Đột quỵ chảy máu não (hay đột quỵ xuất huyết não) là một trong hai thể của đột quỵ. Mặc dù chỉ chiếm khoảng 20% tổng số ca đột quỵ nhưng đây lại là thể bệnh vô cùng nguy hiểm, thậm chí gây tử vong nếu không được cấp cứu từ sớm. Hãy cùng tìm hiểu về đột quỵ xuất huyết não qua bài viết sau đây.
Menu xem nhanh:
1. Đột quỵ chảy máu não là gì?
Đột quỵ chảy máu não là một trong hai dạng của đột quỵ não, xảy ra khi mạch máu não bị vỡ khiến máu đột ngột xâm lấn vào não và làm tổn thương não bộ. Tùy thuộc vào vị trí chảy máu, đột quỵ xuất huyết não được chia thành 2 loại như sau:
– Xuất huyết nội sọ: Là tình trạng xảy ra khi mạch máu phía trong não bị vỡ. Các yếu tố nguy cơ của loại đột quỵ này thường do huyết áp cao, lạm dụng rượu bia và các chất kích thích khác. Trong một số trường hợp xuất huyết trong não cũng có thể xảy ra do dị tật động mạch bị rò rỉ. Dị tật động mạch khiến một hoặc vài mạch máu yếu bất thường. Khi huyết áp tăng cao, các mạch máu bị vỡ ra, gây ra tình trạng chảy máu não.
– Xuất huyết dưới nhện: Là tình trạng khi mạch máu trên bề mặt não bị vỡ. Máu lấp đầy một phần không gian giữa hộp sọ và não, trộn lẫn với dịch não tủy, làm tăng áp lực lên não và gây đau đầu dữ dội. Tình trạng này xuất hiện thường do các chấn thương gây va đập và làm chấn thương sọ não.
Là một trong 2 dạng đột quỵ thường gặp, đột quỵ do chảy máu não có nguy cơ tử vong cao và để lại nhiều di chứng nặng nề
2. Triệu chứng đột quỵ do chảy máu não
Các triệu chứng của đột quỵ xuất huyết não thường khác nhau, tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh.
2.1 Triệu chứng đột quỵ chảy máu não nội sọ
Đối với trường hợp xuất huyết nội sọ, các triệu chứng hầu như luôn xảy ra ngay cả khi bệnh nhân tỉnh táo, khởi phát đột ngột và chuyển biến xấu rất nhanh trong khoảng từ 30 – 90 phút sau khi phát bệnh. Trong đó, các triệu chứng phổ biến nhất có thể kể đến bao gồm:
– Đột nhiên yếu, liệt 1 phần hoặc một nửa người
– Mất khả năng nói, méo mặt
– Rối loạn chuyển động mắt
– Thở gấp, nôn, đi lại khó khăn, choáng váng, hôn mê
2.2 Triệu chứng đột quỵ chảy máu não dưới nhện
Đối với trường hợp xuất huyết dưới nhện, các triệu chứng bao gồm:
– Đột ngột đau đầu dữ dội
– Mất ý thức
– Không thể nhìn vào ánh sáng
– Cứng cổ, chóng mặt, nhầm lẫn, mất ý thức
– Co giật
Đột quỵ xuất huyết não là tình trạng vô cùng nguy hiểm, có nguy cơ tử vong rất cao. Nhiều người bị đột quỵ xuất huyết não không thể vượt qua quá 2 ngày kể từ khi khởi phát cơn đột quỵ. Những người sống sót thì khả năng phục hồi cũng rất chậm và để lại nhiều di chứng nặng nề. Thời gian vàng để cứu chữa của đột quỵ là 60 phút kể từ khi cơn đột quỵ khởi phát. Do vậy, người bệnh và người nhà bệnh nhân cần đặc biệt chú ý các dấu hiệu để có thể cấp cứu kịp thời.
Người bị đột quỵ xuất huyết não có cảm giác đau đầu, buồn nôn, chóng mặt, thậm chí ngất xỉu.
