Bệnh thủy đậu có khả năng lan rộng thành dịch và gây nguy hiểm đặc biệt cho trẻ nhỏ. Để bảo vệ sức khỏe cho con em mình, các bậc phụ huynh cần được hướng dẫn kiến thức về bệnh, cũng như cách thủy đậu lây qua đường nào và các biện pháp phòng ngừa.
Menu xem nhanh:
1. Bệnh thủy đậu và các giai đoạn phát triển bệnh
Để tránh bị lây nhiễm thủy đậu, bạn cần hiểu rõ về các giai đoạn phát triển của bệnh. Bệnh thủy đậu tiến triển qua ba giai đoạn như sau:
Giai đoạn 1:
Giai đoạn này bắt đầu bằng các triệu chứng như sốt cao, mệt mỏi, chán ăn và viêm họng. Khoảng sau 10 – 15 ngày, sẽ xuất hiện các hạch bên sau tai và người bệnh sẽ có sốt rất cao.
Bệnh thủy đậu có 3 giai đoạn phát triển chính
Giai đoạn 2:
Giai đoạn này trên da sẽ xuất hiện các nốt hồng ban đầu, sau đó chuyển thành các nốt đậu với bọng nước trong đó. Các nốt mụn nước này sẽ lan nhanh chóng khắp cơ thể, gây rát và ngứa. Nếu bạn gãi chúng và làm nứt, mụn nước sẽ lan sang các vùng khác trên cơ thể. Những nốt mụn này sau đó sẽ đóng vảy và để lại sẹo thủy đậu. Đây là giai đoạn gây khó chịu nhất và người bệnh dễ mắc các biến chứng nguy hiểm nếu cơ thể không có sức đề kháng tốt và không được điều trị đúng cách.
Giai đoạn 3:
Ở giai đoạn này, các nốt mụn nước bị vỡ sẽ đóng vảy và nếu không có biến chứng, cơ thể sẽ hồi phục nhanh chóng. Sau khoảng 1 đến 2 tuần, người bệnh sẽ cảm thấy dễ chịu hơn, không đau họng, giảm mệt mỏi và sốt. Những nốt mụn nước sẽ bong ra tạo thành sẹo.
Với hiểu biết về các giai đoạn trên, bạn sẽ có cách phòng tránh và bảo vệ sức khỏe cho bản thân và con em mình hiệu quả hơn.
2. Bệnh thủy đậu lây truyền qua những đường nào và cách thức lây?
2.1. Bệnh thủy đậu lây qua đường nào cha mẹ có biết?
Bệnh thủy đậu có thể lây truyền từ người sang người qua các cách sau:
– Tiếp xúc trực tiếp: Bệnh có thể lây khi có tiếp xúc trực tiếp với người bị nhiễm bệnh, chẳng hạn như chạm tay vào vùng da có các nốt thủy đậu hoặc tiếp xúc với chất dịch từ các nốt thủy đậu.
– Lây qua đường không khí: Bệnh cũng có thể lây qua đường không khí khi người bệnh hắt hơi hoặc ho, từ đó phát tán các giọt nhỏ chứa chất dịch từ đường hô hấp hoặc nốt thủy đậu.
– Lây gián tiếp qua đồ vật: Bệnh thủy đậu cũng có thể lây gián tiếp thông qua việc tiếp xúc với các đồ vật vừa mới bị nhiễm chất dịch từ nốt thủy đậu hoặc niêm mạc của người bệnh. Nếu tiếp xúc với những đồ vật này và sau đó chạm vào mắt, mũi, hoặc miệng, người khác có thể bị nhiễm bệnh.
Cần xác định con đường lây bệnh để phòng tránh lây nhiễm cho trẻ
Người bị thủy đậu có thể lây nhiễm bệnh từ 1-2 ngày trước khi nổi ban ngứa cho đến khi tất cả những vết phồng đã đóng vảy. Điều này có thể gây nguy cơ lây nhiễm cao, vì khoảng 90% những người chưa từng bị thủy đậu lần nào có thể sẽ mắc bệnh nếu tiếp xúc trực tiếp với một người bị nhiễm bệnh.
