng là nỗi lo thường trực của bất kỳ mẹ bầu nào. Đây là tình trạng em bé chào đời quá sớm, trong khoảng thời gian từ hết tuần 22 đến trước khi hết tuần 36. Có tới 50% trường hợp sinh non không rõ nguyên nhân (vô căn). Số còn lại, nguyên nhân được chia làm 3 nhóm:
1.1. Do thai nhi
Các vấn đề thường gặp ở thai như đa thai, đa ối, vỡ ối non, thai dị dạng, viêm màng ối do nhiễm trùng sẽ dẫn tới nguy cơ sinh non cao hơn bình thường.
1.2. Do người mẹ
– Bị thừa hoặc thiếu cân trước khi mang thai.
– Mắc các bệnh mãn tính như huyết áp cao, tiểu đường, tình trạng đông máu, bệnh tim.
– Mẹ bị hở eo tử cung, tử cung dị dạng, cổ tử cung ngắn.
– Mẹ bị tiền sản giật nặng.
– Mẹ có tiền sử sinh non, sảy thai, sinh con liền nhau.
– Mẹ bị viêm đài bể thận, viêm ruột thừa.
– Mẹ có chế độ sinh hoạt không lành mạnh, hút thuốc, uống rượu, bị căng thẳng, lo lắng quá mức.
– Bị bệnh nhiễm trùng vùng kín làm ảnh hưởng đến màng ối.
– Mẹ đã từng thực hiện phẫu thuật trên tử cung hoặc cổ tử cung.
Mẹ bầu có vết sẹo mổ cũ ở tử cung, hoặc từng phẫu thuật cổ tử cung cũng sẽ có nguy cơ sinh non cao hơn bình thường
1.3. Do nhau thai
Các bệnh lý như nhau tiền đạo, nhau bong non, nhau cài răng lược hoặc thiểu năng nhau dẫn tới cung cấp dinh dưỡng cho thai nhi không đầy đủ cũng làm tăng nguy cơ sinh non ở mẹ bầu.
2. Dấu hiệu sinh non mẹ cần lưu ý
Khi có những dấu hiệu sau mà chưa qua tuần 36 của thai kỳ, mẹ bầu cần tới ngay các cơ sở y tế để được hỗ trợ:
– Dịch âm đạo nhiều hơn bình thường, lỏng hơn, nhầy hơn hoặc có lẫn máu.
– Xuất hiện tình trạng xuất huyết âm đạo kèm với cảm giác đau quặn bụng, có những cơn co thắt nhiều hơn 4 lần/giờ.
– Cảm thấy tăng áp lực vùng xương chậu, chuột rút nhẹ ở vùng bụng.
– Màng ối bị vỡ.
3. Những rủi ro khi bé bị sinh non sớm
Dù không phải tất cả những trẻ sinh non đều gặp phải các biến chứng tới sức khỏe nhưng việc sinh ra quá sớm sẽ gây những ảnh hưởng ngắn hạn hoặc dài hạn tới bé. Một số vấn đề có thể thấy rõ ràng ngay sau khi sinh nhưng cũng có những vấn đề khác sau này khi trẻ lớn dần lên mới thấy.
3.1. Những biến chứng ngắn hạn khi trẻ sinh non
– Dễ bị suy hô hấp, loạn sản phế quản phổi, ngừng thở kéo dài.
– Dễ gặp phải các vấn đề về tim như còn ống động mạch (PDA), hạ huyết áp.
– Trẻ sinh ra càng sớm nguy cơ chảy máu não càng cao, còn gọi là xuất huyết não. Nếu để não chảy máu quá nhiều có thể làm tổn thương não vĩnh viễn.
– Hạ thân nhiệt sau sinh do chưa đủ lượng mỡ dưới da hoặc lượng đường trong máu thấp. đây là lý do vì sao trẻ sinh non cần được nuôi trong lồng ấp với nhiệt độ thích hợp cho đến khi bé có thể tự duy trì nhiệt độ cơ thể.
