Tiêm vắc-xin đã trở thành một biện pháp quan trọng trong phòng ngừa nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Tuy nhiên, không phải ai cũng tiêm được vắc-xin. Hiểu rõ những đối tượng không được tiêm vắc-xin giúp bảo đảm an toàn cho người dân.
Menu xem nhanh:
1. Tại sao có những đối tượng không được tiêm vắc-xin?
Mỗi vắc-xin đều được nghiên cứu để đảm bảo tính an toàn và hiệu quả. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, nguy hại từ tác dụng phụ hoặc biến chứng lại áp đảo lợi ích mà vắc-xin mang lại. Những trường hợp như thế có thể kể đến ở đây là:
– Đối tượng có các tình trạng y tế đặc biệt.
– Đối tượng có một số đặc điểm cá nhân đặc thù.
– Đối tượng có tiền sử dị ứng.
– Đối tượng có bệnh lý cấp tính (nhiễm trùng, sốt cao).
Đối tượng có bệnh lý cấp tính (nhiễm trùng, sốt cao) nên tạm hoãn tiêm vắc-xin
– Đối tượng có bối cảnh văn hóa và tôn giáo đặc biệt
– Đối tượng ở một số khu vực khó khăn, thiếu điều kiện y tế, nguồn cung vắc-xin hạn chế hay chi phí cao, không thể tiếp cận được vắc-xin.
Mỗi trường hợp đều yêu cầu sự đánh giá cẩn thận từ các chuyên gia y tế để đưa ra quyết định phù hợp nhất, đảm bảo an toàn và sức khỏe cho từng cá nhân.
2. Thông tin chi tiết về từng đối tượng cần tránh tiêm vắc-xin
2.1. Người bị dị ứng nghiêm trọng
Dị ứng với các thành phần trong vắc-xin như protein trứng, gelatin hoặc chất bảo quản có thể dẫn đến các phản ứng nghiêm trọng như sốc phản vệ. Những người đã từng gặp phản ứng dị ứng này không nên tiêm lại loại vắc-xin gây ra vấn đề. Đối với những trường hợp này, bác sĩ thường đề xuất các biện pháp bảo vệ thay thế hoặc theo dõi cẩn thận khi tiêm.
2.2. Người từng phản ứng nghiêm trọng sau khi tiêm vắc-xin
Những người từng có phản ứng nghiêm trọng như sốc phản vệ sau khi tiêm vắc-xin cần được xem xét kỹ lượng trước khi tiêm lại. Vì nguy cơ gặp lại phản ứng sốc phản vệ ở những người này (khó thở, phát ban lan rộng, sưng phù, đau tim và thậm chí là nguy cơ tử vong nếu không được can thiệp y tế kịp thời) là vô cùng cao. Bác sĩ sẽ cân nhắc sử dụng các biện pháp thay thế hoặc tiến hành tiêm dưới sự giám sát chặt chẽ tại cơ sở y tế.
2.3. Người bị suy giảm miễn dịch là một trong những đối tượng không được tiêm vắc-xin
Những người bị suy giảm miễn dịch do HIV/AIDS, ung thư hoặc đang sử dụng thuốc ức chế miễn dịch thường có nguy cơ cao gặp biến chứng nguy hiểm khi tiêm vắc-xin sống giảm độc lực, do hệ miễn dịch yếu, không thể đáp ứng hiệu quả với vắc-xin. Về nguyên tắc, cần tham khảo ý kiến bác sĩ trong những trường hợp này. Ngoài ra, cần cân nhắc kỹ lưỡng các loại vắc-xin bất hoạt để đảm bảo an toàn.