2.2. Cách thức lây nhiễm của bệnh thủy đậu
Để phòng tránh việc thủy đậu lây lan và trở thành dịch, bạn cần tìm hiểu và chủ động phòng tránh ở các giai đoạn bệnh có khả năng lây lan cao. Dưới đây là các cách thủy đậu có thể lây lan ở các giai đoạn khác nhau và các biện pháp phòng tránh:
– Bệnh thủy đậu lây do tiếp xúc trực tiếp:
Khi các bọng nước chứa virus từ các nốt thủy đậu vỡ ra, chúng dễ dàng lây lan cho người khác qua tiếp xúc trực tiếp. Người bệnh cần hạn chế chạm vào các mụn nước, và khi cần thiết, sử dụng tăm bông để tránh lây nhiễm cho người khác. Các đồ dùng sinh hoạt hàng ngày của người bệnh nên được để riêng và không dùng chung với người khác, vì chất dịch từ các mụn nước có thể gắn vào đồ dùng và gây lây lan.
– Bệnh thủy đậu có khả năng lây lan qua đường hô hấp:
Virus thủy đậu có thể lây lan nhanh chóng qua đường hô hấp. Khi người bệnh ho, hắt hơi, sổ mũi, các giọt nước bọt chứa virus có thể bắn vào không khí và khi người khác hít hoặc tiếp xúc, họ có nguy cơ cao bị nhiễm bệnh. Người chăm sóc người bệnh nên đeo khẩu trang y tế và để người bệnh sinh hoạt trong điều kiện cách ly cho đến khi khỏi bệnh, đặc biệt khi điều trị cho trẻ nhỏ.
– Bệnh thủy đậu vẫn có khả năng lây lan ngay cả khi các nốt mụn đã đóng vảy:
Khi các nốt mụn nước đã đóng vảy, người bệnh và những người xung quanh thường chủ quan và nghĩ rằng bệnh không thể lây lan. Tuy nhiên, virus vẫn có thể sống sót trong các nốt thủy đậu chưa hoàn toàn chết và khi có điều kiện thuận lợi, chẳng hạn như sức đề kháng kém, bệnh có thể tái phát và lây lan khắp cơ thể.
– Trẻ nhỏ là đối tượng lây truyền thủy đậu nhiều nhất:
Trẻ nhỏ có sức đề kháng yếu hơn người trưởng thành, do đó khả năng mắc bệnh thủy đậu cao hơn. Hành động hiếu động của trẻ nhỏ khi tiếp xúc với mọi người xung quanh cũng là nguyên nhân lây truyền thủy đậu nhiều nhất. Người lớn cần kiểm soát việc ôm, hôn trẻ nhỏ và hạn chế tiếp xúc với người bị thủy đậu để tránh lây nhiễm.
3. Cách phòng ngừa
Tiêm vắc-xin phòng thủy đậu là một phương pháp hiệu quả và bền vững để giúp cơ thể tạo kháng thể chống lại virus thủy đậu. Vắc-xin thủy đậu có hiệu quả lâu bền, khoảng 90% người đã tiêm chủng có khả năng miễn dịch tuyệt đối với bệnh. Còn lại 10% có thể bị thủy đậu sau khi tiêm chủng, tuy nhiên, các trường hợp này thường chỉ bị nhẹ và có rất ít nốt đậu, không bị biến chứng.
Tiêm chủng là phương pháp hữu hiệu để phòng ngừa bệnh thủy đậu cho con
Để thực hiện tiêm chủng, vắc-xin thủy đậu sống giảm độc lực được tiêm dưới da. Trẻ từ 12 tháng đến 12 tuổi tiêm 1 liều 0,5 ml, trong khi trẻ từ 13 tuổi trở lên tiêm 2 liều cách nhau 4-8 tuần.
Ngoài việc tiêm chủng, cần hạn chế tiếp xúc với người bị bệnh để tránh lây lan. Nếu có người mắc bệnh thủy đậu, họ cần nghỉ học hoặc nghỉ làm việc trong khoảng từ 7 đến 10 ngày kể từ lúc bắt đầu phát hiện bệnh, nhằm tránh lây lan cho những người xung quanh. Thói quen rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và sử dụng đồ dùng cá nhân riêng cũng là biện pháp phòng tránh hiệu quả. Ngoài ra, vệ sinh mũi họng hàng ngày bằng nước muối sinh lý và thường xuyên vệ sinh nhà cửa, trường học, vật dụng sinh hoạt bằng các chất sát khuẩn thông thường cũng giúp ngăn chặn sự lây lan của bệnh.
