Ung thư vú là căn bệnh quái ác gây tỷ lệ tử vong cao nhất ở phụ nữ, tuy nhiên, bệnh lại rất khó để phát hiện khi ở giai đoạn đầu và tầm soát ung thư vú là biện pháp duy nhất giúp phát hiện sớm bệnh. Một trong số những cách tầm soát ung thư vú hiệu quả chính là chẩn đoán hình ảnh. Chẩn đoán hình ảnh là gì và bao gồm những gì? Hãy cùng theo dõi bài viết để tìm hiểu rõ về các cách tầm soát ung thư vú thông qua chẩn đoán hình ảnh nhé!
Menu xem nhanh:
1. Vì sao phải tầm soát ung thư vú?
Ung thư vú là loại ung thư thường gặp và có nguy cơ tử vong hàng đầu ở nữ giới. Ung thư vú xuất hiện khi mà các tế bào u nằm ở tuyến vú phát triển không kiểm soát trở thành ung thư và xâm lấn sang các cơ quan nội tạng lân cận. Thông thường, căn bệnh này chủ yếu xuất hiện ở phái nữ, tuy nhiên, vẫn có một số trường hợp hiếm bệnh nhân ung thư vú lại là nam giới. Đến nay, mặc dù chưa thể xác định rõ ràng được nguyên nhân gây ra bệnh ung thư vú ở cả hai giới, tuy nhiên, một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng có vài nguy cơ tiềm ẩn đến từ sự biến đổi gen BRCA1 hoặc BRCA2, các hóa chất gây hại chứa trong thực phẩm hằng ngày, thói quen sinh hoạt thiếu lành mạnh, ô nhiễm môi trường,…
Với sự phát triển của các kỹ thuật y khoa hiện đại ngày nay, các biện pháp tầm soát và phát hiện sớm ung thư vú đã cải thiện rất nhiều tỷ lệ chữa khỏi bệnh cho bệnh nhân. Nếu bệnh được phát hiện ở giai đoạn đầu thì cơ hội sống cũng như chữa khỏi bệnh là rất cao, từ 80 – 90% cơ hội sống trên 5 năm. Ngược lại, nếu không được phát hiện sớm và chữa trị kịp thời, ung thư vú sẽ di căn vào xương và bệnh nhân sẽ phải chiến đấu với những cơn đau đớn mỗi ngày. Khi ung thư vú đã di căn vào xương thì rất khó có thể chữa khỏi hoàn toàn. Do đó việc tầm soát và phát hiện ung thư vú sớm đóng góp vai trò quan trọng trong việc phát hiện các dấu hiệu bất thường và nâng cao hiệu quả điều trị căn bệnh này.
Các phương pháp thường được áp dụng là khám lâm sàng tuyến vú hoặc xét nghiệm tầm soát ung thư vú. Ngoài ra, phụ nữ cũng được khuyên nên thực hiện chẩn đoán hình ảnh ung thư vú bởi vì độ chính xác cao và an toàn với người sử dụng. Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh thường được áp dụng bao gồm chụp Mammography (chụp X-quang tuyến vú), siêu âm và chụp cộng hưởng từ (MRI).
2. Các cách tầm soát ung thư vú qua chẩn đoán hình ảnh
2.1. Chụp X-quang tuyến vú (Chụp Mammography)
Chụp X – quang tuyến vú hay chụp nhũ ảnh là một trong các cách tầm soát ung thư vú đã có từ lâu và được sử dụng phổ biến trong việc sàng lọc ung thư vú. Đây là kỹ thuật sử dụng tia X cường độ thấp chiếu vào các mô tuyến vú để thu lại hình ảnh tuyến vú của bệnh nhân. Chụp X-quang tuyến vú sẽ giúp các bác sĩ phát hiện những bất thường ở tuyến vú của bệnh nhân và các dấu hiệu vi vôi hóa mà siêu âm vú không thể tìm thấy được, đây là một trong những dấu hiệu ác tính của bệnh lý tuyến vú. Hơn hết, kết quả chụp X-quang tuyến vú giúp chẩn đoán sớm ung thư vú, kể cả với những khối u không sờ thấy được bằng cách khám lâm sàng, những tổn thương trong lòng ống sữa,….Vì vậy, các bác sĩ thường ưu tiên chỉ định kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh này.
Ưu điểm vượt trội của kỹ thuật chụp Mammography hay X-quang tuyến vú là thời gian thực hiện nhanh, không xâm lấn, kết quả chính xác, chi phí hợp lý,… nhưng có thể quá trình chụp bắt buộc sẽ chèn ép vào vùng mô vú nên sẽ đem lại cảm giác khó chịu cho người bệnh.
Có 3 kỹ thuật chụp X-quang tuyến vú:
– Chụp X-quang vú.
– Chụp nhũ ảnh 2D.
– Chụp nhũ ảnh kỹ thuật số cắt lớp (DBT): Sử dụng tia X để chụp một loạt ảnh của vú từ nhiều góc độ khác nhau. Từ các ảnh chụp đó, một máy tính được sử dụng để tạo hình ảnh ba chiều của vú từ những tia X này.
