Giao mùa là thời điểm thuận lợi để tay chân miệng ở trẻ lây lan nhanh và bùng phát thành dịch. Nhiều phụ huynh khi trẻ mắc tay chân miệng đã tự ý mua và bôi cho trẻ một số loại thuốc. Tuy nhiên, thuốc bôi sử dụng không đúng vừa không điều trị tay chân miệng hiệu quả vừa có thể gây hại cho trẻ. Trong bài viết sau, Thu Cúc TCI xin tổng hợp một số loại thuốc thường được bố mẹ bôi cho em bé bị tay chân miệng và lưu ý sử dụng chúng, đọc ngay bố mẹ nhé!
Menu xem nhanh:
1. Tay chân miệng tai hại như thế nào?
Tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm cấp tính phát sinh do Enterovirus; trong đó, chủ yếu là do Coxsackievirus A16 và Enterovirus 71 (EV71). Tay chân miệng, lây từ người sang người, dễ bùng phát thành dịch, thường là thông qua dịch tiết đường hô hấp và dịch tiết đường tiêu hóa. Bệnh có thể khởi phát ở mọi đối tượng, tuy nhiên, trẻ dưới 5 tuổi, đặc biệt là dưới 3 tuổi, vẫn là nhóm dễ mắc tay chân miệng nhất. Sở dĩ, đây là nhóm bệnh nhân tay chân miệng phổ biến nhất là bởi việc sinh hoạt tập thể tại trường hợp là điều kiện thuận lợi để Enterovirus phát tán.
Khi mắc tay chân miệng, trẻ thường có tổn thương niêm mạc và tổn thương da, tồn tại dưới dạng phỏng nước và tập trung ở các vị trí đặc biệt như môi, lợi, lưỡi, má trong, lòng bàn tay, mông, đầu gối, lòng bàn chân,…
Trẻ thường có tổn thương niêm mạc và tổn thương da khi mắc tay chân miệng.
Tay chân miệng nhẹ có thể tự khỏi sau 7 – 10 ngày; tuy nhiên, tay chân miệng nặng thì có thể tiến triển đến nhiều biến chứng nguy hiểm như phù phổi cấp, viêm cơ tim, biến chứng thần kinh (viêm não, viêm màng não,…),…, khi đó, trẻ có thể tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
2. Điều trị tay chân miệng ra sao cho hiệu quả?
Theo phác đồ mới nhất về hướng dẫn chẩn đoán và điều trị tay chân miệng của Bộ Y tế, hiện nay, chưa có thuốc điều trị tay chân miệng đặc hiệu, điều trị tay chân miệng, dù là nội trú hay ngoại trú, đều chỉ là điều trị hỗ trợ (không dùng kháng sinh khi không có bội nhiễm). Khi trẻ có dấu hiệu tay chân miệng, bố mẹ cho trẻ đến cơ sở y tế uy tín gần nhất ngay lập tức. Tại đó, sau thăm khám, nếu tay chân miệng ở trẻ là nhẹ, bác sĩ sẽ chỉ định trẻ điều trị ngoại trú. Trong quá trình chăm sóc trẻ tại nhà, bên cạnh đảm bảo trẻ được bổ sung dinh dưỡng và nghỉ ngơi đầy đủ, bố mẹ cần:
– Cho trẻ dùng các thuốc hạ sốt, giảm đau (paracetamol hoặc ibuprofen) nếu trẻ sốt cao (trên 38,5 độ C) và đau nhiều. Không dùng aspirin cho trẻ vì trẻ dưới 12 tuổi sử dụng aspirin có thể phát sinh hội chứng Reye, đe dọa sức khỏe não và gan cũng như đe dọa tính mạng trẻ. Liều dùng paracetamol là 10 – 15mg/kg/lần, lặp lại mỗi 4 – 6 giờ và liều dùng ibuprofen là 10mg/kg/lần, lặp lại mỗi 6 – 8 giờ.
– Cho trẻ uống dung dịch oresol hoặc hydrit, để bù nước, bù điện giải. Bố mẹ cần pha đúng liều lượng chỉ định của bác sĩ hoặc liều lượng hướng dẫn của nhà sản xuất được in trên bao bì.