3. Nguyên nhân gây đột quỵ xuất huyết não
Đa phần xuất huyết não thường xuất phát từ dị dạng mạch máu não. Đây là bệnh lý bẩm sinh và chỉ có thể chẩn đoán khi có triệu chứng xuất hiện. Ngoài ra, xuất huyết não cũng có thể xuất hiện bởi một số nguyên nhân sau đây:
– Bị chấn thương ở đầu hoặc do vận động thể chất quá độ, căng thẳng thần kinh
– Người bị huyết áp cao trong thời gian dài gây suy yếu thành mạch, tăng nguy cơ xuất huyết não
– Phình động mạch do suy yếu thành mạch máu, có thể vỡ và chảy vào não gây xuất huyết nội sọ
– Người bị rối loạn đông máu hoặc các bệnh lý về gan, u não
– Người có tiền sử bị béo phì, ít vận động, cholesterol trong máu cao
Để phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ là nguyên nhân gây đột quỵ xuất huyết não, khuyến cáo của các chuyên gia y tế là nên thực hiện tầm soát nguy cơ đột quỵ sớm. Thông qua quá trình xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh, bác sĩ sẽ xác định được các yếu tố nguy cơ bạn đang có, từ đó tư vấn phương hướng, cách kiểm soát để đột quỵ xuất huyết não hạn chế tối đa khả năng xảy ra.
4. Đột quỵ xuất huyết não gây ra biến chứng gì?
Như đã đề cập phía trên, xuất huyết não có nguy cơ tử vong rất cao. Theo thống kê, có tới 92% người sống sót bị biến chứng về vận động, 68% di chứng vừa và nhẹ và 27% chịu các biến chứng nặng nề. Các biến chứng xuất huyết não thường gặp nhất bao gồm:
– Liệt nửa người: Theo thống kê của chuyên gia y tế, có tới hơn 90% người bị xuất huyết não phải chịu biến chứng này khi hồi phục, đây cũng là biến chứng xuất huyết não nặng nề nhất, khiến người bệnh không thể chủ động trong sinh hoạt hàng ngày, gây khó khăn khi đi lại và cử động tay chân.
– Rối loạn tâm lý: Người bệnh có thể bị rối loạn tâm lý do vừa trải qua một cú sốc lớn về tinh thần, nhất là sau khi bị đột quỵ sẽ có cảm giác cô đơn, buồn bã, vô dụng khi thấy mình nằm bệnh một chỗ, mọi sinh hoạt phải phụ thuộc vào người khác.
– Rối loạn nhận thức: Như trí nhớ sụt giảm, lú lẫn, không nhớ được gì xảy ra trong một khoảng thời gian.
– Rối loạn khả năng nuốt và hô hấp: Người bệnh dễ bị sặc khi nuốt, khó nuốt, khó nhai, có thể bị suy hô hấp, tụt lưỡi, sặc tắc đờm… Gây ra viêm phổi.
– Không tự chủ tiểu tiện: Đây là biến chứng khá phổ biến ở người bị xuất huyết não, khiến người bệnh gặp nhiều bất tiện trong cuộc sống.
Biến chứng phổ biến của đột quỵ xuất huyết não chính là liệt nửa người
5. Kiểm soát đột quỵ xuất huyết não bằng cách nào?
Xuất huyết não là tình trạng nguy hiểm, có khả năng tái phát nếu không được điều trị và phục hồi tốt. Chính vì vậy, để kiểm soát bệnh, bạn cần:
– Kiểm soát huyết áp từ chế độ ăn uống, tập luyện thể dục thể thao và sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ
– Kiêng tuyệt đối bia rượu, không hút thuốc lá và sử dụng các chất kích thích khác có thể làm tăng nguy cơ xuất huyết não
– Kiểm soát các bệnh lý nền như tiểu đường, gan, tim mạch…
– Thăm khám định kỳ ít nhất 6 tháng một lần để đảm bảo tình trạng sức khỏe của bản thân
Trên đây là những thông tin giúp bạn hiểu rõ hơn về đột quỵ chảy máu não để có những biện pháp phòng ngừa và phục hồi hiệu quả. Lưu ý rằng, những thông tin trong bài viết chỉ có tính tham khảo, không thể thay thế các chẩn đoán và điều trị bởi bác sĩ chuyên khoa.