Chụp X-quang tuyến vú giúp chẩn đoán ung thư vú
2.2. Siêu âm tuyến vú
Siêu âm vú là một các cách tầm soát ung thư vú bằng chẩn đoán hình ảnh phổ biến hiện nay. Bằng cách dùng các sóng siêu âm để phát hiện những dấu hiệu bất thường ở vú hoặc các vùng xung quanh bầu ngực. Với những hình ảnh được tái hiện lại, siêu âm vú cho thấy những thương tổn nằm sâu trong mô vú mà không thể phát hiện được nếu chị em chỉ thăm khám lâm sàng. Đặc biệt siêu âm vú giúp phát hiện và phân biệt giữa u nang (túi chứa đầy dịch lỏng) và các khối rắn, đồng thời, giúp tìm kiếm các hạch bạch huyết có kích thước lớn, từ đó xác định được kích thước, mức độ tổn thương của các khối ung bướu trên vú.
Ưu điểm của siêu âm so với chụp X-quang tuyến vú là tránh cho bệnh nhân tiếp xúc với tia X, đặc biệt an toàn để chẩn đoán cho phụ nữ dang mang thai, trẻ em ở tuổi dậy thì, bệnh nhân nhạy cảm với tia X và người bệnh có tuyến vú to, dày khó thể xác định bằng chụp X-quang tuyến vú. Thêm vào đó, siêu âm tuyến vú còn giúp bệnh nhân cảm thấy dễ chịu hơn do không phải chịu sức ép vào vú khi phải chụp nhũ ảnh.
Chính vì vậy, phương pháp này đang được áp dụng khá phổ biến vì chi phí thấp, dễ thực hiện, không đau và không gây hại cho bệnh nhân. Ngày nay, với sự phát triển của khoa học kỹ thuật, các loại máy siêu âm ngày càng được tích hợp nhiều công nghệ hiện đại. Đặc biệt, sự ra đời của siêu âm đàn hồi mô càng làm tăng giá trị chẩn đoán và tăng độ chính xác của siêu âm trong chẩn đoán ung thư vú.
2.3. Chụp CT, MRI tuyến vú
Chụp cắt lớp vi tính CT và chụp cộng hưởng từ MRI là một trong các kỹ thuật sàng lọc ung thư vú có độ chính xác cao, nhằm phát hiện ung thư và một số bất thường khác ở tuyến vú. Chụp cắt lớp vi tính CT và Chụp cộng hưởng từ MRI cho hình ảnh có chất lượng cao và độ phân giải tốt, giúp các bác sĩ đánh giá chi tiết các tổn thương và chẩn đoán chính xác bệnh. Đặc biệt, chụp CT và chụp MRI thường được dùng cho những phụ nữ có mô vú dày đặc hoặc có nguy cơ cao mắc ung thư vú vì có thể phát hiện các khối u rất sớm.
Chụp MRI giúp xác định các dấu hiệu của ung thư vú
3. Ý nghĩa của kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh trong tầm soát ung thư vú
Thông thường, ung thư vú có thể được phát hiện thông qua một số dấu hiệu khám lâm sàng như: sờ tay thấy khối u ở vú, không đau và không di chuyển hoặc vùng da ở vòng 1 thay đổi,… Khi mà khám lâm sàng chưa thể phát hiện ra các bất thường bên trong tuyến vú, thì tầm soát ung thư vú bằng chẩn đoán hình ảnh có thể nhìn “xuyên thấu” vào trong cơ thể và phân tích các tổn thương mà chưa cần đụng đến phẫu thuật là một phương pháp chẩn đoán có độ chính xác và hiệu quả cao. Chính vì vậy, kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh là một trong những phương pháp hữu ích, giúp cho bác sĩ dễ dàng tìm kiếm dấu ấn ung thư và xác định vị trí, hình thái của khối u.
4. Các lưu ý cho chị em khi chẩn đoán hình ảnh tầm soát ung thư vú
– Không chụp khi ngực bị căng cứng để thu được hình ảnh chính xác hơn.
– Khi chụp nhũ ảnh tầm soát, nên chụp nhũ ảnh vào thời điểm 10 đến 14 ngày sau khi hết kỳ kinh, bởi vì lúc này nồng độ estrogen trong máu sẽ giảm xuống, tuyến vú bớt giữ nước và bớt căng.
– Không bôi chất khử mùi, chất chống mồ hôi, phấn, kem hoặc nước hoa dưới vùng cánh tay, trên hoặc dưới ngực vào ngày tầm soát.
– Hãy trao đổi tình trạng sức khỏe và vấn đề đang gặp phải ở vùng ngực để bác sĩ có thể đưa ra chẩn đoán chính xác hơn. Đặc biệt, nếu đã thực hiện phẫu thuật nâng ngực hoặc đặt túi ngực thì nên báo cho bác sĩ biết để có chỉ định khám hợp lý.
Chẩn đoán hình ảnh để tầm soát ung thư vú là kỹ thuật tầm soát yêu cầu chất lượng thiết bị thăm khám có công nghệ cao và chất lượng, vì vậy, bệnh nhân nên lựa chọn các cơ sở khám bệnh trang bị đầy đủ các máy móc, thiết bị y tế hiện đại để thuận tiện hơn trong việc thực hiện chẩn đoán. Ngày nay, có rất nhiều cơ sở y tế cung cấp dịch vụ tầm soát (sàng lọc) ung thư vú, tuy nhiên, mọi người nên tìm hiểu và lựa chọn đơn vị uy tín, có nhiều kinh nghiệm. Một gợi ý dành cho mọi người đó là Hệ thống Y tế Thu Cúc TCI bới độ chính xác cao, hiện nay, bệnh viện đang sở hữu hệ thống máy móc hiện đại như máy X-quang, MRI, máy chụp cắt lớp vi tính,… cùng đội ngũ y bác sĩ y bác sĩ đầu ngành và các chuyên gia ung bướu hàng đầu Singapore chẩn đoán và điều trị.