– Cho trẻ súc miệng và súc họng bằng nước muối sinh lý 0.9% ấm để vệ sinh các tổn thương niêm mạc miệng.
Tắm hoặc lau người cho trẻ mỗi ngày để vệ sinh các tổn thương da.
– Cho trẻ tắm hoặc lau người mỗi ngày để vệ sinh các tổn thương da.
– Cho trẻ sử dụng một số loại thuốc bôi để giảm đau, hạn chế nguy cơ nhiễm trùng.
3. Thuốc bôi cho em bé bị tay chân miệng: Những lưu ý sử dụng
Như đã chia sẻ phía trên, trong quá trình chăm sóc trẻ tại nhà, bố mẹ thường tự ý mua và cho trẻ sử dụng một số loại thuốc bôi để điều trị tổn thương niêm mạc, tổn thương da. Chúng là thuốc sát khuẩn, thuốc gây tê cục bộ, antacid, thuốc kháng virus và thuốc kháng viêm chứa corticoid. Tuy nhiên, trong 5 loại thuốc đó, có những thuốc trẻ tay chân miệng không nên bôi và có những thuốc muốn bôi cần đặc biệt lưu ý.
3.1. Thuốc sát khuẩn
Để hạn chế nguy cơ các vết loét da nhiễm trùng, chúng ta có thể bôi một số thuốc sát khuẩn như dung dịch povidine, thuốc đỏ, thuốc tím, xanh methylen. Tuy nhiên, bôi chúng có thể khiến việc chẩn đoán tay chân miệng trở nên khó khăn do dưới lớp thuốc sát khuẩn, các tổn thương da thường khó nhận diện. Trong khi đó, phỏng nước phát sinh do tay chân miệng thường ít vỡ, ít loét, ít nguy cơ nhiễm trùng. Tóm lại, khi và chỉ khi phỏng nước trên da trẻ vỡ, bố mẹ mới nên xem xét việc bôi thuốc sát khuẩn.
3.2. Thuốc gây tê cục bộ
Bố mẹ có thể bôi một số thuốc chứa thành phần gây tê cục bộ như benzocain, lidocain, tetracain,… cho trẻ để giảm đau tại các vết loét miệng. Tuy nhiên, các thuốc này chỉ có tác dụng ức chế quá trình khử cực, ngăn chặn sự truyền xung thần kinh, chứ không có hiệu quả trong tiêu diệt virus gây tay chân miệng. Không những thế, chúng có thể gây một số tác dụng phụ nguy hiểm cho trẻ như rối loạn nhịp tim, dị ứng, mờ mắt, tê lưỡi. Do đó, bố mẹ chỉ dùng các thuốc này cho trẻ khi có chỉ định của bác sĩ. Đặc biệt, trẻ dưới 3 tuổi tuyệt đối không nên dùng chúng.
3.3. Antacid
Với những trường hợp đau miệng nhiều, không ăn uống được, bố mẹ có thể chấm antacid dạng gel vào các sang thương ở miệng cho trẻ. Antacid sẽ bao phủ đáy vết loét, thúc đẩy quá trình hồi phục. Tuy nhiên, cần hết sức lưu ý nguy cơ hít sặc khi sử dụng antacid cho trẻ.
3.4. Acyclovir (thuốc kháng virus)
Thuốc kháng virus như acyclovir hoàn toàn không có tác dụng trong điều trị virus gây tay chân miệng. Bố mẹ không sử dụng chúng cho em bé bị tay chân miệng.
Bố mẹ không sử dụng acyclovir cho trẻ.
3.5. Thuốc kháng viêm chứa corticoid dạng bôi
Bên cạnh thuốc kháng virus acyclovir, bố mẹ cũng không được bôi các thuốc kháng viêm chứa corticoid cho trẻ. Những thuốc này có thể gây suy giảm miễn dịch, làm tay chân miệng ở trẻ trở nên trầm trọng hơn.
Phía trên là lưu ý dùng thuốc bôi cho em bé bị tay chân miệng. Để biết thêm các thông tin khác về việc dùng thuốc điều trị bệnh truyền nhiễm cấp tính này, liên hệ Thu Cúc TCI, bố mẹ nhé!