– Hệ tiêu hóa chưa trưởng thành là nguyên nhân khiến trẻ sinh non dễ gặp các biến chứng như viêm ruột hoại tử, tổn thương tế bào lót thành ruột.
– Trẻ sinh non có nguy cơ mắc các vấn đề về máu (như thiếu máu…) hoặc vàng da sơ sinh.
– Hệ thống miễn dịch kém phát triển ở trẻ sinh non có thể dẫn tới nguy cơ nhiễm trùng cao hơn bình thường.
Sinh non có thể gây nhiều hệ lụy tới sức khỏe của trẻ
3.2. Những biến chứng lâu dài khi trẻ sinh sớm
– Bị bại não do nhiễm trùng, lưu lượng máu tới não không đủ.
– Có nhiều khả năng trí tuệ kém hơn so với trẻ sinh đủ tháng.
– Gặp nhiều vấn đề về thị lực, thính giác.
– Nguy cơ cao gặp các vấn đề sức khỏe mãn tính như hen suyễn, các bệnh lý dạ dày, nhiễm trùng mãn tính.
4. Mẹ bầu có tiền sử sinh non cần làm gì để phòng ngừa
Mẹ bầu có tiền sử sinh non thì ở lần mang thai sau sẽ được đánh giá là thai kỳ có nguy cơ cao. Với tình trạng thai kỳ như vậy mẹ nên thăm khám và chuẩn bị cho lần mang thai sau ở những cơ sở sản khoa lớn, có đội ngũ bác sĩ giỏi, trang thiết bị hiện đại để có thể phát hiện nguyên nhân sinh non và dự phòng nguy cơ. Chị em cần lưu ý khi đi thăm khám phải thông báo đầy đủ cho bác sĩ về tiền sử sinh non để có phương án theo dõi đặc biệt.
Mẹ bầu có tiền sử sinh non nên lựa chọn thăm khám, theo dõi thai kỳ tại các bệnh viện lớn, có chuyên khoa Sản vững mạnh
Ngoài ra chị em cũng không nên quá lo lắng vì căng thẳng sẽ góp phần làm tăng nguy cơ sinh non. Hãy lưu ý áp dụng chặt chẽ các biện pháp dự phòng sinh non được bác sĩ khuyến cáo như sau:
– Trước khi mang thai cần loại bỏ hoàn toàn các yếu tố nguy cơ như hút thuốc, ngưng uống rượu, điều trị triệt để các viêm nhiễm như viêm nha chu, viêm đường tiết niệu, viêm nhiễm ở âm đạo, cổ tử cung. Đồng thời điều trị ổn định các bệnh lý huyết áp, tiểu đường, điều trị tích cực bất kỳ dạng bệnh nhẹ nào đang gặp phải.
– Có chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh, duy trì cân nặng ở mức hợp lý.
– Trong thai kỳ cần thăm khám đúng lịch, thường xuyên theo chỉ định của bác sĩ.
– Mẹ bầu lưu ý, việc nằm yên một chỗ không phải là biện pháp hữu hiệu để dự phòng sinh non mà nên vận động vừa sức, nhẹ nhàng nhằm tăng cường lưu thông máu.
– Mẹ bầu có tiền sử sinh non cũng cần kiêng quan hệ tình dục trong suốt thai kỳ.
– Trang bị đầy đủ các kiến thức về chăm sóc thai kỳ, nhận biết sớm các bất thường để tới viện kịp thời.
Quan trọng nhất mẹ cần lựa chọn sinh ở bệnh viện lớn, không chỉ có khoa Sản vững mạnh mà cần có cả khoa Nhi sơ sinh đầy đủ trang thiết bị chăm sóc trẻ sinh non nhằm có những chuẩn bị cho mọi tình huống bất ngờ có thể xảy ra. Hy vọng với những thông tin vừa chia sẻ, các mẹ bầu đã có thêm kiến thức để có một hành trình mang thai an tâm – hạnh phúc.