2.4. Người đang mắc bệnh cấp tính là một trong những đối tượng không được tiêm vắc-xin
Khi cơ thể đang yếu do nhiễm trùng, tiêm vắc-xin có thể gây thêm gánh nặng cho cơ thể. Cụ thể, người đang trong giai đoạn bệnh cấp tính tiêm vắc-xin tình trạng bệnh có thể nặng thêm. Hệ miễn dịch đang yếu khó chống chọi với tác động của vắc-xin, dẫn đến các biến chứng như viêm nhiễm, suy giảm chức năng miễn dịch. Do đó, người mắc bệnh cấp tính cần trì hoãn tiêm cho đến khi hồi phục hoàn toàn. Điều này giúp đảm bảo cơ thể sẵn sàng đáp ứng tốt với vắc-xin.
2.5. Phụ nữ mang thai
Phụ nữ mang thai tiêm vắc-xin không phù hợp, như vắc-xin sởi-quai bị-rubella có thể gặp những rủi ro về sức khỏe thai nhi. Một số vắc-xin có thể gây dị tật bẩm sinh, ảnh hưởng đến quá trình phát triển của thai nhi hoặc thậm chí dẫn đến nguy cơ sảy thai. Tuy nhiên, các vắc-xin như cúm hoặc uốn ván lại được khuyến nghị tiêm trong giai đoạn này để bảo vệ cả mẹ và trẻ.
Phụ nữ mang thai tiêm vắc-xin không phù hợp có thể gặp những rủi ro về sức khỏe thai nhi.
3. Hướng dẫn phòng bệnh cho những đối tượng không tiêm vắc-xin được
Trước hết, cần tăng cường sức đề kháng thông qua chế độ dinh dưỡng hợp lý. Nên ưu tiên các thực phẩm giàu vitamin C, vitamin D, kẽm và các chất dinh dưỡng giúp tăng cường hệ miễn dịch như rau xanh, trái cây tươi, các loại hạt dinh dưỡng và thực phẩm lên men. Ngủ đủ giấc và quản lý stress hiệu quả sẽ giúp cơ thể luôn trong trạng thái tốt nhất để chống lại bệnh tật. Tập thể dục nhẹ nhàng, yoga hoặc đi bộ cũng là những hoạt động tốt để tăng cường sức khỏe.
Vệ sinh cá nhân là biện pháp phòng bệnh quan trọng hàng đầu. Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, che miệng khi ho hoặc hắt hơi, tránh chạm tay vào mặt sẽ giúp hạn chế nguy cơ nhiễm bệnh. Môi trường sống và làm việc cần được vệ sinh thường xuyên. Sử dụng các chất khử khuẩn an toàn, lau chùi bề mặt tiếp xúc như tay nắm cửa, bàn phím, điện thoại để loại bỏ mầm bệnh.
Trong môi trường công cộng, nên đeo khẩu trang y tế, giữ khoảng cách an toàn với những người xung quanh, đặc biệt là những người có dấu hiệu bệnh. Tránh tiếp xúc trực tiếp với người bệnh hoặc người có dấu hiệu bệnh và không gian đông đúc, thông khí kém.
Theo dõi sát sao tình trạng sức khỏe và liên hệ ngay với cơ sở y tế khi xuất hiện bất kỳ triệu chứng bất thường nào. Tiếp nhận tư vấn và hướng dẫn chuyên môn từ bác sĩ để được hỗ trợ kịp thời.
Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng giúp hạn chế nguy cơ nhiễm bệnh.
Đối với những người không thể tiêm vắc-xin, sự cẩn trọng, chủ động và tuân thủ nghiêm ngặt các biện pháp phòng bệnh là vô cùng quan trọng để bảo vệ bản thân và những người xung quanh.
Phía trên là những đối tượng không được tiêm vắc-xin. Việc tiêm vắc-xin mang lại rất nhiều lợi ích, nhưng cũng có những nguy cơ tiềm ẩn đối với một số đối tượng đặc biệt. Hiểu và thực hiện đúng quy trình tiêm chủng sẽ giúp đảm bảo an toàn và hiệu quả của vắc-xin trong cộng đồng. Đồng thời, việc áp dụng các biện pháp phòng bệnh thay thế là yếu tố quan trọng để bảo vệ sức khỏe cho những người không thể tiêm vắc-xin.
